Zo gevaarlijk zijn koekenpannen voor jou, het milieu en de vogels
Koken & etenDe Keuringsdienst van Waarde las een opmerkelijke tekst op de gebruiksaanwijzing van een pan met antiaanbaklaag: als de pan te heet wordt kunnen dampen vrijkomen die gevaarlijk zijn voor vogeltjes. Een antiaanbaklaag is gevaarlijker dan je denkt, ook voor het milieu, ontdekten de makers van het tv-programma.
Delen per e-mail
De stoffen die gebruikt worden voor een antiaanbaklaag zijn zo sterk dat alle etensrestjes zo van de pan glijden. Het lijkt ideaal, maar de keerzijde is minder handig: als deze stoffen in het milieu komen, verdwijnen ze nooit meer.
De antiaanbaklaag in je pan is teflon, een soort plastic. ,,Zodra je wat vet in de pan hebt zitten en er bijvoorbeeld vlees in bakt wordt de pan ongeveer 200 graden. Dan is er niks aan de hand, ook niet voor de vogel”, legt chemicus Jacob de Boer in een tv-uitzending van Keuringsdienst van Waarde uit. ,,Wanneer je de pan verhit op gas, zonder vet erin, kan de pan tot wel 400 graden worden. Dan kan teflon ‘monomeren’ en ontstaan er brokstukjes die extreem giftig zijn, ook voor de mens.” Vogels hebben veel gevoeligere luchtwegen dan mensen en zijn dus ook vatbaarder voor de giftige stoffen die vrijkomen: ze worden benauwd en overlijden in de meeste gevallen heel snel.
Volgens De Boer moeten we goed oppassen met pannen met een antiaanbaklaag: ,,Zodra er krasjes in zitten, moet je hem weg doen. Vooral pannen met schilfertjes zijn gevaarlijk, omdat je dan kleine stukjes teflon binnenkrijgt.” Zelf bakt hij met stalen en keramische pannen, zonder antiaanbaklaag.
Geen zeep, wel heet water
Kun je zonder een antiaanbaklaag ook bakken zonder dat het aanbakt? Chef-kok Joris Bijdendijk zegt van wel: ,,Je moet het zien als een magnetron, het enige wat een pan écht doet, is je product opwarmen”, vertelt hij in de uitzending. Zelf gebruikt hij ook alleen pannen waar geen teflon op zit: pannen van gietijzer, RVS en plaatstaal. Met die laatste creëert hij zelf een antiaanbaklaag: ,,Deze pan moet je eigenlijk niet met zeep gaan schrobben, daar poets je die laag mee weg. Heet water en een sponsje is genoeg.
Koken zonder antiaanbaklaag is niet voor iedereen makkelijk, blijkt uit dit artikel. Chef Jasper Videler van restaurant Jaspers kookt op inductie. ,,De alternatieven zijn niet zaligmakend, alles wat ik heb geprobeerd trekt krom.” Zelfs voor veel chefs is een antiaanbaklaag dus essentieel.
Milieu
Niet alleen vogeltjes zijn de dupe van die antiaanbaklaag, ook het milieu. Toxicoloog Jamie DeWitt legt uit dat de grootste zorg die wetenschappers hebben over het gebruik van poly- en perfluoralkylstoffen (PFAS), die gebruikt worden voor de antiaanbaklaag, de effecten op het milieu zijn. ,,Tijdens de productie van PFAS kan de stof in het milieu terechtkomen, ook als het product uiteindelijk op de vuilnisbelt belandt”, legt ze uit. ,,De PFAS kan losraken van de pan.”
Ook voor mensen is dit gevaarlijk. Volgens DeWitt heeft een epidemioloog een bepaalde PFAS-variant, PFOA, in het lichaam van mensen met meerdere aandoeningen gevonden. ,,Zoals nier- en teelbalkanker, schildklieraandoeningen, verhoogd cholesterol, verhoogde bloeddruk en pre-eclampsie bij zwangere vrouwen”, noemt ze als voorbeelden. ,,Ook reageren kinderen minder goed op vaccins en hebben we bewijs gevonden van voortplantings- en ontwikkelingstoxiciteit en leverziektes door deze stof.” Sinds 2014 is PFOA verboden. Nu wordt er veel gewerkt met GenX, maar dat levert dezelfde pan op met dezelfde milieuproblemen.”
