Poëzie. Proza. Porno
Column Jan VantoortelboomOoit zag ik een zwart T-shirt met grote witte belettering van boven naar beneden: Poëzie. Proza. Porno. Grappig vond ik dat, al stonden de woorden naar mijn overtuigde mening verkeerd gerangschikt: Proza. Poëzie. Porno. Dat moest het zijn. Dat komt omdat ik zelf romancier ben, natuurlijk. Tot op heden heb ik me niet gewaagd aan poëzie.
Sterker nog, ik moet zelfs – niet zonder enige schaamte – bekennen dat ik zelden poëzie lees. Als ik daar wat dieper over nadenk, dan kan ik niet anders dan tot de slotsom komen dat mijn bewuste, zelfs verbeten weigering om poëzie tot me te nemen komt doordat ik maar al te vaak gedichten heb moeten lezen waar ik niets van snapte.
In mijn studententijd, voornamelijk. Gedichten met een overdaad aan associatieve beeldspraak, gedichten met woorden die ter plekke door een dichter werden uitgevonden, gedichten die de bladspiegel als een schilderspalet beschouwden en waarvan de woorden en zinnen er hier en daar werden opgekwakt, zonder enige samenhang, gedichten met alleen maar leestekens enzovoorts.
Al dat experimenteel gedoe stond me niet aan. Ik ben van het realistische verhaal, van de lange adem, van het beeld dat ik ken en herken, van de doorploegde gedachte en emotie die gezaaid is over honderden pagina’s en aan het eind tot kiemen komt.
Maar als een gedicht geschreven is in de taal waarmee ik ben grootgebracht, met beelden die ik ken en herken en dus begrijp, dan is het een ander verhaal. Dan ben ik de mot die naar het warme lamplicht vliegt. Zo was ik een poos geleden bij de maandelijkse spoken word voorstelling ‘Woordwaarde’ in boekhandel De Drukkery in Middelburg.
Al dat experimenteel gedoe stond me niet aan. Ik ben van het realistische verhaal, van de lange adem, van het beeld dat ik ken en herken.
Het was een verbazingwekkend leuke avond aan elkaar gepraat door een jongeman met een splijtende glimlach en een zalvende stem. Hij introduceerde de nieuwe Middelburgse stadsdichter Raymond van de Ven die zich, naar eigen zeggen, bij gebrek aan ellende laat inspireren door het alledaagse. Zijn gedichten ontlokten zelfs een schaterlach aan me.
Humoristisch met een tragische ondertoon. Daar hou ik wel van. Het doet me aan de Ierse literatuur denken. Maar ik was die avond speciaal naar Middelburg afgereisd voor iemand anders. Er was een dichter te gast bij wie ik even de mot kon zijn. Zijn naam is Tijs van Bragt. Hier volgt een van zijn gedichten die ik maar al te goed begrijp:
Notities van een niksnut
het raam waarin de ondergrondse zon
altijd bovenkomt
dat bleke kozijn en die hoepel van licht
de dagelijkse nood een gedicht aan te vliegen
hoe vang je een gedicht bij elkaar als je niets kunt
hoelang al leunt die vraag op zijn mongoloïde nek
middaguur
twee sigaretten, even pissen
zijn pen heeft hij al duizend maal gebroken
wat stel je voor als je geen woorden vonkt
wat levert een ziel tegenwoordig op
boven het kruispunt zakt het winterlicht zich
tot een schraal en vrekkig vuur
het is weer mager oogsten
ook vandaag geen gedicht tegen het avonduur
kalmpjes aan nu, deze mens
even haastig
als een uitgebeende mot naar het bronlicht toe
Een goed gedicht is krachtiger dan een roman en een dichter staat dichter bij de hemel. Het T-shirt had gelijk.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUMcolumn jan vantoortelboom
Er gebeurde nogal wat op de bus
Ik woon al achttien jaar in Zeeuws-Vlaanderen en nooit had ik er last van dat de bussen niet reden. Tot nu. Want vanaf dit schooljaar zit ik met twee studenten in huis die beiden een opleiding zijn begonnen in Breda. Het is dus verdomd onhandig als de buschauffeurs staken. -
PREMIUM
Ik vond de vastenperiode een waardeloos idee ontsproten uit het brein van een criminele kindermishandelaar
Vorig weekend zat ik weer paaseieren te verstoppen. Het was eerder rondstrooien, eigenlijk. Later zag ik de hond met chocoladetanden en zilverpapier aan zijn neus voorbij lopen. -
PREMIUM
Waarom het loont om toch even het eerste loonstrookje van 2023 te checken
Het eerste salaris van 2023 staat op je rekening. Waarschijnlijk zie je een hoger nettosalaris dan vorig jaar, want veel werkenden in loondienst gaan er dit jaar op vooruit. Maar dat is niet het enige wat dit jaar anders kan zijn. Experts leggen het uit. -
Beter Eten
Maca-poeder zou wonderen doen in de slaapkamer, maar ‘sekskroket’ werkt misschien beter
In de rubriek Beter Eten schrijft gezondheidsjournalist Tijn Elferink over wat hem opvalt op het gebied van eten en drinken. Een Peruaans poedertje zou zorgen voor een boost van je libido. Waarom je een spannende avond toch beter met een sekskroket kunt beginnen. -
PREMIUMcolumn jan vantoortelboom
Met je gezicht in het slijk der aarde maakt een mens nederig
Als je woont waar ik woon is er een ding dat altijd terugkeert en dat is modder. Het is onvoorstelbaar hoeveel modder er hier is.
-
PREMIUMcolumn jan vantoortelboom
Mijn vrouw heeft nog geen benul van de uitdaging die haar te wachten staat
Ik kreeg een game cadeau. Om nostalgische redenen, want ik heb in geen twee decennia meer gegamed. De laatste game die ik maanden na elkaar speelde was Age of Empires, zo rond de eeuwwisseling. Ik had ze allemaal, I, II en III met ook de uitbreidingssets. -
-
-
PREMIUMeigen tuin eerst
Dit moet je weten over snoeien: ‘Bomen en struiken hebben geen voordeel bij het afhakken van ledematen’
Snoeien, stekken, planten, verpotten, zaaien en schoffelen. Tuingoeroe Romke van de Kaa helpt een handje. -
PREMIUMcolumn jan vantoortelboom
Ze trapte vol goesting het gaspedaal in
Ik las dat een vrouw in Sluis tot twee dagen cel was veroordeeld wegens tanken zonder te betalen. Naast haar zat een man. Hij was dus niet het type gentleman dat even dacht: ik betaal de rekening wel, want een echte man laat een vrouw nooit betalen. Neen, daar dacht hij niet aan, want hij bleek dronken en mannen die dronken zijn, zijn te lomp om te helpen donderen. Toen de politie het koppel aanhield, schold de pummel hen uit en werd hij ook aangehouden.