-
PREMIUM
Streektaal - Audio Bie de notaoris was in bleef 't nehen ure
Ons bin naer de notaoris eweest. Dat è m’n nie zômâ edae, ô. M’n aode bie ‘n paer maansen ezie dat ‘t eêl moelijk was vô de kinders om ‘t uus van pao in moe te verkoapen zonder ‘n testement in m’n oôrde van ‘n paer vrienden dat ‘t eêl goed zou weze om dat te laete maeken. Want vô dat je ‘t weet mot je aarg vee naer de belastiengen brienge in dat wille m’n liever nie. -
PREMIUM
Die dook net in de hoskant
,,Heeft u misschien ons poesje gezien?” vraogt ‘n vrouwe binst an ‘k de leste blaoren onder de rozebottels vegen. Ik schudden van nêê. Ze komt al praotend de weg over en zegt dat het een lapjeskat is. -
PREMIUM
Heluk in 't nieuwe jaer!
ZOUTELANDE - Iedereên van ons ei wè es een moment meegemaekt wi d’n laeter van dienkt: ‘Dat ao slechter af kunne lope’ of ‘Di ebb’ik vee heluk haod’ en zelfs ‘Di bin’k gespaerd gebleve’. En dan haet het om vô joe benauwde momenten. Dat kan in ‘t verkeer weze, op je wèrek, bie ‘t sporten of op vakantie. Je bin blie dao je het kan naevertelle en dao je nie in ‘t ziekenuus beland bin, of nog èreger! -
PREMIUM
Streektaal - Audio Vee heil en zegen in ‘t nieuwe jaer
December is een maend van tradities. Eên van die biezondere gebruken vind ik wè de kaartjes, die a je kriegt en verstiert mie de beste wensen voe ‘t jaer dat a kommende is. -
PREMIUM
streektaal De doenkere daehen tegemoet
Dit oordt m’n leste stikje van het gedienkwaerdige jaer 2020. Een jaer wat me nie vlug zulle vergete. Het jaer dâ me oorde over corona en Covid-19, zonder dâ me de eeste achttiene ooit kende. Ik gae noe nie een eêl verhaâl opange over aoles wat me misse, wi me ons an ergere en wi me bange vô bin in deze tied. Te vee keren hae ik mee Corona nè bed en stae ik er mee op, â ei m’n vrouwe een andere naeme! En ik zâ mè eerlijk weze; mee aole maetregelen die genome bin en ore ebbe me vrede, behalve mee de dingen wideu me zelf beperkter hore bin, dat bluuft wennen! Ons mensen in het ‘schône’ Zeêland ebbe hlad nie te mopperen en vô ons mag het strange de kommende tied ‘leeg’ bluve. Noe ebb’ik makkelijk praote, wan ik kriehe â jaeren van ‘Drees’ en over m’n pensioen hae ik ook nie moppere! Nòg nie in ieder geval!
-
PREMIUM
streektaal/audio Anstalten maeke
Het woord ‘anstalten’ zat de leste tied nog a in m’n oad. ‘Aanstalten maken’ betêkent in het Nederlands ‘voorbereidingen treffen’. Ik za uutlègge wirrom a ‘k zò mie dat woord bezig was. -
Driekwart eêuw een tillefon!
De huus en kleinhuus bin d’r vô een deêl de oorzaek van dat ouwere mensen aolmè meer in het bezit komme van een mobieltje mee aoles d’r op en d’r an, zeker in deze tied! De ‘ouwere’ bin de kwetsbaere groep, riepe vô…..( laet de jeugd het mè invulle!) Natuurlijk lope d’r ook nog senioren rond mee een mobieltje type Fred Flinstone, alleên geschikt om te bellen. Mè van aole kanten oordt gezeid dat zô’n ding, vroeger noemde me ’t een ‘vèreluller’, onmisbaer is. Ze kope d’r wè eên vô ons! De eeste instructie is kort en alleên geschikt vô snelle leerlingen. Nie vô mien dus! Di bin nog extra ‘lessen’ nôdig vô vele. En de meêste instructeurs ebbe weinig geduld! Gevolg is, dâ me het apperaât mè vô een deêl gebruke. Aolmè vraehe staet ook zô stom! -
Streektaal - Audio Wie ao dat oait ‘edocht!
Noe motte julder nie dienke da ‘k elke keêr a ‘k an de burte bin over ‘t Kerkje van Ellesdiek begunne. Mè noe vaol ‘t net mesje op ‘t sneetje, wan 76 jaer ‘eleje wier op 29 oktober Ellesdiek bevrijd. Het durp was zwaer ‘etroffe. Vee uuzen lagge in puun en van de moaie ouwe kerke was ok niks mì over. Het verdriet was groat op dat kleine durpje deur het verlies van vee mènselevens. In 1950 wier t’r een nieuwe kerke ‘ebouwd, die a noe deur eêl Zeêland (en nog vadder) bekend stit as ‘t Kerkje van Ellesdiek.
