Om de klimaatdoelen te halen, moet het aantal windturbines op zee de komende decennia drastisch groeien. De ruimte op de Noordzee wordt daardoor schaars, stelt het Planbureau voor de Leefomgeving in een rapport dat woensdag is gepresenteerd.

In 2050 zal volgens het meest verregaande scenario 17 tot 26 procent van het Nederlandse deel van de Noordzee in beslag zijn genomen door windparken. Nu is dat nog 0,25 procent. In totaal gaat het om 'vele duizenden windturbines'.

De gevolgen zijn ingrijpend. Weliswaar is tot 2030 voldoende ruimte op de Noordzee gereserveerd om de toename van windenergie aan te kunnen, maar de grootste groei volgt erna. Om te voorkomen dat natuur en visserij in de knel komen en er 'onomkeerbare problemen' ontstaan, moet nu al worden nagedacht over de periode na 2030, adviseert het Planbureau.

Een mogelijke uitweg is het combineren van windparken met visserij. Nu zijn het nog gesloten gebieden voor de sector. Job Schot ziet dat niet als een oplossing. ,,Er werd vooraf gezegd dat binnen die parken een enorme biodiversiteit zou ontstaan, dat het een paradijs voor onder meer vis zou worden. Maar het tegendeel blijkt waar te zijn. Overal waar die windmolenparken verschijnen, zie je niets meer." 

Voor de Zeeuwse kust staat Windpark Borssele op stapel. Dat bestaat uit vijf kleinere parken, gelegen op 22 kilometer voor de kust van Westkapelle. In totaal worden daar de komende jaren 190 turbines gebouwd, met een gezamenlijk vermogen van rond de 1500 megawatt. Dat is voldoende om zo'n twee miljoen huishoudens van stroom te voorzien.

,,Het lijkt wel of de duvel ermee speelt, maar al die windmolenparken worden weggezet op onze favoriete stekken", zegt Schot. ,,Windpark Borssele komt op een van de beste vissersplekken die er zijn in de zuidelijke Noordzee. En is er totaal geen inspraak. Dat wringt bij ons nog het meest."

Schot onderkent dat het economisch belang van de visserijsector, vergeleken met de andere partijen op de Noordzee, zeer beperkt is. ,,De visserman stelt in principe niets voor. Daardoor word je naar de zijlijn gedwongen en delf je uiteindelijk het onderspit."

De oprukkende windparken komen bovenop de andere bedreigingen en tegenslagen waarmee de sector te kampen heeft, zoals het recente verbod op de pulsvisserij, de Brexit, de aanlandplicht en de gebieden die zijn gesloten om natuur en milieu te beschermen.

,,Het ziet er niet best uit", zegt Schot. ,,Damocles had maar één zwaard dat aan een paardenhaar boven zijn hoofd hing. Bij ons wordt een complete messenbak over ons heen leeg gekieperd. We worden ontzettend beknot in onze vrijheid als visserman. Dit is voor ons levensbedreigend."