Kabinet: houd je aan basisregels, anders dreigen extra lockdown-restricties

VIDEO'SOok bij dagelijks gemiddeld ruim twintigduizend infecties en bijna 300 ziekenhuisopnames trekt het kabinet nu niet aan de noodrem. Er is nog altijd hoop dat een harde lockdown voorkomen kan worden.

Niels Klaassen, Laurens Kok 22 nov. 2021 Laatste update: 22-11-21, 18:49

De cijfers lopen almaar verder op, de zorg roept onder de dreigende noemer van code zwart om extra maatregelen, maar het kabinet wacht nog af. Het goede nieuws is: het tij kan keren, als iedereen zich beter aan de basisregels heeft gehouden. Dan dalen eerst de infecties komende dagen, en een week later ook het aantal nieuwe ziekenhuisopnames.

Het slechte nieuws is: de golf die de ziekenhuizen nu teistert kan niet acuut meer platgeslagen worden. De mensen die nu in ademnood verkeren, zijn ruim een week geleden besmet geraakt.

Zo zit het kabinet tussen twee vuren. Het is te vroeg om te oordelen dat de milde lockdown van vorige week - cafés en winkels vroeg dicht, weinig bezoek thuis, veel thuiswerken - geen effect heeft, maar ondertussen loopt het veel ziekenhuizen over de schoenen.

Daarom zijn de komende dagen cruciaal, schetste demissionair premier Mark Rutte vandaag na corona-overleg op zijn ministerie: ,,Of de maatregelen van vorig weekeinde werken, zien we echt pas aan het eind van deze week”, zei hij tijdens een ingelast persmoment. ,,We hopen echt van harte dat we ons pas op 3 december weer moeten melden met een persconferentie.”

_{Tekst loopt door onder de infographic}

Daarmee blijven hardere ingrepen vooralsnog uit, zoals verdere inperking van openingstijden en het beperken van groepsgroottes. In de tussentijd roept het kabinet - niet voor het eerst - Nederland op om vooral de basisregels in acht te nemen. De naleving daarvan is volgens CDA-minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge ‘onvoldoende’.

En dus somde hij met Rutte het bekende rijtje nog maar eens op: blijf thuis bij klachten, laat je testen bij de GGD, houd afstand, werk zoveel mogelijk thuis, zorg voor goede ventilatie. ,,Mijn oproep is: blijf thuis bij klachten, laat je testen bij de GGD. Dat is echt de allerbelangrijkste basisregel.” Dat het kabinet te lang wacht en niet zou luisteren naar de noodkreet van virologen, zorgmedewerkers en andere experts bleek tegen het zere been van de premier.

Luister hier onze podcast Politiek Dichtbij.

Rutte reageerde: ,,Krachtig leiderschap is niet als iedereen zegt ‘neem extra maatregelen’, dat we dat dan doen. Die nemen we op basis van een brede afweging. Niemand hoeft maar een seconde te twijfelen dat we zouden aarzelen als ingrijpen nodig is. Maar het is niet zo dat we dat doen omdat mensen in talkshows dat zeggen.” Een nieuwe lockdown richt óók schade aan, beklemtoont het coronaduo. Te laat ingrijpen heeft volgens Rutte een prijs, te vroeg ook. Hij is er nog niet van overtuigd dat - net als vorig jaar - nieuwe lockdownachtige maatregelen uiteindelijk onvermijdelijk zijn.

Toen werden die ook eerst wekenlang voor zich uitgeschoven, totdat Nederland alsnog grotendeels op slot ging. De onvrede over de afwachtende houding van het kabinet groeit inmiddels bij voorstanders van hard ingrijpen. De beroepsvereniging Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN) waarschuwt dat ‘code zwart’ snel bereikt wordt.
Maar volgens De Jonge is Nederland ‘nog lang niet’ bij de laatste fase van code zwart, het moment dat er ic-bedden toegewezen moeten worden op basis van niet-medische afwegingen.

Lockdown dreigt als kentering uitblijft
Het lockdown-spook zweeft boven het Binnenhof. Sinds begin oktober nemen het aantal infecties en ziekenhuisopnames al toe, de laatste weken schieten de curves steil omhoog. Inmiddels zijn er 2430 coronapatiënten opgenomen, van wie 470 op de intensive care. Daarbij kampen ziekenhuizen met personeelsuitval.
Maandag werden er 23.066 nieuwe coronagevallen geregistreerd, het op een na hoogste aantal ooit.
In de afgelopen zeven dagen zijn 151.196 besmettingen bevestigd. Dat is het hoogste weektotaal ooit.
De prognoses zijn onzeker, de RIVM-modellen vertonen grote marges. Volgens het kabinet heeft het OMT vrijdag ‘niet geadviseerd’ om nu een harde lockdown af te kondigen, komende vrijdag - zo nodig eerder - komt het OMT weer bijeen.
Deze week stuurt het kabinet wel een aantal wetsvoorstellen naar het parlement, onder meer voor invoer van het controversiële 2G-beleid (dat ongevaccineerden buitensluit) en de coronapasplicht in het onderwijs en op de werkvloer. Deze ingrepen zijn bedoeld als ‘extra slot op de deur’ na de korte klap van de milde lockdown. Als deze regels een Kamermeerderheid krijgen (dat is onzeker), is het ook nog maar de vraag wanneer ze ingaan. Eerst moeten de coronacijfers flink omlaag.

Volgens minister Hugo de Jonge is Nederland ‘nog lang niet’ bij de laatste fase van code zwart: