Megavaccinatieprogramma in de maak: 6,5 miljoen inentingen nodig voor ouderen en zieken

VACCINATIE-STRATEGIE / videoOm 60-plussers, zorgpersoneel en zieken in te enten, heeft Nederland zeker 6,5 miljoen vaccins nodig. Omdat er niet direct genoeg doses zijn, krijgen de oudste mensen met ernstige aandoeningen voorrang. Als zij te zwak zijn voor een prik kunnen mensen in de directe omgeving ingeënt worden, die ‘vaccinbubbel’ beschermt hen dan.

Niels Klaassen 19 nov. 2020 Laatste update: 16:02

Dat schrijft de Gezondheidsraad vanochtend in het coronavaccinatie-advies aan het kabinet. Minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid (CDA) zegt dat het kabinet binnenkort met een reactie komt: ,,‘Ouderen en zwakken eerst’ is in lijn met internationale adviezen en ons huidige coronabeleid. Ook voorrang voor zorgpersoneel is logisch.”

Twee vaccinfabrikanten - Pfizer en Moderna - schermen met superscores van 94 en 95 procent effectiviteit. © REUTERS

De komende maanden worden de eerste vaccins verwacht, maar Nederland zal niet meteen genoeg doses krijgen voor alle mensen uit risicogroepen. Daarom stelt de raad voor om eerst de alleroudste Nederlanders met een ernstige aandoening in te enten, vervolgens kan de rest van de verpleeghuisbewoners, 60-plussers en andere ‘medische risicogroepen’ (onder meer mensen met diabetes, hart- en vaatziekten, afweerproblemen) gevaccineerd worden. Als zij ‘om medische redenen’ niet zelf ingeënt kunnen worden, zouden de mantelzorgers en mensen in hun omgeving een prik kunnen krijgen, zodat deze kwetsbaren toch beschermd worden.

Zorgpersoneel

Ook zorgmedewerkers die met patiënten werken, krijgen voorrang. Later kunnen andere mensen met ‘risicoberoepen’ en werkzaam in vitale sectoren in aanmerking komen voor een prik.

Al is veel nog onbekend over de komende vaccins en het aantal beschikbare doses. ,,Dat kunnen we niet voorspellen. We weten ook nog niet of en hoe de vaccins werken, en voor welke groepen”, zei voorzitter Bart-Jan Kullberg van de Gezondheidsraad zojuist in een toelichting. ,,De komende tijd zal daar meer duidelijk over worden.”

_{Artikel gaat verder na de grafiek}

Het kabinet wil geen vaccinatieplicht invoeren, maar er zijn wel zorgen over het draagvlak voor een prik: ‘Het is van belang duidelijk te maken dat bij de beoordeling van de veiligheid van vaccins geen stappen worden overgeslagen’, schrijft de raad. Daarbij is het ‘essentieel’ dat inentingen geregistreerd worden, zeker als er straks mogelijk meerdere vaccins op de markt komen: ‘Wie heeft welk vaccin ontvangen? Die informatie is nodig om inzicht te hebben in de effectiviteit, impact en veiligheid van vaccins’. Die informatie moet bekend zijn bij bijvoorbeeld de huisarts of de GGD, van een persoonlijk vaccinatiepaspoort hoeft geen sprake te zijn, zei Kullberg,

Ouderen eerst

De strategie ‘ouderen en zwakkeren eerst’ is erop gericht zoveel mogelijk levens te redden en ziekenhuisopnames te voorkomen, maar als de epidemie afzwakt en er voldoende vaccins zijn kan ook gekozen worden voor een aanpak die juist de verspreiding van corona remt. Dan zouden juist groepen ingeënt moeten worden die veel contacten hebben, zoals jongeren.

_{Artikel gaat verder na de foto}

Draagvlak
Riskant voor de inentingcampagne: het draagvlak voor een coronaprik kalft af, zo blijkt uit nieuw opinie-onderzoek. In juni zei nog bijna driekwart van de deelnemers zeker of waarschijnlijk een inenting te nemen, nu ligt dat percentage op 60 procent. Voor de zogenoemde ‘kritische vaccinatiegraad’ van wereldgezondheidsorganisatie WHO zou 95 procent van een bevolking ingeënt moeten worden om een infectieziekte te elimineren. Voor het coronavirus ligt de lat wat lager, maar nog altijd zou 60 of 70 procent van de bevolking ingeënt moeten zijn om corona uit te laten doven, schatten experts.

De regering wil een inenting niet verplichten, maar zint wel op mogelijke ‘prikkels’ om twijfelaars over te halen. Versoepelingen van coronarestricties zouden voor gevaccineerden eerder kunnen.

Bemoedigend

De laatste weken komen er hoopgevende berichten van grote vaccinproducenten over de effectiviteit van hun prik. Pfizer/BioNTech schermt met een percentage van 95 procent, concurrent Moderna komt op 94,5 procent, andere fabrikanten volgen waarschijnlijk snel met hun resultaten van de laatste fase-tests onder tienduizenden proefpersonen.

Nederland wedt via de Europese Commissie op diverse paarden: Brussel onderhandelt met fabrikanten over honderden miljoenen doses, ook zijn er al honderden miljoenen doses besteld. Nederland heeft naar rato van het aantal inwoners dan recht op een kleine vier procent van de leveringen. De verwachting is dat de inentingen in tranches beschikbaar komen.