Nacontroles blaaskanker kunnen via urinetest: ‘Prettiger voor patiënt en scheelt tijd’

Het Radboudumc in Nijmegen heeft de urinetesten als eerste ziekenhuis in Nederland onderzocht en geïntroduceerd. Voor het opsporen van de meest kwaadaardige tumoren heeft de zogenoemde EpiCheck een betrouwbaarheid van 99 procent. Bij de minder kwaadaardige tumoren spoort de test ongeveer 92 procent daarvan op.

Oncologisch-uroloog Toine van der Heijden ziet grote voordelen van deze nacontroles. ,,Bij een inwendig onderzoek kunnen we kleine tumoren missen”, verklaart hij. Urologen kijken bij die controles met een dun slangetje in de blaas. Uit diverse studies blijkt dat zo’n 15 procent van de tumoren over het hoofd wordt gezien.

Maar er zijn meer pluspunten: voor patiënten is de urinetest veel minder belastend. Bovendien hoeven ze minder vaak naar het ziekenhuis. ,,We hebben de testen tijdens de pandemie geïmplementeerd en merken dat patiënten dit prettiger vinden”, constateert Van der Heijden.

Het Radboudumc is met de urinetest genomineerd voor de Samen Voorop Awards van zorgverzekeraar VGZ. Jaarlijks hebben zo’n 31.000 patiënten nacontroles voor blaaskanker nodig. Deze mensen moeten één tot vier keer per jaar naar het ziekenhuis voor een check. Alleen al het Radboudumc doet ongeveer 400 minder inwendige controles nu het de urinetesten gebruikt. ,,Zo’n onderzoek duurt 20 tot 25 minuten, dus dat scheelt ontzettend veel tijd. Die tijd kan ik gebruiken om andere patiënten te helpen”, aldus Van der Heijden.

Met het oog op de lange wachtlijsten sinds corona en de toenemende vergrijzing moeten ziekenhuizen manieren vinden om zo efficiënt mogelijk te werken. Berekeningen laten zien dat ziekenhuizen jaarlijks een miljoen euro kunnen besparen, oftewel 8 procent van de kosten voor vervolgonderzoeken na blaaskanker.

Overigens betekent dit niet dat alle nacontroles via een urinetest zijn. ,,De eerste na de operatie doen we sowieso zelf. Maar als die goed is, kunnen we die onderzoeken afwisselen met de testen”, zegt Van der Heijden. Ook omdat bij negen van de tien nacontroles geen tumoren meer aanwezig zijn.

Hoewel de tests door steeds meer ziekenhuizen worden gebruikt, hapert de introductie nu door een financieel probleem. Omdat de urinetests nog niet als officiële methode in de richtlijnen staan, vergoeden zorgverzekeraars die niet. Van der Heijden: ,,Daardoor merk je dat ziekenhuizen langzaam overstappen. Ik vind dat vreemd, want de tests zijn patiëntvriendelijker en je bespaart er uiteindelijk ook nog mee. Het duurt jaren voordat iets in de richtlijn komt. Als we daar steeds op moeten wachten voor de vergoedingen vernieuwt de zorg nooit.”