-
PREMIUM
‘t Kom aomè goed
Wulder bin deze zomer nog â ‘s naer ‘t strand ehae om te zwemmen, want ‘t was aarg waarm. Dat è julder netuurlijk ok ervaere. As ik ‘t waeter inhae kiek ik aoltoôs eêl goed of dat ‘r gin kwallen bin of zeê-onden. -
PREMIUM
Streektaal ‘Het bin andere tieden’
Van de zeumer bin ik wi eêl wat keren op bezoek geweest in het paradijs! Wi dat leit? Nou, een paer jaer gelee ebb’ik di vô d’eeste keer over geschreve. Het paradijs leit an de weg van Westkappel nè Aegtekerke, onder de rook (…) van Sint Jan ten Eere. -
PREMIUM
streektaal/audio Een zakje mie gruus
Wat is de Zak van Zuud-Beveland toch een moai gebied. Het let nie wa voe tied van ‘t jaer het is. In ‘t voorjaer de meidoorn en het pieperloôf. En a dat aollemille uut’ebloeid is kriege me de blomdieken. Ok het naejaer is de moeite waerd mie de blaeren die a aollerlei kleuren kriege. En dìnae de kaele bômen in de winter. Dan zie je pas oe moai a de stammen en de takken bin. -
PREMIUM
streektaal/audio Gelokkig is Rutte ’n ouwerjaerse schoolmeêster
Vuuvenzeventig jaer eleeje was de bevrijdieng. Ik was tiene, mâ ik euhe nog ‘t gedans in gezwier van de maansen. Vlak bie ons uus aode ze ‘n dansvloer an’eleid in saeves wier d’r gedanst. Meêstentieds deeje de meissen dat mit de joengers in uniform. De aore mannen stienge daer toch wè ‘n bitje jeloers bie te kieken. ‘n Groôte lampe brocht vee licht, mâ wat ‘r buten de lichtkrieng gebeurde kô je nie zie. Dat wier pas maenden laeter dudelijk dû ‘n zwellieng van de buken bie sommigte meissen. Jao, vee meissen aode de vrie’eid nie an’ekund. De soldaoten waere allank â vertrokke naer uus. Â je d’r goed over naedienkt was t’r toe â zô-ies as ‘n brexit. In je mag dan vrie weze, verantwoordelijk bluuf je as maans vô aoles wat of je doet. Dat ‘oor tehenwoordig wè ‘s verhete. -
PREMIUM
Streektaal Ken je mien nie mi...?
Ik kwam ze tegen nae afloop van één van m’n leste verteldaegen vôdat de wereld veranderde deu corona! Nae een leste groet liep ik nè buten en ieuw ze me tegen. Een ouwere vrouwe, van, zô schatte ik, half de tachtig, klampte me an en mee een vrolijk gezicht begon ze: ,,Dag Fransje, dat is lang gelee dat ik joe gezien ebbe! Jae, jie ei nôhâ es een keertje an ’t andje mee mien gelope. Ken je mien nie mi?” Omdat m’n gezicht één hroôt vraegteken vurmde, kwam ze toch drek mee een verhaâl, wat an dudelijkheid niks te wensen over liet.
-
PREMIUM
streektaal/audio Die vloog zô weg
“Is dat soms nie moeilijk om ielke kêêr wat voo de krante te schrieven?” vroeg overlest een vrouwe toen ‘k bie de bakker was. “Bel nêê, daor ‘èn ‘k glad gêên moeite mee, ‘ôôr. Dat gaot van zelf.” -
audio Uut anden - in anden
Toen a Engel Reinhoudt ‘esturven is, ei t’n vaneigens aolles uut anden motte geve. Wat zulle me z’n stikjes in de krante misse. Ze binne nie te evenaeren. Mè ik za Engel vooraol misse as mèns. -
audio Nog een stikje over Zoetelande!
Zaeterdagochen in Zoetelande. Midden in de zeumer. Het is doenker en bewolkt nae een zinderend waerme vriedag. Ik gae mè â vroeg een rondje lope. Dankzij dokter D. uut R., die me van een stenose afielp, kan ik noe, inplekke van een paer onderd meter, wi een paer uren lope. Eest nog even de PZC bekieke mee een stikje over "Zoetelande en de Meêuwen", dan op pad. Bie de plaetselijke super is 't â stik druk. Een joeng ventje spuit wat op het andvat van een winkelkarre en een echtpaer besluut liever twi karren mee te nemen nè binnen dan dâ "meneer" buten wacht. "Moeders" moest es verkeerde vla meeneme! Het joentje reageert nie eêns!. -
PREMIUM
Streektaal - Audio Strandtente
Wulder mieke ‘n fietstochje lengst de dunen. ‘t Was moôi weer in aolverwehe gienge m’n wat gebruke bie Jan in de strandtente. Dû aole corona-rehels kô je nie naer binne, mâ z’aode ‘t terras zô inhericht dat ‘r toch vee maansen konde zitte. ‘t Was nog moelijk om ‘n plekke te vinden waer of ons mit z’n tweêen konde neerstrieke, want d’r waere d’r eêl vee, die blie waere dat ze op ‘n terrasje wat konde gebruke.
-
PREMIUM
streektaal/audio Op pad mee ’n briefje
Ik zien ‘m nog voo me staon ‘n paor weken gelejen. ‘n Mannetje van ‘n jaor of tiene. Bie de bakker voo d’n tôôg. -
streektaal/audio Graeve in je geheuhen!
De leste maenden is m’n agenda aokelig leeg gebleve. Mee naeme m’n vertelmiddegen en-aevenden waere aol afgelast en nieuwe afspraeken wieren nie gemaekt. Zôdoende ao ik niks voor te bereiden en bleef het schriefwerk beperkt tot ‘streektaâl’. Dat doe me noe om de drie weken omdâ Engel Reinoudt een stuitje uut de roulâtie is (Beterschap Engel!) -
PREMIUM
streektaal/audio Boevekotje
M’n aode vroeher op Renisse an de kaarke rechts van de groôte deure ‘t brandweerkot in lienks stieng ‘t boevekotje. Zô wier dat dû de kinders genoemd. D’r zat zô noe in dan ‘n vint in die te diepe in ‘t glaesje ekeken ao. ‘t Is gelokkig of ’ebroke want d’r bin gin boeven mî in mien durp. In as t’r noe kaerels op’epakt ore, dan gae ze trek nae Zurrikzeê.
-
PREMIUM
streektaal/audio Alf vol of alf leeg
As ik schrieve dat eêl ons sociâle leven veranderd is deu de corona, dan is dat het intrappen van een open deure. En dâ ooit êne Johan C. beweerde dat ieder naedeêl ook een voordeêl eit, is dat echt nie mi origineêl. Toch ore ze in de ‘nieuwe werkelijkheid’ vlak bie mekaore. Wan… -
PREMIUM
STREEKTAAL / AUDIO Ete: aolfjes, daer g’loaf ik nie in
Toe dat de Corona d’r nog nie was kô je aalke weke in deze krante ’n stikje leze van twî maansen, die in ‘t eên of aore restaurant waere gaen ete in daer dan over schreve. Of de eihenaers van die eetgelehen’eden d’r zô blie mee waere betwufel ik. Want die speurneuzen gee zelden ’n ciefer waer of je blie van oort. Ik las op 13 maerte : “kabeljauw van presidentiële allure en gegrilde groenten die opperbest samen gaan met het nerveus-zoete van het hert”. ’t Ciefer: 7,8. -
PREMIUM
streektaal/audio Witlof zulle me rooie!
De zoektocht van de boeren zit er wi op. Ik bin blie toe. Toegegeve, in deze barre tieden zocht Nederland wekenlang troôst bie ‘Boer zoekt vrouwe’. Alleên ‘Rutte zoekt volk’ wier beter bekeke. Ik keek ook iedere weke, â gaf het mien weinig troôst. Di zat totaâl hin schot in. Het leek op het kieken nè het groeien van gos. Mè me bleve ’t volge, wan me wouwe uuteindelijk wete wie of er mee wie zou overbluve. Ik wou actie zie, drama, figuren op rôze wolken, mè het bleef bie angen op een banke en nie wete wat te zeien. -
PREMIUM
Knuffelaerme zônes
Deur de corona bin me uut mekaore edreve. Het mekaore een and geve a je een aar ontmoet dat kan nie vanwege de anderalve meter tussenruumte die a me an motten ouwe. En voe knuffele is t’r zeker gin ruumte. Oe dikkkels a je dan ok oart a ze nie kunne knuffele is glad bar. Of a ze iervoor niks anders deeë.
