'Kweekvlees dieronvriendelijk: bloed ongeboren kalfjes nodig'

Voor het maken van dit vlees uit cellen van dieren is namelijk een serum nodig, aldus Van der Valk in een opiniërend artikel op de site van de Universiteit Utrecht,  waar hij hoofd van het 3Rs-Centre Utrecht Life Sciences aan de faculteit Diergeneeskunde is. Het meest toegepaste serum is volgens hem het foetaal kalfserum. 

Dit serum wordt verkregen door het laten bloeden van ongeboren, vaak nog levende kalveren, die tijdens de slacht van zwangere koeien worden ontdekt, schrijft Van der Valk. ,,Hoewel deze kalveren, en het verkregen bloed, worden gezien als bijproduct van de slacht, dat anders voor andere doeleinden zou worden gebruikt, kleven er nadelen aan de productie en het gebruik van foetaal kalfserum: de kans is groot dat het kalf lijdt aan pijn en stress tijdens de bloedafname, en de samenstelling van serum is niet altijd even constant.’’ 

Kweekvlees zou op den duur een goed alternatief voor gewoon vlees kunnen worden, meent Van der Valk. ‘Van dierenleed lijkt bij kweekvlees immers geen sprake, en de nadelige milieueffecten van met name de rundveehouderij blijven bij de nieuwe techniek goeddeels achterwege. Dit zou het antwoord kunnen zijn op de verwachte wereldwijde toename van het vleesgebruik met meer dan 50 procent in 2050.’’

Nadeel is wel dat er een enorme hoeveelheid van dit serum nodig is. Van der Valk:  ,,Men heeft eens berekend dat voor de productie van 10 gram kweekvlees het bloed van één ongeboren kalf nodig is. Een weinig aantrekkelijke gedachte om dat te vertalen naar commerciële productie van kweekvlees!’’

De Nederlandse overheid liet onlangs het kweekvlees van een Amerikaanse producent verzegelen door Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (VWA). Elk nieuw product moet eerst worden getest voordat het aan de Europese eisen voldoet voor ‘nieuwe voeding’. Het 'vlees' – dat aan museum Nemo en een restaurant was geleverd – mag niet worden voorgeschoteld aan klanten.

De medisch-bioloog vindt het krom dat de kweekvleesindustrie afhankelijk zou zijn van een product dat afkomstig is uit de vleesindustrie. Wat ook meespeelt, is dat de prijzen van het benodigde serum de laatste jaren zijn gestegen. En dat commercieel verkrijgbaar foetaal kalfserum ook nog eens vaak besmet is met verschillende soorten virusstammen. Soms tot negen aan toe, aldus Van der Valk. ,,In deze context kun je je afvragen of de actie van de VWA onterecht is. Zolang er nog geen oplossing is gevonden voor het gebruik van foetaal kalfserum, houd ik het voorlopig bij het ''vleesch'' van de vegetarische slager.’’