Schaaltje yoghurt als ontbijt: ‘Als we iets in de darm doen, verandert er iets in de hersenen’
Koken & WetenIn de rubriek Koken & Weten duikt gezondheidsjournalist Tijn Elferink in een voedingsonderwerp waar verwarring over bestaat. Dit keer: kan voeding je stemming beïnvloeden?
Vlinders in je buik, buikpijn van de zenuwen of het van angst in je broek doen. Bijna de helft van de Nederlanders zegt dat je emoties in je buik kunt voelen. Eveneens bijna de helft gaat af op zijn onderbuikgevoel. Yakult, het probiotische zuiveldrankje uit Japan, ondervroeg duizend Nederlanders hierover.
,,We weten al langer dat de hersenen effect hebben op de darmen”, zegt Robert Jan Brummer, MDL-arts en hoogleraar maag- darm- en leverziekten en klinische voeding. ,,Stress kan leiden tot diarree. Omdat we weten hoe dat werkt, kunnen we met medicijnen ingrijpen. Ook stress verminderen door bijvoorbeeld meditatie kan effectief zijn.”
Dat is volgens de hoogleraar, verbonden aan de Zweedse Örebro Universiteit, niet het meest spectaculaire. ,,Als we iets in de darm doen, verandert er iets in de hersenen.” Of de darmen de hersenen beïnvloeden of de hersenen de darmen, dat is een kip-eiverhaal. ,,Het doet er ook niet toe”, zegt hij. ,,Het is een cirkel en het maakt niet uit waar het is begonnen, belangrijker is hoe je het doorbreekt.”
Maakt zuivel je blij en hoe dan? Gezondheidsjournalist Tijn Elferink en redacteur Koken & Eten Ellen den Hollander praten hierover in deze aflevering van Koken & Weten:
Wat die cirkel kan doorbreken zijn probiotische bacteriën. Die zitten in yoghurt en zuurkool, dranken zoals Yakult en Vifit of supplementen. ,,We geven mensen gedurende enkele weken een probioticum. Op een MRI-scan zien we daarna kleine veranderingen in de hersenfunctie. Als je dat met wat creativiteit interpreteert: hersenen onder stress vragen om meer energie en met het juiste probioticum vragen de hersenen minder energie.”
In onze darmen zit 1,5 kilo aan microben. Het zijn vooral bacteriën, maar ook virussen, schimmels en gisten. Het microbioom is hot en er wordt dan ook veel onderzoek naar gedaan. ,,Als je me een uitspraak zou ontlokken die mij in het wetenschappelijke vak niet in dank wordt afgenomen”, begint Brummer voorzichtig. ,,Dan zeg ik dat al die onderzoeken veel artikelen maar weinig nut hebben opgeleverd.”
Wat doen die bacteriën in je darmwand?
Volgens Brummer is te veel gekeken naar bacterienamen en te weinig naar hun functie. ,,De functie is relevant en dat interesseert mij.” Bacteriën reageren met de darmwand en met elkaar en produceren stofjes, zoals boterzuur. ,,Wat ik veel interessanter vind is: hoe kunnen we met voedingstoffen hun functie in de darm verbeteren?”
Dat kan door niet alleen naar de bacteriën te kijken, maar ook naar wat die bacteriën eten: zogenoemde prebiotica. Vorige maand meldden wetenschappers van de Amerikaanse Stanford University dat een gezond dieet met veel groente, fruit, bonen, volkorengranen en andere vezelrijke voedingsmiddelen goed is voor het microbioom. Het remt in het lichaam ontstekingen. Kleine ontstekinkjes worden in verband gebracht met verschillende ziektes.
,,Met ons voedingspatroon krijgen we over het algemeen te weinig vezels binnen”, zegt Brummer. ,,En de vezels die we eten zijn vaak al verteerd voordat ze de lagere delen in de dikke darm bereiken.” Haver en witlof hebben een positief effect, maar voor het ultieme darm-breindieet moet volgens Brummer nog veel worden onderzocht. ,,Wat zou het mooi zijn als je je stemming kunt verbeteren door goede zorg voor je darmen.”
Het oordeel
We wisten al dat onze hersenen invloed hebben op onze darmen. Maar wat we nu ook weten, is dat de darmen invloed hebben op onze hersenen. Hoe dat werkt is nog niet duidelijk. Wel is bekend dat we niet alleen naar probiotica (levende bacteriën) moeten kijken. We moeten die bacteriën ook goed verzorgen met prebiotica: vezels uit havermout en fruit.
Meer afleveringen beluisteren over eten en drinken? Hieronder vind je alle afleveringen van Koken&Weten:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
Waarom het loont om toch even het eerste loonstrookje van 2023 te checken
Het eerste salaris van 2023 staat op je rekening. Waarschijnlijk zie je een hoger nettosalaris dan vorig jaar, want veel werkenden in loondienst gaan er dit jaar op vooruit. Maar dat is niet het enige wat dit jaar anders kan zijn. Experts leggen het uit. -
Wat Eten We Vandaag: Romige pasta ‘Alfredo’ met kip en gedroogd eigeel
Pasta Alfredo is het pastagerecht met boter en Parmezaanse kaas en is vernoemd naar zijn bedenker: Alfredo di Lelio. De Italiaan maakte het recept meer dan honderd jaar geleden in zijn restaurant in Rome. Nog steeds smullen we van dit romige gerecht waar je instant een goed gevoel van krijgt. -
Beter Eten
Maca-poeder zou wonderen doen in de slaapkamer, maar ‘sekskroket’ werkt misschien beter
In de rubriek Beter Eten schrijft gezondheidsjournalist Tijn Elferink over wat hem opvalt op het gebied van eten en drinken. Een Peruaans poedertje zou zorgen voor een boost van je libido. Waarom je een spannende avond toch beter met een sekskroket kunt beginnen. -
PREMIUMKoken & eten
Negen producten waar ‘stiekeme suikers’ inzitten
Wie komende week mee wil doen aan de Nationale Suiker Challenge van het Diabetes Fonds om een week suikervrij te eten staat voor een flinke uitdaging. Suiker zit namelijk vaak in producten waar je het niet verwacht, zoals in deze negen. -
PREMIUMKoken & Eten
Bitterballen in alle smaken: deze bar heeft klassieke maar ook met tomaat en mozzarella
Rotterdam heeft een heuse bitterballenbar. Inderdaad, een bar met ballen. Gevuld met rundvlees, kaas of garnaal. Of biet, tomaat, mozzarella, spinazie, gorgonzola, chili of truffel. En nog veel meer. De bar is sinds een paar weken open. ,,Waarom bitterballen? Waarom niet?’’
-
Koken & Weten
Volop rivierkreeften in water en zelfs op straat, maar mag je ze vangen en opeten?
In de rubriek Koken & Weten duikt gezondheidsjournalist Tijn Elferink in een voedingsonderwerp waar verwarring over bestaat. Dit keer: kun je rivierkreeften uit de sloot gewoon opeten? -
-
-
Wat Eten We Vandaag: Loaded hotdog Asian style
De hotdog kent verschillende bereidingen. De variant met zuurkool en mosterd bijvoorbeeld is met recht een klassieker. Ditmaal kiezen wij voor een pittigere variant met koriander en srirachasaus: een aanrader. -
Is mijn voorschotbedrag wel of niet aangepast naar het prijsplafond?
De overheid heeft besloten consumenten op weg te helpen met de hoge energieprijzen. Begin dit jaar is daarom het prijsplafond ingegaan, waardoor je een maximaal tarief betaalt voor energie. Betekent dit dat het voorschotbedrag nu ook is aangepast? Twee experts leggen uit hoe het zit.