Eva Breda over doorslaan in zelfliefde: ‘Is dat niet een lui excuus om je tekortkomingen weg te poetsen?’

We selfloven de hell out of het leven. Mijn generatie, in ieder geval. Want voor je het weet ben je in deze snelle, veeleisende, digitale, succesjes-op-LinkedIn-en-Instagram-wereld veel te streng voor jezelf en bezwijk je onder oordelen en prestatiedruk. De remedie? Meer houden van jezelf, je tekortkomingen, je mooie en mindere kanten. Vanbuiten, vanbinnen. Jij mag er hartstikke zijn.

Ik word er steeds beter in. Mijn wallen (hét bewijs van die snelle, veeleisende, digitale, succesjes-op-LinkedIn-en-Instagram-wereld) begin ik steeds meer te zien als USP. En mijn eigenschap om een maand te wachten voordat ik op berichtjes reageer, begin ik prima te vinden. Voorheen zette ik ‘reageren op berichtjes’ nog op mijn dagelijkse to do-lijst en sprak ik mezelf streng toe als ik deze taak niet had afgevinkt. Nu denk ik steeds vaker liefdevol: ach, zo ben ik nou eenmaal. Ik accepteer het. Wat zeg ik? Ik omarm het!

Maar steeds vaker krijg ik gefrustreerde telefoontjes van vrienden omdat ik berichten, voorzien van blauwe vinkjes, onbeantwoord laat. Ik begin me af te vragen: is het omarmen van al je eigenschappen onder het mom van zelfliefde niet een lui excuus om je tekortkomingen weg te poetsen in plaats van eraan te werken? Ik begrijp de voordelen van zelfliefde. Maar wanneer slaat het om in een narcistische eigenschapstrek waarbij je alles van jezelf maar leuk vindt?

Volgens Susan Dechering, intuïtief psycholoog en relatietherapeut, staat zelfliefde niet gelijk aan alles klakkeloos accepteren. In haar werk helpt Dechering mensen door middel van zelfliefde zich meer verbonden te voelen met zichzelf en anderen. Zelfliefde is volgens haar een balans van drie onderdelen: zelfzorg, zelfacceptatie en zelfcompassie. ,,Zelfzorg is je behoeften kennen en jezelf hierin voorzien”, legt Dechering uit. ,,Een bekend voorbeeld is me-time nemen.”

Dan is er zelfacceptatie. Dechering: ,,Dat is leren dankbaar te zijn voor je kwaliteiten en een milde houding aan te nemen tegenover je tekortkomingen.” Wie daarmee wil oefenen kan de tip toepassen van dirigent Benjamin Zander, adviseert Dechering. ,,Wanneer zijn leerlingen een fout maken leert hij ze niet te zeggen: ‘Wat stom van mij’, maar: ‘Wat fascinerend’. Door daar een reflex van te maken, leer je je tekortkomingen in een ander, milder licht zien.”

Maar wat als je daarmee al je onvolkomenheden wegpoetst, terwijl je eigenlijk een schopje onder je kont nodig hebt om eraan te werken? Daarvoor is er nog zelfcompassie. ,,Dat is je eigen beste vriendin zijn”, zegt Dechering. ,,Iemand die zegt: ‘Ik begrijp je. Je doet het oké.’” Maar het voordeel aan een beste vriendin: als het goed is, is deze óók goudeerlijk tegen je en zal deze het altijd eerlijk zeggen als je een keer iets niet van jezelf moet accepteren, maar eraan moet werken.

Een balans in zelfzorg, zelfacceptatie én zelfcompassie is volgens Dechernig de beste manier om te zorgen dat streng zijn omslaat in zelfliefde, zonder door te slaan. ,,Uiteindelijk kan iedere karaktereigenschap vervelend zijn voor jezelf of een ander, als je doorslaat.” Een goede manier om te checken of jij je eigenschappen moet onderdompelen in zelfliefde of moet aanpassen, is volgens Dechering om jezelf af te vragen of er eigenschappen zijn die nadelig voor jezelf of anderen zijn. ,,Bekijk eens op een schaal van 1 tot 10 hoe erg je deze eigenschap vertoont.” Is het onder de 2,5, dan is er kans dat je hem te weinig hebt. Boven de 7,5 heb je mogelijk iets te veel van die eigenschap. ,,Blijf jezelf als leerling zien”, besluit Dechering. ,,Een leerling weet dat hij nog niet alles kan, maar dat geeft niet.”

Een snelle berekening wijst uit dat mijn punctualiteit als het gaat om reageren op berichtjes zich zeker onder de 2,5 bevindt. Tijd om mijn innerlijke beste vriendin te appen, voor een liefdevolle schop onder mijn kont.