De mens is gemaakt om te wandelen: ‘Een kwartier in de natuur vermindert het stresshormoon cortisol al’

Wandelen is hot. The Lonely planet bundelt de mooiste wandelroutes ter wereld. In Te voet brengt de Ierse neurowetenschapper Shane O’Mara een ode aan het lopen. Tim Voors verliet zijn gezin een half jaar om in z’n eentje 4286 kilometer door Amerika te lopen (en schreef er een boek over). Uiteraard hebben we nationale stappenteller Erik Scherder en zijn boeken.

Wandelboeken genoeg, zou je zeggen. Maar daar denkt Hilde Backus anders over. De registerpsycholoog schreef het boek Wandelcoaching bij stress en onzekerheid; 7-Stappenplan voor coaches die de natuur in willen. ,,Wandelend naast elkaar, met de frisse wind op je wangen, de ruimte en stilte om je heen bereik je als coach sneller en betere resultaten. De beste gesprekken ontstaan vaak tijdens een wandeling in de natuur.”

Een dubbele bonus, zegt sportcoach en gedragspsycholoog Johnny Buivenga. ,,Wandelen is goed en in de natuur zijn ook.” Eigenlijk is het zelfs een driedubbele bonus: want samen dezelfde beweging maken is goed voor de onderlinge verbinding. ,,Dat wordt Synchronized movement genoemd”, legt Buivenga uit. ,,Het activeert in de hersenen de beloningsgebieden, waardoor je een fijn positief gevoel ervaart en die persoon ook leuker vindt.”

Niet voor niets dat wandelen volgens Backus stressverlagend en stemmingsverhogend werkt. De cijfers over langdurige stress liegen er volgens de wandelcoach niet om. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft een op de zeven werknemers last van burn-outklachten. ,,Dat zijn één miljoen Nederlanders.” De groep die niet uitvalt en wel stress ervaart is nog groter. ,,Dan gaat het over 2 tot 3 miljoen Nederlanders.”

,,Waarom is dit niet eerder bedacht?”, zegt Agnes van den Berg over wandelcoaching. Volgens de hoogleraar omgevingspsychologie en natuurbeleving bestaat natuurtherapie al wel. ,,Maar die wordt soms als wat zweverig ervaren.” Van den Berg deed aan de Rijksuniversiteit Groningen onderzoek en toonde aan dat wandelcoaching werkstress en burn-outklachten vermindert, en werkplezier, bevlogenheid en zelfvertrouwen verhoogt.

,,Laten we nou niet doen alsof wandelen in de natuur het ei van Columbus is”, nuanceert Buivenga. ,,Wandelen is geen concept; de mens is gemáákt om te wandelen. Een kwartier in de natuur vermindert het stresshormoon cortisol al. Het is absurd als we gaan bewijzen dat wandelen gezond is. Het is gewoon heel raar om de hele dag binnen op een stoel te zitten.”

Door wandelen te presenteren als het nieuwe mediteren, zullen volgens gedragswetenschapper Buivenga juist ook mensen afhaken. ,,Door het te speciaal te maken of te hip als ‘het nieuwe ding om te doen’, kan het bij andere mensen juist in het verkeerde keelgat schieten. Laten we het gewoon normaal en down to earth houden, precies wat wandelen in de kern is.”

En in plaats van naar een coach te gaan, zouden we volgens de Belgische psychiater en hoogleraar Dirk de Wachter meer met elkaar moeten praten. Als vrienden en familie meer met elkaar zouden delen, is praten met een professional volgens de wetenschapper misschien niet eens nodig. Praten over kwetsbaarheden en moeilijkheden versterkt bovendien de vriendschapsband.

Al kom je met een coach wel makkelijker op nieuwe en verrassende oplossingen, benadrukt Backus. Dat neemt niet weg dat wandelen ook goed is voor vriendschappen. ,,Samen na het eten een wandeling maken kan zelfs goed zijn voor je relatie”, zegt Buivenga. Kies een vast moment, adviseert hij. ,,En neem kleine stapjes: liever beginnen met een keer per week dan meteen vijf keer. En als het bevalt, kun je vaker gaan wandelen.”