Gedachtegoed Pim Fortuyn spreekt nog veel kiezers aan

Uit het onderzoek, dat onder 30.000 mensen is gehouden, blijkt dat veel van de standpunten van Fortuyn destijds nog steeds bijval krijgen. Zo vindt 60 procent van de ondervraagden dat de normen en waarden van de islam niet passen in de Nederlandse samenleving. Driekwart van de ondervraagden vindt dat vluchtelingen in de eigen regio moeten worden opgevangen en 64 procent vindt dat de Europese Unie zich met te veel zaken bemoeit.

Vergeleken met twintig jaar geleden blijkt de persoon Fortuyn nog steeds gemengde gevoelens op te roepen onder kiezers. Hoewel 72 procent van de Nederlanders aangeeft dat Fortuyn belangrijk is geweest voor het land vindt tegelijkertijd 45 procent dat hij de ‘verdeeldheid in de samenleving heeft aangewakkerd’.

Sinds de moord op Fortuyn hebben meerdere partijen geprobeerd zijn politieke erfenis te claimen. De LPF zelf stortte na het ruziekabinet Balkenende-1 al snel in elkaar. Maar daarmee was Fortuyns belangrijkste verkiezingspunt niet verdwenen in Den Haag: de kritiek op de gevolgen van massale immigratie. Partijen als PVV en Forum voor Democratie kwamen op en maakten dit thema tot speerpunt van hun programma.

Een deel van Fortuyns kritiek heeft sinds zijn dood wel geleid tot verandering. Zo zijn de inburgeringseisen aan migranten veel strenger geworden.

Lang niet alles waar Fortuyn voor stond, kan op weerklank rekenen bij kiezers. Zo zegt vier op de vijf Nederlanders het niet eens te zijn met zijn toenmalige standpunt dat er méér marktwerking in de zorg moet komen.

Maar een ander belangrijk standpunt van Fortuyn leeft wél nog steeds bij veel kiezers: de kritiek dat de bestaande partijen een in zichzelf gekeerde ‘kliek’ vormen. Niet toevallig geven veel van de ondervraagden die nu zeggen op Fortuyn te willen stemmen, in andere onderzoeken aan op Pieter Omtzigt te stemmen als hij met een nieuwe partij komt. Omtzigt heeft net als Fortuyn destijds de kritiek op de Haagse ‘achterkamertjespolitiek’ tot speerpunt gemaakt van zijn agenda.

In 2002 bleek dat een groot deel van de kiezers ontevreden is over de bestaande partijen. Niet eerder haalde een nieuwkomer zo veel zetels bij een Kamerverkiezing. Sindsdien zijn er elke verkiezing weer grote verschuivingen. Zo behaalde de SP in 2006 ineens 25 zetels, in 2010 was de PVV de grote winnaar met 24 zetels.

De partij LPF werd in 2008 ontbonden. Veel voormalige LPF’ers zitten nu bij andere partijen. Zo zit Mat Herben bij Lokaal Montfoort en Joost Eerdmans bij JA21. Wel zitten er in de gemeenteraden van Eindhoven en Breda nog partijen met de naam LPF. Allebei hebben ze één zetel.

Bekijk hier al onze video’s over de politiek: