In 2017 wilde nog maar 29 procent dat het eigen risico zo snel mogelijk wordt afgeschaft. Met name mensen die veel gebruik maken van de zorg en elk jaar hun verplichte eigen risico van 385 euro opmaken, zijn voorstander. 

Dat die groep voorstanders zoveel groter is geworden, vindt zorgexpert Suzanne Lowik van Pricewise ‘best verrassend’. Een van haar verklaringen is dat meer mensen nadenken over het eigen risico, nu meerdere politieke partijen hebben aangegeven ervan af te willen. Daarnaast wordt de groep die er weleens aanspraak op heeft gemaakt steeds groter. Mensen zijn zich daardoor in het algemeen bewuster van het eigen risico, denkt Lowik. 

,,En doordat de zorgpremie al jaren stijgt, ook volgend jaar weer met gemiddeld 60 euro, kijken mensen toch naar mogelijkheden om op hun zorguitgaven te besparen”, luidt haar andere verklaring.

In het onderzoek van Pricewise zegt liefst 40 procent van de ondervraagden zijn eigen risico voor dit jaar al volledig opgemaakt te hebben. 45 procent heeft zijn eigen risico van 385 euro nog helemaal niet aangesproken. 

26 procent ziet er dan ook niets in om het eigen risico te schrappen in ruil voor een hogere zorgpremie. Niet geheel verrassend zijn dit vooral mensen onder de 65 jaar die weinig gebruik maken van de zorg. 

Als het verplichte eigen risico van 385 euro zou worden afgeschaft, kan daar weleens een flinke premieverhoging tegenover staan. Volgens berekeningen van het Centraal Planbureau kost de afschaffing in totaal 5,3 miljard euro. Daarin is meegenomen dat er minder opbrengsten zijn uit eigen betalingen en dat mensen meer gebruik zullen maken van de zorg, omdat zij er niet direct zelf voor hoeven te betalen. Per saldo gaat het uiteindelijk jaarlijks om 306 euro per Nederlander, oftewel ruim 25 euro extra premie per maand.

Of dan nog altijd zo’n grote groep Nederlanders voorstander is van de afschaffing, is de vraag. In het onderzoek van Pricewise is die vraag in elk geval niet gesteld. Lowik: ,,We weten niet of, mocht het eigen risico inderdaad afgeschaft worden, dit één op één doorberekend wordt in de zorgpremie. Mogelijk wordt er vanuit de overheid bijgesprongen of gaat de zorgtoeslag omlaag.”

Verschillende politieke partijen hebben al gezegd van het eigen risico af te willen. Zo schrijft de SP bijvoorbeeld in het verkiezingsprogramma: ‘We gaan de rekening voor de zorg eerlijk delen. Het eigen risico gaat naar nul.’

Ook de PvdA wil het op termijn schrappen. ‘Eén op de tien Nederlanders mijdt zorg of stelt een behandeling uit om het eigen risico te sparen. Dat is onwenselijk. Het eigen risico brengen we stapsgewijs omlaag naar nul,’ klinkt het.

D66 ziet meer in het ‘slimmer’ omgaan met het eigen risico. Zo pleiten de democraten voor een maximale eigen bijdrage van 100 euro per behandeling, met een maximum van 400 euro per jaar. VVD en CDA willen het huidige eigen risico in stand houden.

Lees in ons dossier Zorgverzekeringen 2021 alles over de premies en vergoedingen.

Bekijk hier al onze video’s over de politiek: