Een week geen suiker, een maand geen drank: dit is het geheim van de challenge

Niet drinken in januari, geen vlees en zuivel in maart, minder zout in mei, niet roken in oktober. Deze week roept het Diabetes Fonds met de Nationale Suiker Challenge op een week geen toegevoegde suikers te eten.

We kunnen ons voorstellen dat je niet op nóg een uitdaging zit te wachten. Zo’n challenge is volgens sportcoach en gedragswetenschapper Johnny Buivenga wel een laagdrempelige en effectieve manier om inzicht te krijgen in hoe je anders en gezonder kunt leven. ,,Bepaal zelf of het iets voor je is.”

Challenges zijn effectief omdat ze kort duren en daarmee een kleine stap zijn. ,,De suikerchallenge duurt een week en is daarmee goed haalbaar.” Daarnaast is het ook voor sporters effectief om verder te kijken dan je trainingsuren. ,,Je sport een tot vijf keer per week, eten doe je minimaal drie keer per dag”, benadrukt Buivenga. ,,Door te letten op wat je eet, kun je veel impact maken.”

Maar kun je als sporter wel zonder suiker? Ja, zegt Kim Brouwers, diëtist bij het Diabetes Fonds. Als je twee uur voor het sporten hebt gegeten, zou dat voldoende moeten zijn en heb je tijdens het sporten geen producten met toegevoegde suikers nodig. ,,Eventueel kun je kort voor het sporten nog wat kleins eten, zoals een boterham of een banaan.” Sport je niet langer dan anderhalf uur? Dan is tijdens het sporten eten voor de meesten niet nodig. ,,Na het sporten kun je je spieren herstellen en reserves aanvullen met een bakje kwark met muesli en noten.”

Een challenge kan een manier zijn om voor jezelf uit te vinden of het anders kan. Toegevoegde suikers vallen niet op en zitten vaak in producten die we niet nodig hebben om gezond te blijven. Veel suiker vergroot volgens Brouwers van het Diabetes Fonds de kans op overgewicht. Ruim de helft van de Nederlanders is te zwaar. ,,Overgewicht vergroot de kans op diabetes type 2.”

,,We eten jaarlijks twintig kilo toegevoegde suikers per persoon”, weet de diëtist. ,,Die zitten uiteraard in producten waar je het verwacht, zoals snoep, maar suiker wordt ook toegevoegd aan hartige producten zoals kruidenmixen, kant-en-klaarsoepen en pastasauzen. En vleeswaren zoals een plakje kipfilet voor op brood.”

Een challenge aangaan vraagt iets van je, erkent Buivenga. Zo zal je bij elk product moeten controleren of er suiker is toegevoegd. Maar dat klinkt ingewikkelder dan het is. Draai de verpakking om: daar vind je de voedingswaardetabel. Zoek het woord ‘koolhydraten’ en daaronder vind je ‘waarvan suikers’. Hier zie je hoeveel gram suiker elke honderd gram van dit product bevat.

Of suikers zijn toegevoegd kun je zien bij de ingrediëntenlijst. Het ingrediënt dat er het meest in zit, wordt als eerste genoemd. Om het lastiger voor je te maken gebruiken fabrikanten voor suiker schuilnamen als ‘geconcentreerd vruchtensap’.

De kans van slagen neemt volgens Buivenga fors toe met een concreet plan. ,,Zet in je agenda wanneer je gaat beginnen. Ga recepten zoeken, maak thuis een boodschappenlijstje en laat je niet overdonderen in de supermarkt.”

Hoe effectief een plan is blijkt wel uit een onderzoek dat wetenschappers deden naar de motivatie van sporters. Van de mensen die wilden gaan sporten ging 35 procent daadwerkelijk sporten. Bij mensen die een plan hadden, een zogenoemde implementatie-intentie, steeg dat tot 91 procent.

Ruim 70.000 Nederlanders doen inmiddels aan de Nationale Suiker Challenge mee. ,,Je toetst of de ideeën in je hoofd dat het lastig is om geen suiker te eten wel kloppen”, verklaart Buivenga. Je houdt er tips aan over die je makkelijk kunt blijven toepassen zodat je met weinig moeite gezondere keuzes kunt blijven maken. Het is een kwestie van: ga het gewoon doen. En deel onder dit artikel je ervaringen.”