Keuringsdienst van Waarde is vanavond te zien op NPO3 om 20.25 uur.
Is dit voor jou reden de antiaanbakpannen de deur uit te doen?
Reageren kan onderaan dit artikel. Alleen reacties voorzien van een volledige naam worden geplaatst. We doen dat omdat we een debat willen met mensen die staan voor wat ze zeggen, en daar dus ook hun naam bij zetten. Wie zijn naam nog moet invullen, kan dat doen door rechts bovenaan op onze site op ‘Login’ te klikken.
Meer weten over wat de wetenschap te melden heeft over eten en drinken? Bekijk de video's van (W)etenschappelijk Bewezen:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Koken & eten
In deze kibbeling van Albert Heijn zit geen flinter vis (wel rijst en mais)
Het aanbod aan visvervangers op de markt is nog klein. Er is zalm van soja en visvrije tonijn, maar vergeleken bij vleesvervangers blijft het aanbod nog ver achter. Albert Heijn maakt vandaag bekend kibbeling te gaan verkopen zonder vis. -
PREMIUMZeeuws eten
Eerst maakte Cees Zeeuwse gin, nu is er ook rum. Met karamel-zeezout
Na het succes van de SchoDu gin kwam Cees Snijders uit Burgh-Haamstede onlangs met een eigen Zeeuwse rum op de markt. ,,Twee jaar geleden begon ik met het ontwikkelen van een eigen gin, vooral omdat ik zelf erg van gin houd en in het buitenland altijd op zoek ga naar lekkere en authentieke streekproducten.” -
PREMIUMKoken & eten
Jij wilt afvallen, maar je partner eet de hele tijd chips? Diëtiste geeft haar negen beste tips
Hoe moeilijk is gezond proberen te eten, als je partner niet meedoet? Voor veel mensen herkenbaar. De ene probeert gezond te eten, terwijl de ander ongezonde kost verorbert. Of de ene houdt van vlees en de ander wil plantaardig. Het kan frustraties opleveren, weet diëtiste Sanne Mouha. -
Oostenrijkse agent veroordeeld voor plaatsen foto van ‘Hitlers lievelingsgerecht’ op Facebook
Een politieman in Oostenrijk is maandag veroordeeld voor het plaatsen van een foto van gnocchi met groene salade op Facebook. Dat deed hij uitgerekend op de geboortedag van Adolf Hitler. De man, die volhield onschuldig te zijn, kreeg een voorwaardelijke gevangenisstraf van tien maanden opgelegd en een boete van 6300 euro wegens inbreuk op de wet die uitingen van nationaalsocialisme verbiedt. -
Koken & eten
Eva Jinek verklapt aan Miljuschka wat zij het liefst eet: ‘Na de uitzending wil ik een halve kilo kaas’
Miljuschka weet wat lekker eten is en ze deelt haar tips en trucs graag met haar fans. Dit weekend vertelt ze over haar favoriete adresjes in Amsterdam en bespreekt ze met Eva Jinek haar culinaire voorkeuren in haar eigen podcast.
-
Wat Eten We Vandaag: Frisse salade met makreel en sinaasappelvinaigrette
Makreel is een vette vissoort en door dat hoge vetgehalte combineert makreel goed met een vinaigrette. Traditioneel wordt een vinaigrette gemaakt met azijn, maar dat zuurtje vervangen we in dit recept door sinaasappel en citroen. Gecombineerd met mango en appel is deze frisse salade een echte lente topper! -
PREMIUMZeeuws eten
Denny van Bries in Renesse is verzot op tataki: ‘Gasten likken het bord nog net niet af’
Nu restaurants nog een poos de deuren gesloten moeten houden, blijft de PZC chef-koks een podium geven. Wel vullen we de rubriek Zeeland Eet in 2021 anders in. We vragen chefs hun signatuurgerecht te bereiden. Vandaag: Denny van der Reijnst van brasserie Bries in Renesse maakt tataki van tonijn. -
PREMIUM
Beleggen in wijn? Zo ga je niet nat: ‘Een goed netwerk is essentieel’
Je houdt van wijn, kunt een zoete van een droge onderscheiden en hebt wat geld: dus waarom niet investeren in wijn? Dat is makkelijker gezegd dan gedaan, zeggen professionals. Hoe pak je het aan?
1 reactie
Yanover - De Wolf