‘De vakantie is hét moment om van hardnekkige gewoontes af te komen’

De vakantie is begonnen! Je zou het alweer bijna vergeten zijn, maar enkele maanden geleden leek het er nog op dat we ook de zomer in thuisquarantaine door zouden moeten brengen. Dat bleek gelukkig mee te vallen: vakantie in eigen land en in het grootste deel van Europa is weer toegestaan.

Dat is maar goed ook, want vakantie kent vele voordelen. Niet per se omdat je er ontspannen van wordt - dat is namelijk lang niet altijd het geval. Vakantie zórgt juist vaak voor stress, met name bij het weggaan (de auto blijkt dit jaar opnieuw te klein voor alle spullen) en in het begin van de vakantie. Bij mij zijn de eerste drie dagen van de vakantie doorgaans vervelend, stormachtig en weinig voldoening gevend: ik ben simpelweg nog aan het afkicken van een lange periode werk.

Het echte voordeel van vakantie zit hem in het feit dat je je brein anders gebruikt. In een andere omgeving zitten en andere dingen doen, dat laat je ook anders dénken. In onze tijd van isolatie en thuiswerken hebben we vooral onze eigen anderhalve vierkante meter gezien. Ook ons denken blijft daarmee in dezelfde groef hangen. Vakantie doorbreekt dat patroon, en spreekt dus op een nieuwe manier je hersenen aan. Geloof het of niet, bochtjes draaien in de Franse Alpen, een mooi boek lezen of verdwalen in een museum is goed voor de verbindingen in je brein.

Een tijdje uit je reguliere omgeving weg zijn is daarnaast het uitgelezen moment om hardnekkige gewoontes uit te bannen, of jezelf nieuwe gewoontes aan te leren. Zo installeerde ik bij aankomst hier in Italië een ijzeren hardlooproutine (vooral om met die paar dagelijkse kilometers het schuldgevoel rond al die copieuze maaltijden af te kopen). Ik bracht mijn dagelijkse cafeïneconsumptie terug tot één a twee straffe espresso’s bij het ontbijt. Ik stopte met Netflix, begon dutjes te doen en vervroegde mijn slaapritme. Ik weet het: echt rock & roll klinkt het niet, maar het was wel nodig. Doordat je tóch al in een andere omgeving zit, is op vakantie je gedrag plooibaarder.

Vakantie is dus goed om verschillende redenen, maar niet omdat het zo ontzettend ontspannen is. Mocht je nu echter het type zijn dat bij het maken van een inpaklijst al hartkloppingen krijgt, neem dan het advies ter harte dat ik jaren geleden van een goede vriend kreeg: de enige echt onmisbare zaken zijn de drie p’s: paspoort, pillen (medicijnen) en plastic (je pasjes). De rest is bijzaak.

Thijs Launspach is psycholoog en stressexpert. Hij schreef hierover de boeken Fokking druk (2018), Werken met millennials (2019) en Werk kan ook uit (2020).

Beluister hier ook de afleveringen van de podcast Thuis met Thijs:

Dit zijn de tips van Thijs om een burn-out te voorkomen: