Grote zorgen om oplopende cijfers, OMT vergadert vrijdag over nut 2G

Dat zei Kuipers tijdens een technische briefing over het coronavirus voor Kamerleden. De bestuurder van het Erasmus Medisch Centrum benadrukte dat de voorspelling was dat deze winter een piek van de ziekenhuisopnames zou worden bereikt van 1500. ,,Dat aantal zou pas in januari gehaald worden, bij een aantal opnames van 150 per dag. We zitten nu al op 250 patiënten per dag.” 

Met de huidige hoge besmettingscijfers zijn ‘stevige maatregelen’ nodig om de zorg beheersbaar te houden, zegt RIVM-baas Jaap van Dissel. ,,Onze conclusie is dat de besmettingen met meer dan 25 procent omlaag moeten om het reproductiegetal onder de 1 te krijgen.” Dan worden er minder mensen besmet en krimpt de epidemie. 

Of daarvoor ook 2G moet worden ingezet, waarbij alleen mensen die genezen zijn van Covid-19 of gevaccineerd zijn naar een restaurant of bioscoop kunnen, wil Van Dissel niet zeggen. ,,Dat is een politieke keus.” Wel gaat zijn Outbreak Management Team (OMT) vrijdag ‘delibereren’ over het nut van coronatoegangsbewijzen. Daarbij wordt niet alleen gekeken naar 2G. Ook het huidige systeem van 3G, waarbij ook geteste mensen welkom zijn, en 1G, waarbij iedereen - ongeacht vaccinatiestatus - eerst moet worden getest, worden meegenomen.

Volgens Van Dissel worden met 3G en 2G risico's verlaagd. ,,Maar ook bij 2G heb je nooit 100 procent garantie dat iemand toch het virus in de keel draagt.” Als diegene iemand besmet die ook gevaccineerd is of antistoffen heeft door een eerdere infectie, ‘worden ziekenhuisopnames in die groep met 95 procent gedempt.’ 

Van Dissel noemt 1G (iedereen testen) vooral een theoretische mogelijkheid, omdat hij zich afvraagt of Nederland daarvoor de testcapaciteit heeft. Hij kan zich toch voorstellen dat deze optie in ‘sommige gevallen’ meerwaarde heeft en geeft als voorbeeld een bijeenkomst met veel 80-jarigen. ,,Als die het virus krijgen, is de kans groter dat ze ziek worden dan voor 20-jarigen.” Een extra test kan dan verspreiding van het virus voorkomen, aldus Van Dissel.

,,Het nut van een coronatoegangsbewijs hangt af van ‘situatie, risicosetting, incidentie (hoe vaak het virus voorkomt, red.) en uiteindelijk de vaccinatiegraad", stelde Van Dissel. Maar dat staat of valt volgens hem ook met de mate waarin het 3G-systeem wordt nageleefd. Hij wees er ook op dat uit peilingen blijkt dat de QR-codes vaak niet of niet volledig worden gecontroleerd. ,,Als vijftig procent niet wordt gecheckt, dan is dat een lek.” 

Van de 250 mensen met corona die per dag in het ziekenhuis belanden, zijn er volgens ic-baas Kuipers 100 gevaccineerd. Hij haalde studies uit Israël aan, waaruit bleek dat mensen na een periode van vier tot zes maanden na de volledige vaccinatie met Pfizer vaker besmet raakten met het coronavirus. ,,Hoe groter het interval na vaccinatie, hoe groter het risico dat men toch weer besmet raakt.” Veertien dagen na het toedienen van een zogeheten booster ‘ging het risico met een factor 10 naar beneden', zo bleek volgens Kuiper uit de studie.

Kamerleden vroegen of er dan niet meer haast gemaakt moet worden met de boostercampagne. Kamerlid Pieter Omtzigt memoreerde dat in het Verenigd Koninkrijk 48 uur na het advies van de gezondheidsraad daar werd begonnen met ‘boosteren'. ,,Als u vandaag ampullen met vaccins krijgt, kunt u dan morgen prikken?” wilde hij van Kuipers weten. ,,Het antwoord is ‘ja’. Hoe eerder hoe liever.” Kuipers benadrukt dat ook de groep 60-plussers ‘zo snel mogelijk’ een boostervaccin moet krijgen.

Het kabinet besloot de boostercampagne al te versnellen. Bij 80-plussers vallen aanstaande donderdag de eerste uitnodigingsbrieven op de mat, zegt Mariska van Blankers van het RIVM. ,,De GGD kan in principe op 19 november beginnen met vaccinaties.” Ziekenhuizen kunnen vanaf vandaag vaccins bestellen, die bestellingen worden dan al morgen en woensdag geleverd, stelde Van Blankers. Ziekenhuizen en zorginstellingen met een eigen medische dienst vaccineren hun personeel zelf.   

De GGD prikt thuiswonende mensen en gaat daarvoor opschalen, vertelde Jaap Eikelboom van GGD-GHOR. In de zevende week van 2022, half februari, kunnen op 85 locaties per week 700.000 prikken worden gezet. Volgens Eikelboom wordt de structuur ‘flexibel', wat betekent dat de ‘prikcapaciteit’ in sommige regio's groter zal zijn dan in andere gebieden.

Veel mensen die zich willen laten testen, kunnen online geen beschikbare testlocatie vinden. Het callcenter van de GGD is regelmatig overbelast. Toch is volgens Eikelboom de testcapaciteit bij de GGD de afgelopen twee weken verdubbeld. Tussen 5 en 12 november werden meer dan een half miljoen coronatests afgenomen.

Bekijk hier onze video’s over het coronavirus: