'Stel jezelf kwetsbaar op' is mooi verhaal voor de bühne. Niet op je werk

Simone (niet haar echte naam) mailde me dat ze van haar baas te horen had gekregen dat ze zich wat vaker ‘kwetsbaar’ moest opstellen. En wat ik van dat advies vond.

Via Google kwam ik terecht in de filter bubble van zelfhulpgoeroes, trainers en coaches. Jezelf kwetsbaar opstellen heeft bij deze beroepsgroep zo’n beetje dezelfde status als voldoende nachtrust en gezond eten. ‘Kwetsbaar is het nieuwe krachtig’ lees ik op assertief.nl. Volgens carrieretijger.nl is kwetsbaarheid een voorwaarde voor creativiteit, innovatie, verandering en succes. En op 365dagensuccesvol.nl staat dat een kwetsbare houding dé sleutel is naar een betekenisvol en gelukkig leven.

Afijn. Dat geeft de burger moed. En Simone ook. En dus stelde zij zich enige tijd later kwetsbaar op toen een project niet liep zoals het moest verlopen. De reactie van haar baas was helaas weinig kwetsbaar: ,,Ik hoef al die excuses niet te horen. Het is jouw taak om de boel voor elkaar te krijgen. Daar krijg je voor betaald. En nu aan de slag!"

Welkom in de echte wereld. De wereld van deadlines, afspraken en resultaten. De wereld waar mensen een tegenprestatie verwachten als ze ergens voor betaald hebben. Waar we een minister afrekenen op zijn daden. In die wereld zitten we maar weinig te wachten op kwetsbaarheid. En misschien is het de ene dag fijn om je kwetsbaar op te stellen, maar accepteer je de volgende dag geen kwetsbaarheid van de NS die je in een veel te volle trein laat staan.

Natuurlijk heeft een fatsoenlijke baas begrip voor een begrafenis, je gebroken been of ander onheil. Maar dat wil niet zeggen dat hij of zij zit te wachten op medewerkers die de hele dag kwetsbaar zitten te wezen. Sommige kwesties hou je buiten je werk. En als het jouw taak is om dat project goed af te ronden, is het niet meer dan normaal dat je baas je daar op aanspreekt.

Jezelf kwetsbaar opstellen is een mooi verhaaltje voor de bühne. Maar niet voor op je werk. Dat zie je ook bij die jongens van 365 Dagen Succesvol. Ik lees over kwetsbaarheid als de sleutel tot een betekenisvol leven, maar ik lees ook de algemene voorwaarden. Daarin staat bijvoorbeeld dat 365 Dagen Succesvol geen terugbetalingsverplichting heeft indien een deelnemer een bijeenkomst – om welke reden dan ook - niet heeft bijgewoond. Verder lees ik dat gewijzigde bijeenkomsten geen recht geven op restitutie van het aankoopbedrag. Dat soort bepalingen kan ik persoonlijk slecht rijmen met jezelf kwetsbaar opstellen. Daar komt nog bij dat deelnemers aan de bijeenkomsten in goede geestelijke gezondheid dienen te verkeren. Bij mij wek je dan sterk de indruk dat al te kwetsbare deelnemers hun sleutel tot een betekenisvol en gelukkig leven elders mogen zoeken.

Het advies dat je je kwetsbaar moet opstellen, vind ik ook een belediging voor mensen die écht kwetsbaar zijn. Mohammed stelt zich enorm kwetsbaar op door zijn naam te vermelden op zijn cv, maar komt met anoniem solliciteren toch sneller aan de bak. En een bijstandsmoeder stelt zich ook heel kwetsbaar op in de rij bij de voedselbank, maar zal dat niet ervaren als de sleutel tot een betekenisvol leven.

Wie echt kwetsbaar is, wil daar juist vanaf. Niet meer direct in de problemen komen als de wasmachine stuk is. Niet meer afgewezen worden omdat je in een rolstoel zit. Succes betekent juist dat je niet meer kwetsbaar bent. Het betekent erbij horen, gezien worden en een zinvolle bijdrage kunnen leveren. Een baas die daarvoor zorgt, zul je nooit betrappen op rare praatjes over kwetsbaarheid.  

Richard Engelfriet is dagvoorzitter en schreef het boek De Succesillusie. Heb je ook een advies van je baas gekregen waar je over twijfelt? Laat het Richard weten via mail.