-
PREMIUM
streektaal/audio Om zeven uren nao bed
‘k Zie ze dao nog ankommen: twee vrouwen mee ‘n Duitse herder. Stevig stappend op ‘t trottoir. Angelijnd, da wel. ‘t Was tegen ‘n uur of achte. ‘k Stoeng net mee m’n tillefoontje op m’n stappenteller te kieken. Da doen ‘k nogal ‘s; da’s ‘n gewènte geworren de leste jaoren. Asof het telepathie was roept één van die vrouwen: ,,Hie moe zeker ook nog ‘n rondje doen van je stappenteller?” Ik roepen terug dat dat zô is, mao dan ‘k vanwege de coronao in m’n ‘uus moe bluven. ,,Wudder moeten d’n ‘ond uutlaoten ee”, roept d’r êne terug. Tied voor ‘n praotje is t’er nie bie. -
Ondenleven
As ze ‘t vroeher aode over ‘n ondenleven dan was ‘t nie best. Ik dienke dat die uutdrukkieng ier nie mî van toepassieng is. Wat zie m’n vee maansen mit ‘n ond loape. D’r bin van die groôte bakbeêsten in ok van die eêle kleine. Ik g’loave dat ‘t noe in is om van die kleine ondjes te nemen, van die embryo’s mit poôtjes, weet je wè. -
Streektaal Het gos plat trappe
Wat ebbe me de leste tied het woord “stil” toch vee gebruukt. Wan stil was het bie ons. Het centrum van Zoetelande, normaâl naebie het êle jaer levendig , was stil en verlaete, op een ienkele autochtoon nae. En op m’n daegelijkse wandelingen, een combinâtie van de “frisse neuze” en “doktersadvies nae operâtie”, leek het de tied van vroeger wè. -
PREMIUM
streektaal/audio Kiek, dao liggen juuntjes
Me reejen deu de polder, m’n buurman en ikke. Naost mekaore, zeker mee ‘n afstand van twêê meter. Allicht, deejen wudder dà. Vanwege de veilige afstand, ee. ‘t Was toevallig dà me mekaore tegenkwaomen op ‘t ènde van de straote. -
PREMIUM
streektaal/audio Zie mot poese, krabbe, schure, wrieve, boene
Zô-as aalk jaer kreeg de vrouwe aneêns voorjaersscheuten. Teminsten, dat dienk ik, want ze gieng plekken schoônmaeke waer of wulder bienae nie komme. Of waer wulder as man dan net zitte om de krante te lezen. Daer mot zie dan zô noôdig mit de stofdoek weze. Kom nie in de kamer mit je schoenen, want zie mot poese, krabbe, schure, wrieve, boene.
-
PREMIUM
streektaal/audio ‘Wat waere ze in de were vô me!’
Slaope is goed, gezond en noodzaekelijk. Mè as aolebei je bênen en voeten slaope onderwiele dat de rest van je lief wakker is, dan haet er ies mis! Zô was dat bie mien en dirom kwam ik terecht bie twi knappe koppen, dokter P. te V. en dokter D. te R. Het resultaât was: drie nachten nè het Adrz-hotel in Goes, mee aoles d’r op en d’r an. Eêl gastvrie was ’t dâ’k zelfs op d’n ochen van ankomst nie mi tuus oefde te eten. Echt Zuud Beveland! Dokter D. ao beslôte dâ mien ruggewervelkanaâl verbreêd moest ore. Di zouwe m’n bênen zêker wakker van ore, docht ‘n. Ie keek me â bie ’t eeste gesprek zô vol vertrouwen an, dâ’k onbevreêsd nè ’t hotel hieng. Ie zou dat vaerkentje wè es wasse! Jae, ’t was millimeterwèrek, mè ie dee zuk soort klusjes â eêl wat jaeren. -
PREMIUM
streektaal/audio Me vertrokken altied van de Mart
,,Da was ‘n raore winter ee”, zegt ’n mannetje uut de polder tegen me. ,,Vee regen en wind en glad gêên vost of snêêuw.” -
PREMIUM
AUDIO Een joenge meid naekieke!
In naebie aole durpen in Zeêland ebbe ze een soos vô senioren. Wat is het dan jammer, dat er nog zôvee mensen eênzaem bin en bluve. Je kan makkelijk lid ore en vô ’t geld oef je het nie te laeten, wan de contributie is nog vóór-oorlogs. En meêstal kent de gezelligheid hin tied bie zulke groepjes ouwere. Nie alleên spilletjes doen is belangriek, de onderlinge contacten bin dikkels eêl levendig en leerzaem. Ik kan ’t wete, wan ik bin, hoewel hlad nie eênzaem, hraog bie de soos van ‘Melismoskou’ wi zô’n vuuftien mannen, in het naejaer of de vroege winter van ulder leven, iedere keer wi d’r best doe rond de biljarttaefel en vrouwen uut hetzelfde tiedperk aolerlei spilletjes doe.
