Hoe zorg je ervoor dat je relatie gezond blijft als je partner depressief is?

„Het is een uitdaging om je eigen balans te vinden als je partner een depressie heeft”, zegt Eveline (46). Voor Eveline was het vooral ingewikkeld toen de kinderen klein waren, haar man heeft namelijk last van terugkerende depressies. „Mijn partner zag het bijvoorbeeld niet zitten om Sinterklaas te vieren. Hij ging dan niet mee. Ik heb moeten leren om het belang van de kinderen bovenaan te zetten en ook af en toe iets voor mezelf te doen.” Inmiddels gaat het gelukkig een stuk beter. Toch er is een grote kans dat de klachten weer terugkeren. Wat kan Eveline het beste wel en vooral niet doen?

Klinisch psycholoog Huub Buijssen heeft al meer dan 25 jaar ervaring en schreef het boek Als een dierbare depressief is. Hij legt uit dat we van een depressie spreken als iemand minstens twee weken lang een hele sombere stemming heeft en niet van het leven kan genieten. ,,Daar komen dan ten minste drie van deze symptomen bij: slecht slapen, weinig eetlust, gevoelens van waardeloosheid, onrust, moeheid, niet de energie om uit bed te komen en het ontwijken van vrienden, familie en sociale activiteiten. Ook zou het kunnen dat de persoon het wel eens over zelfdoding heeft.”

Het is makkelijk om te denken: ‘Iedereen heeft toch weleens een slechte dag’, maar dat is volgens Buijssen te kort door de bocht. „Depressie is het niet meer voelen van emoties. Je voelt leegte waar je iets zou moeten voelen. Als je last hebt van een depressie dan kom je niet meer in beweging.”

Buijssen benadrukt het belang om te luisteren naar je partner en begrip te tonen. „Je denkt dat je tegen de persoon spreekt die je kent, maar je spreekt tegen de depressie. Ook is het zelfvertrouwen van mensen met een depressie een stuk lager.” Waarschijnlijk willen mensen met een depressie wel iets ondernemen, maar lukt het ze niet. Ze gaan zich dan nog machtelozer voelen en dat wekt irritatie op. „Een belangrijke vraag die je kunt stellen is: waar heb je behoefte aan?”

Geheel logisch dat je je partner wilt helpen, maar daarbij moet je niet je eigen grenzen overschrijden. Bjarne Timonen is gezondheidszorgpsycholoog en auteur van De Leefstijlgids tegen Somberheid, hij legt uit dat het belangrijk is dat je een partner blijft in plaats van een hulpverlener. De grens kan makkelijk vervagen en zo kun je zelf ook somberheidsklachten ontwikkelen. „Zorg dat je goed slaapt, eet, en voldoende beweegt.” Hij voegt daaraan toe dat je je als partner van iemand met een depressie niet schuldig moet voelen. „Probeer juist ook je eigen vrienden en familie te blijven zien.”

Uiteindelijk is het voor depressieve mensen wel belangrijk om professionele hulp te zoeken, zodat ze uit de depressie komen of er mee leren omgaan. Het begint met de depressie erkennen en dan de stap zetten om naar de huisarts te gaan. „Een burn-out lijkt sociaal geaccepteerd, maar rond een depressie hangt nog steeds een stigma”, zegt Buijssen. Daarom kan het helpen als je als partner meehelpt in deze zoektocht.

Timonen voegt daaraan toe dat het ook voor de partner zelf goed kan zijn. „Het kan fijn zijn als je zelf af en toe kan aanschuiven, zodat je je hart kan luchten en je relatie gezond blijft.” Naast dat je je depressieve partner wil helpen, is het soms al genoeg om te luisteren. „Soms moet je ook gewoon laten weten dat je van je partner houdt. Dat is belangrijk omdat ze het op dat moment moeilijk vinden om van zichzelf te houden”, vertelt Buijssen.

Wat vindt Eveline van het advies? „Ik kan me hier wel in vinden. Het is belangrijk om er voor je partner te kunnen zijn, niet te oordelen en een luisterend oor te bieden. Zeker als een depressie lang duurt komt het aan op veerkracht. Ik heb vooral geleerd om ook goed voor mezelf te zorgen, zo ben ik dit jaar alleen op yoga-retraite gegaan naar Texel en dat beviel me goed.”

Bekijk hieronder onze video’s over gezondheid: