Voe aolles is t’r een tied
streektaalIn deze rubriek belichten we wekelijks een Zeeuws dialect. Deze keer een verhaal van Jopie Minnaard in het Zuid-Bevelands. Beluister de gesproken rubriek op pzc.nl/streektaal.
,,De tied vliegt”, zei de klokkemaeker en ie kreeg een wekker nì z’n oad. Dat is een bekende zei-spreuk. Mè wat verstae je noe onder tied? Je ei t’r glad gin grip op. En toch wor dat woord in vee uutdrukkiengen gebruukt: ik è aolle tied, ik è gin tied, ’t za mien tied wè dure, ik è d’n tied van m’n leven, ik kan m’n tied wè vulle. Zò kan ‘k nog wè tied zonder ènde deurgae.
Ik las lest is een zinnetje van een vrouwe in een verzurgiengsuus. Die zei: ,,Was de weg zo kort of heb ik zo snel gelopen?” Dat zei toch genoeg ee. Een mèns ei aoltied mè jacht. De tied slier deur j’n anden as ’t waeter deur ’t gotegat.
Vroeger stoeng de klokke bie oans aoltied vuuf menuten voor. Ik dienke da t’r nog vee mènsen bin die a dat herkenne. De tied viel dan mee ee! Een paerd z’n tanden en een vrouwe d’r anden magge nie stille stae. Ja, julder leze ’t goed: een vrouwe d’r anden! En de venters dan? Vroeger was ’t ard werken vaneigens en vee goeng mie d’ and. En toch ao eêl wat vrouwen een goeie meniere van doen om even toet d’r eigen te kommen.
Zò tussen licht en duuster were d’r vee, die a dan een stuitje zatte te schemeren. Je kon dan nie mì goed zie om kousen te stoppen of te breien en uut zuunigheid wier de lampe nog nie an ‘edae. Het was een goeie meniere om even te bekommen. Dat goeng vaneigens, dì was gin yoga of mindfulness voe noadig.
Da de tied soms kruupt zulle vee mènsen ok wè is mee’emikt è. A je bevoorbeeld in de wachtkaemer van de dokter zit te wachten op de uutslag van een onderzoek. ’t Kan vrieze, ’t kan doaie. Oe za voe joe de kommende tied uutpakke? ’t Is net of a de groate wiesder van de klokke mè nie vooruut wil. Het liefst zou je d’r een steên nì goaie. Dat ka je beter nie doe, wan dan stì de tied stille! En a je dan van de dokter te oaren kriegt, da je nog tied van leven eit, dan bi je zò blie as een ond mie zeven staerten!
Je mò je tied nie verdoe, oar je wè is zègge. Mè wat is verdoe? Versmosse? Ik zitte graag achter m’n bureau voe ’t raem te werken. Mè zò noe en dan wil ik even m’n oad leegmaeke en zit ik een stuitje voe me uut te kieken. En dan bedoel ‘k nie schemere, wan dat ka je tegenwoordig wè vergete. ‘k Weet nie oe vroeg gae de lantaerns a an. Wì is ’t noe nog echt doenker tegenwoordig? A je ’t weet, mag je ’t zègge.
Fermielje
A t’r iemand ‘esturven is, dan oar je nog wè is: ‘Ie is uut d’n tied.’ Een moaie meniere van zèggen, die a meêstentieds gebruukt wor bie ouwere mènsen. Vroeger kwam de anzègger dan van uusje toet deure de wete doe. Ie zei dan: ,,De komplementen van de fermielje en ze litte wete da … esturven is in d’n ouderdom van … jaer.” Het antwoord was dan: “Bedankt en doe de komplementen an de fermielje.”
As kind von ik dat iets eêl plechtigs. En ik voele nog de bedrukte stemmieng die a t’r dan naedien in uus ieng. De tied versmosse, dì kan ’k slecht tegen. Mè tied is geld, is een uutstuuksel wir a ‘k dikkels eêl vee moeite mie è. Noe nie futig worre Jopie, wan d’r is ommes voe aolles een tied!
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Dit zijn de goedkoopste auto's voor private lease
Met private lease kun je voor een vast bedrag in een gloednieuwe auto rijden. Nagenoeg alles is inbegrepen: of het nu wegenbelasting, de verzekering, onderhoud of pechhulp is, je hoeft er niet over na te denken. Dit zijn de goedkoopste modellen. -
Streektaal - Audio
Wie ao dat oait ‘edocht!
Noe motte julder nie dienke da ‘k elke keêr a ‘k an de burte bin over ‘t Kerkje van Ellesdiek begunne. Mè noe vaol ‘t net mesje op ‘t sneetje, wan 76 jaer ‘eleje wier op 29 oktober Ellesdiek bevrijd. Het durp was zwaer ‘etroffe. Vee uuzen lagge in puun en van de moaie ouwe kerke was ok niks mì over. Het verdriet was groat op dat kleine durpje deur het verlies van vee mènselevens. In 1950 wier t’r een nieuwe kerke ‘ebouwd, die a noe deur eêl Zeêland (en nog vadder) bekend stit as ‘t Kerkje van Ellesdiek. -
Koken & Eten
Hygiëne in de keuken: maak ook je kruidenpotjes af en toe goed schoon
Veel gevallen van voedselvergiftiging ontstaan thuis, aldus het RIVM. De meeste bacteriën in de keuken denk je waarschijnlijk te vinden in de keukenhanddoek, vuilnisbak of snijplank, maar uit een nieuwe studie blijkt dat kruidenpotjes nog grotere bacteriemagneten zijn. -
PREMIUMstreektaal/audio
Alf vol of alf leeg
As ik schrieve dat eêl ons sociâle leven veranderd is deu de corona, dan is dat het intrappen van een open deure. En dâ ooit êne Johan C. beweerde dat ieder naedeêl ook een voordeêl eit, is dat echt nie mi origineêl. Toch ore ze in de ‘nieuwe werkelijkheid’ vlak bie mekaore. Wan… -
PREMIUMStreektaal - Audio
’s Nachs een stik juun in je sokke doe
Wat worre d’r toch vee medicienen ‘eslikt. Eêl vroeger noemden ze dat meêstergoed. Kom dat nog bekend voor?
-
PREMIUM
Knuffelaerme zônes
Deur de corona bin me uut mekaore edreve. Het mekaore een and geve a je een aar ontmoet dat kan nie vanwege de anderalve meter tussenruumte die a me an motten ouwe. En voe knuffele is t’r zeker gin ruumte. Oe dikkkels a je dan ok oart a ze nie kunne knuffele is glad bar. Of a ze iervoor niks anders deeë. -
-
-
interview
Paniek om een dringend mailtje van de baas: waarom ons brein soms worstelt met werk
Kenniswerk is zwaar voor onze mentale gezondheid, ziet Christianne Vink, psycholoog en auteur van Het grote hoe ik werk boek. Ze ontmoet in haar praktijk werkenden die worstelen met vermoeidheid en stress, en zich tegelijkertijd moeilijk kunnen concentreren. Wat kun je daaraan doen? -
PREMIUM
Wat is t’r mee joe gebeurd Rinus? Toch nie in de slôôte gevallen? Mao vintje toch
Ei dat ook wel ‘s? Dat je ‘n ‘êêle dag naor iets lôôp te zoeken en dat je ‘t nie kan vinden. ,,Zeker misleid,” zeg je dan tegen j’n eihen, mao ‘k kom wel in m’n ‘anden. En mee een quasie gevoel van: dat kom wel goed, gao je ‘n bakje koffie drienken. Mao ‘t laot je toch nie los.