Verdubbeling van aantal zonnepanelen in Sint-Amandsberg en Dampoort in twee jaar tijd

Een aantal jaar geleden gaven bewoners van de Dampoort en Sint-Amandsberg aan dat ze samen wilden investeren in groene energie. Hieruit ontstond het onderzoeksproject Buurzame Stroom, in samenwerking met EnerGent, stad Gent, Samenlevingsopbouw, de Energiecentrale, Fluvius, Ecopower, Universiteit Gent en Partago. Het project liep van maart 2018 tot januari 2020 met een helder doel: zoveel mogelijk zonnepanelen leggen zodat energie lokaal geproduceerd, opgeslagen en verbruikt kan worden.

Na twee jaar experimenteren kan de buurt rekenen op 2.535 bijkomende zonnepanelen, dat is een verdubbeling van de capaciteit. Er werden panelen gelegd op 102 woningen, 2 appartementsgebouwen, 8 huurwoningen, 2 scholen en 8 handelspanden. Op deze manier kan er energie geproduceerd worden waarbij 204 Gentse gezinnen, bij gemiddeld verbruik, een jaar goed zijn.

Nu het project is afgerond hebben de gezichten achter Buurzame Stroom meer dan veertig beleidsaanbevelingen gebundeld waardoor zonnepanelen toegankelijker zouden worden voor iedereen. Doorheen het proces merkten de projectmedewerkers dat een aanpak op maat nodig is om anderen te betrekken. Zo bleken zonnepanelen alleen meestal niet rendabel voor kwetsbare gezinnen. Een totaalaanpak van zonnepanelen, dakrenovatie en isolatie was nodig. Een systeem van gratis leningen en premies hielp ook om kwetsbare gezinnen te betrekken.

Voor huurders bood Buurzame Stroom twee oplossingen. Enerzijds stelden ze een aangepaste overeenkomst voor tussen verhuurder en huurder. In dat scenario plaatst de verhuurder zonnepanelen en betaalt de huurder een licht verhoogde huurprijs. Op deze manier verdient de verhuurder zijn investering terug en daalt de kostprijs voor elektriciteit voor de huurder. Anderzijds zouden huurders kunnen investeren in zonnepanelen in de buurt, waarbij de opbrengst wordt afgetrokken van hun elektriciteitsverbruik. Op deze manier kunnen grote daken uit de buurt benut worden, zonder dat de opgewekte elektriciteit verloren gaat. Het probleem bij ‘zonnedelen’ is echter de hoge kosten om het elektriciteitsnet te gebruiken.

Als het gaat om appartementsgebouwen is ‘zonnedelen’ een juridisch en technisch kluwen. Het is lastig om stroom te produceren voor de gemeenschappelijke delen én de individuele appartementen. De projectmedewerkers ijveren daarom voor een betere wetgeving en een interessant financieel kader om samen hernieuwbare energie op te wekken, te verbruiken, te verhandelen of te delen. “Op deze manier is groene energie niet enkel voor de happy few”, zegt Tine Heyse (Groen), schepen van milieu, klimaat en wonen. “Zonne-energie moet toegankelijk zijn voor iedereen, ook voor mensen zonder geschikt dak, eigen huis of hoog inkomen.”