Ziekenhuis Top 100: ‘Laten zien wat goed gaat en wat beter kan’

De Ziekenhuis Top 100 is gebaseerd op cijfers die ziekenhuizen elk jaar zelf aanleveren aan de overheid. ,,Het is een gigantische database, waar de PZC en haar zusterkranten een deel uitpikken om de top 100 mee samen te stellen”, vertelt Kutterink. Dat gebeurt samen met een extern team van data-analisten, met als doel de verschillen op bepaalde onderdelen bij zorginstellingen inzichtelijk te maken. De resultaten werden vorige week gepresenteerd in een speciale bijlage bij de PZC.

Voor de Zeeuwse lezers vielen meteen een aantal dingen op. ZorgSaam is van de eerste plaats naar de elfde plek verschoven en ADRZ van de 26ste naar de veertiende. Dat lijken heel grote verschillen, maar dit zegt nog niets over de kwaliteit, volgens Kutterink. ,,Het is van belang om te weten hoe deze lijst werkt. ZorgSaam kan het bij wijze van spreken beter doen dan vorig jaar, maar andere ziekenhuizen kunnen het simpelweg nóg beter doen. Bovendien wisselen de criteria van de Top 100 steeds.”

Een een-op-eenvergelijking gaat daarom niet op. Dat vergt wat meer onderzoek en die taak nam Kutterink als verslaggever zorg op zich. ,,Een week voor publicatie kreeg ik de lijst al toegestuurd. Met een uitleg van de data-analisten die in grote lijnen benoemden wat hen opviel. Ik vergat als het ware alle andere ziekenhuizen en zoomde meteen in op de Zeeuwse. Om te bekijken op welke punten ze goed scoren, op welke iets minder en om te achterhalen wat de verklaring daarvoor is.”

Dit jaar viel bijvoorbeeld op dat 4,6 procent van de ADRZ-patiënten na een knieoperatie binnen een jaar opnieuw onder het mes moest. Dat is hoger dan het landelijk gemiddelde. Bij ZorgSaam was te zien dat de helft van de patiënten langer dan de voorgeschreven veertien dagen moet wachten op een operatie aan een vernauwde halsslagader. Maar daar tegenover stond in positieve zin dat beide ziekenhuizen het maximale aantal punten kregen voor het beleid rond medicatie.

Na het onderzoek legde Kutterink zijn bevindingen voor aan de directeuren van beide ziekenhuizen. ,,Het is belangrijk om hen de mogelijkheid te geven om te reageren op de ontwikkelingen die zijn vastgesteld. Als ze iets goed doen, mogen ze uitleggen waardoor dat komt. En ook als ze ergens slecht op scoren, wil je ze de gelegenheid geven dat te verklaren”, vertelt de journalist. ,,Vaak reageren ze heel open. De cijfers zijn voor de ziekenhuizen niet nieuw – die hebben ze zelf ingevuld – en naar mijn idee kijken ze oprecht altijd naar wat er beter kan en moet.”

In een apart artikel werden de cijfers uiteengezet en geduid. In de aparte bijlage was verder veel aandacht voor aanverwante onderwerpen. Kutterink schreef daarvoor bijvoorbeeld een groot achtergrondverhaal over een nieuw behandelcentrum voor chronische pijn. ,,Deze afdeling in het ADRZ maakt nieuwe behandelingen mogelijk, waarvoor Zeeuwen eerst de provincie uit moesten. Door de samenwerking met Erasmus MC in Rotterdam kan dit nu ook in Goes en Vlissingen en dat maakt de zorg een stuk beter bereikbaar.”

,,We hadden in de krant wel al eens sec aangekondigd dat dit er zou komen en in oktober ook dat ze er daadwerkelijk mee waren begonnen, maar voor de achtergronden was het op dat moment nog te vroeg”, legt Kutterink uit. ,,De bijlage was een mooie aanleiding om eens uitgebreid met de arts in gesprek te gaan: wat doen jullie nu precies, voor wie en waarom? En naast de specialist, die vanuit zijn beroep redelijk zakelijk en technisch vertelt hoe alles werkt, interviewde ik ook nog een patiënt.”

,,Dat is heel erg belangrijk vanwege de herkenbaarheid. De specialist kan wel zeggen ‘ik help mensen’, maar als een patiënt dat zelf vertelt komt het verhaal dichterbij. Zo probeer je te laten zien wat voor waarde die specialist en zijn behandelingen werkelijk bieden. Voor iemand die nu door de pijn geen energie heeft voor sociale afspraken, geen lange wandelingen meer kan maken en het huishouden niet meer zelf kan doen”, aldus de PZC-journalist.

Dat iemand zo open tegen hem wil zijn, op de foto wil én een video laat maken tijdens de behandeling zelf noemt hij ‘niet vanzelfsprekend’. ,,Ik ging op een ochtend naar de afdeling toe om patiënten te vragen of zij over hun ervaring wilden vertellen in de krant. De mevrouw die uiteindelijk in de bijlage stond, was zo dapper om dat te doen. Met naam en toenaam en haar gezicht voor de camera. Iemand heeft ongelofelijk veel pijn, is daardoor ontzettend kwetsbaar en geeft mij dan toch zo’n inkijkje in haar privéleven. Dat vind ik heel bijzonder.”

Ook voor een aantal rubrieken binnen het thema ‘Ik kreeg een nieuwe …’ interviewde Kutterink drie patiënten die respectievelijk een nieuwe knie, lens en blaas hebben gekregen. Via de woordvoerders van de Zeeuwse ziekenhuizen kwam hij met hen in contact. ,,Ze waren al gevraagd of ze wilden meewerken, maar toen ik ze belde voor het interview vroeg ik het nog een keer. Omdat het zo’n privégevoelig onderwerp is. Gelukkig wilden ze dat allemaal.”

Lees alle verhalen uit de speciale bijlage over de Ziekenhuis Top 100 op pzc.nl/ziekenhuizen.