Zo zit je nooit meer met je mond vol tanden tijdens een sollicitatiegesprek

Of je nu gaat videobellen of een live gesprek gaat doen: het is een misverstand dat je als sollicitant een speelbal bent. Ja, jij zult veel vragen beantwoorden. En nee, ik ga hier niet verkondigen dat jij als sollicitant de vragen zou moeten gaan stellen. Of de vragen wel aanhoren, maar ze vervolgens niet beantwoorden en je spreektijd gebruiken om – in goede politieke traditie – je eigen verhaal door te duwen. Dat wekt irritatie op. Maar je kunt wel degelijk sturen en toch echt de vragen beantwoorden. We kijken wat daar voor nodig is. 

Je weet niet welke vragen er precies gesteld worden, daar kom je pas tijdens het sollicitatiegesprek achter. Gek genoeg heb je die vragen ook niet echt van tevoren nodig. Tennisicoon Arthur Ashe zei het al: ,,Een belangrijke sleutel tot succes is zelfvertrouwen. Een belangrijke sleutel tot zelfvertrouwen is voorbereiding.” Doe een figuurlijke stap naar achter. Kijk naar de vacature. Wat zijn de drie belangrijkste punten - je focus points - die van jou de ideale kandidaat maken?

En hoe kun je die punten onderbouwen? Ik zie wel eens cv’s voorbijkomen met bovenaan een rijtje eigenschappen: ‘Doorzetter’, ‘Teamplayer’, ‘Creatief’. Tja, denk ik dan: dat kan iedereen wel van zichzelf zeggen. In Nederland zijn we ook niet zo gecharmeerd van mensen die zichzelf op de borst kloppen. Een werkervaring delen en daarmee ‘aantonen’ dat je een bepaalde eigenschap hebt komt een stuk sympathieker over.

Actie 1: Kies je drie focus points
Begin met kijken naar je eigen sterke kanten. Wat zijn jouw sterkste troeven op werkgebied? 

Actie 2: Maak een lijst met je zakelijke successen
Waar word je blij van? Waar ben je trots op? Schrijf dat op met voorbeelden van wanneer dat was en hoe dat ging. Met welke ervaringen uit deze lijst kun je het beste je drie focus points ‘bewijzen’?

Actie 3: Oefen met hoe je over je werkervaring vertelt
Bedenk precies wat je met een werkervaring wil illustreren en hoe je dat overbrengt op de toehoorder. Een voorbeeld: je was manager van een team en jullie hebben succesvol een project voltooid. Dan heb je meer dan een keuze. Wil je uitdragen dat je na vele moeilijkheden toch binnen je team voor elkaar hebt gekregen dat je de deadline haalde? Of wil je iets over dat project vertellen omdat jullie een out of the-box oplossing succesvol hebben geïmplementeerd en wil je illustreren hoe je de omstandigheden hebt gecreëerd waarin je team tot bijzondere oplossingen kan komen?

_{De tekst gaat verder onder de vacaturetool}

Mensen vinden het soms lastig om creativiteit te illustreren. Maar je hoeft nog geen kunstenaar te zijn om te bewijzen dat je dat in je hebt. Een tas breien is creatief, maar als jij met een nog niet eerder gebruikte en niet voor de hand liggende oplossing komt voor een acuut probleem op de werkvloer is dat ook creatief.

Heb je weinig werkervaring om over te vertellen? Denk ook eens aan parallellen met vrijwilligerswerk, wat je deed binnen verenigingen of binnen je studie.

Na deze uitgebreide voorbereiding zitten deze drie focus points en de onderbouwing met werkervaringen ‘voor in je hoofd’. Als je vervolgens je sollicitatiegesprek voert, zul je zien dat je voor een verbluffend groot aantal vragen opeens hiervan iets kan gebruiken. Zo ben je zelf aan de bal, terwijl je wel meebeweegt met je gesprekspartner door de gestelde vragen te beantwoorden.

Mirjam Wiersma is trainer, spreker en auteur van de boeken Zakelijk flirten en Elke werkdag een topdag. Voor deze site schreef ze eerder ook over mini-experimenten om je werkdag leuker en efficiënter te maken.

Jezelf in de schijnwerpers zetten zonder als een blaaskaak over te komen, kan dat wel? Ja hoor, zegt coach Charlotte van ‘t Wout. In deze video legt ze uit hoe precies: