Bouw van nieuwe huizen stokt: voor het derde kwartaal op rij minder bouwvergunningen afgegeven

Dat blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). In het derde kwartaal van dit jaar werden zo’n 14.600 vergunningen voor nieuwe woningen uitgedeeld. Vorig kwartaal ging het nog om 15.900 vergunningen, en in de eerste drie maanden van 2022 kregen bouwers 17.700 vergunningen. Ten opzichte van een jaar geleden ligt het aantal afgegeven vergunningen nu dik 12 procent lager.

Hoofdreden is de stikstofcrisis. Door een uitspraak van de Raad van State, begin deze maand, krijgen bouwers niet meer automatisch toestemming om tijdelijk stikstof uit te mogen stoten. Veel projecten dreigen daardoor te worden vertraagd, stelde de bouwwereld.

Maar er zijn meer redenen waarom de nieuwbouw stokt. Makelaarsvereniging NVM peilde in oktober bij leden wat de redenen zijn dat nieuwbouwprojecten moeilijk van de grond komen. Volgens NVM kwam dat door verminderde capaciteit bij gemeenten, de prijsstijging van bouwmaterialen en vertragingen door tekort aan personeel of grondstoffen. Ook staat voor bouwers de haalbaarheid van projecten onder druk, omdat twee derde van de woningen betaalbaar moeten zijn. Soms trekken bouwers zelfs helemaal de stekker uit een project omdat ze wachten op betere tijden nu oorlog en inflatie de klok slaan, zo meldde WoningBouwersNL in september.

Om het woningtekort het hoofd te bieden - het kabinet wil tot 2030 ongeveer 900.000 woningen bouwen - moeten er 20.000 tot 25.000 woningen per kwartaal worden gebouwd. Bouwers, ontwikkelaars en financiers noemden die doelstelling van het kabinet onlangs onhaalbaar.

Ondanks het woningtekort is de huizenmarkt wel aan het afkoelen. De prijzen dalen, het aanbod stijgt en overbieden is zeldzamer. Volgens Makelaarsland is het aantal biedingen boven de vraagprijs in oktober ten opzichte van september met 15 procent gedaald.

Maar die stokkende nieuwbouw bedreigt die kentering. ,,De dynamiek op de markt van bestaande koopwoningen is voor een deel afhankelijk van het aanbod van koopwoningen op de nieuwbouwmarkt. Nieuwbouwwoningen zijn relatief duur en worden daardoor relatief vaak gekocht door huishoudens, die al eigenaar zijn en die daarmee de start vormen van een verhuisketen in de bestaande woningvoorraad. Minder transacties op de nieuwbouwmarkt, resulteert dus ook in minder transacties op de markt van bestaande koopwoningen", zo staat in de vierjaarlijkse Monitor Koopwoningmarkt over het derde kwartaal.