‘We hoeven in Nederland het wiel niet meer uit te vinden’

In Antwerpen lukte dat als eerste. Zo’n 3.500 jongeren vonden sinds de oprichting de weg naar het Tejo-huis. Er zijn geen wachtlijsten, het is gratis en anoniem. Hulpverlening ‘aan de voordeur’, zoals dat heet. Escalaties worden in een vroeg stadium tegengegaan met kortdurende hulp. De meeste jongeren kunnen na zo’n zes sessies weer verder met hun leven. Dit huis draait op ruim vijftig vrijwillige therapeuten en mensen die om beurten receptiediensten draaien. Bij onze zuiderburen is Tejo inmiddels een begrip. Er zijn al tien vestigingen in België en in nog vijf steden worden de mogelijkheden onderzocht.

Ingrid De Jonghe stond aan de wieg van het concept. Dat de jeugdhulpverlening in België tekort schoot, werd haar decennia geleden al duidelijk. “Een directeur van een CGG (Centrum Geestelijke Gezondheidszorg, red.) zei me eens dat van de tien jongeren er zeven binnenkwamen met een vraag die niet helemaal paste binnen de instelling. En drie van de tien konden niet op de wachtlijst. ‘Dat is al veertig jaar zo’, zei hij, ‘dus maak je niet druk en aanvaard dat gewoon’. Ik zei: ‘Aanvaarden? Hoort u uzelf praten?’”

Ondertussen ziet De Jonghe de psychische problematiek ernstiger worden. Het aantal jongeren dat zich met een zelfmoordwens bij Tejo meldt, neemt toe. Jonge mensen met een negatief zelfbeeld of helemáál geen zelfbeeld. Niet zelden omdat ze overvraagd worden in een maatschappij die steeds individualistischer wordt. De Jonghe: “Jongeren worden ook vaak opgescheept met niet-leeftijdsadequate informatie. Ik zal u een voorbeeld geven. Op een dag zitten hier drie kinderen van acht, tien en elf jaar oud. De ouders zijn gescheiden en daar zijn ze bedroefd over. De eerste keer dat ze na de scheiding naar hun vader gingen, was er een vrouw in dat huis. Papa zei: ‘Dit is mijn nieuwe vriendin en binnenkort krijgen jullie er een zusje of broertje bij’. Papa vindt dat normaal. Maar die kinderen kunnen die informatie helemaal niet aan, die waren in shock. Zo kan ik talloze voorbeelden geven.”

De Zeeuwse Marja de Pundert-Dobbelaar is orthopedagoog en psychotherapeut. Ze heeft een eigen praktijk en werkt ook vrijwillig voor het Tejo-huis in Brasschaat. Ze wil het Tejo-concept ook in Nederland introduceren. Te beginnen in Zeeland of Brabant. “Soms ontstaan er crisissituaties en moeten kinderen worden opgenomen. Maar wat kost zo’n opname wel niet? Tejo voorkomt dat veel jongeren in zo’n situatie terecht komen. In Vlaanderen is aangetoond dat het werkt. We hoeven het wiel niet opnieuw uit te vinden.”

Veel heeft Marja niet nodig om het eerste Tejo-huis op te starten. Een centraal gelegen ruimte, zo’n tien erkende therapeuten die vrijwillig een aantal uren ter beschikking willen stellen en mensen die de receptie vrijwillig willen bemensen. “Het zou mooi zijn als Zeeland de primeur voor Nederland heeft”, zegt ze. Het woord is nu aan de gemeenten.

Meer info: www.tejo.be en tejo.nederland@gmail.com