Eurocommissaris op oorlogspad: Facebook lijkt op het communisme

De Tsjechische Jourová is sinds 2014 commissaris voor onder meer Justitie en Consumentenrechten en is bezorgd over het datamonopolie van de grote Amerikaanse technologiebedrijven, zegt ze in een interview naar aanleiding van publicaties in deze krant over de datahonger van techbedrijven.

Zo legt Google per gebruiker honderdduizenden gegevens vast en inmiddels worden ook de medische gegevens van een grote groep Nederlanders (versleuteld) opgeslagen in de Google Cloud. „Die verhalen zijn zorgwekkend”, zegt de eurocommissaris in Brussel. ,,Het doet me denken aan het communisme, waarin de staat alles registreert en daarmee de rechten van individuen vergeet. Ik wil de grote technologiebedrijven niet één op één vergelijken met totalitaire regimes, maar ze weten wel heel veel van ons, en verdienen daar bakken met geld mee. Onze privédata zijn hun handelswaar.”

Jourová wil dat nationale toezichthouders ingrijpen bij privacyschendingen. Dat is makkelijker geworden met de nieuwe privacywet AVG, stelt ze. Bedrijven moeten volgens die wet inzicht geven in de data die ze opslaan, ook moeten consumenten makkelijker afscheid kunnen nemen van diensten en hun eigen data meeverhuizen. ,,De wet is nu een klein jaar in werking, maar de eerste signalen zijn hoopvol. Er kwamen bij de nationale privacytoezichthouders al meer dan 100.000 klachten binnen.” Volgens Jourová is de EU wereldwijd koploper als het om privacy gaat: in Zuid-Amerika kijken ze naar de Europese regels, in Azië, en zelfs in de VS klinkt voorzichtige steun voor striktere wetten.

Hoewel de grote technologiebedrijven beterschap beloven en al verschillende privacymaatregelen nemen, ziet Jourová het liefst dat hun marktmacht wordt doorbroken.

Zelf stopte ze jaren geleden met Facebook (‘er kwam te veel haat voorbij’) en hoopt nu dat anderen dat voorbeeld volgen: ,,Dan kan je meer in het echte leven communiceren, contact maken, boeken lezen. (…) Om eerlijk te zijn: ik wil niet dat deze bedrijven onze levens domineren zoals ze dat nu doen.”