Belastingaangifte doen? Deze lijst met termen helpt je er doorheen

Als je aangifte inkomensbelasting doet, wordt je in het aangifteprogramma door verschillende boxen heen geleid. Deze staan voor de verschillende soorten inkomen. Box 1 gaat over het inkomen uit werk en woning (je hoofdverblijf) en box 3 gaat over je spaargeld en geld dat in beleggingen - bijvoorbeeld onroerend goed - zit.

De minst bekende is box 2. Dit gaat over inkomen uit ‘aanmerkelijk belang’. Oftewel: de opbrengsten die je hebt van aandelen. De meeste mensen kunnen snel doorklikken, tenzij je minimaal 5 procent in je bezit hebt van een vennootschap of coöperatie. Denk aan een bv. Als je salaris ontvangt uit een bv, wordt dat overigens wél belast in box 1.

Op je aanslag wordt een ‘verzamelinkomen’ genoemd. Het aangifteprogramma berekent dit op basis van je inkomen uit box 1, 2 en 3. De Belastingdienst noemt dit ook wel het ‘geregistreerd inkomen’. Het wordt onder andere gebruikt voor de uitkering van toeslagen, DUO en door het CAK, de overheidsinstantie die zich bezighoudt met sociale uitkeringen als de Wmo.

Onroerende zaken zijn ‘zaken die u niet kunt optillen en verplaatsen’, aldus de Belastingdienst. Denk dus aan je eigen huis, maar ook andere gebouwen als een loods of een fabriek. Of een lap grond (waar niets op staat). Over onroerende zaken betaal je belasting. Je eigen huis - wat je bewoont - valt in box 1. De rest wordt gezien als vermogen en valt in box 3.

Met een eigen woning bouw je, volgens de Belastingdienst, vermogen op. Dat levert een voordeel op ten opzichte van iemand die huurt. Een andere ‘opbrengst’ is het woongenot (een opbrengst in natura). Deze beide voordelen worden belast met het eigenwoningforfait. Voor de bepaling van het eigenwoningforfait wordt uitgegaan van een percentage van de WOZ-waarde van je woning.

Lees ook: Eigenwoningforfait? Dit is hoe het werkt en hoeveel je moet betalen.

Als je jaarlijks geld moet betalen of ondernemer bent, is de kans aanwezig dat je al eerder een voorlopige aanslag hebt gehad. De Belastingdienst maakt dan een schatting over het inkomen, de aftrekposten en het vermogen op basis van de laatste aangifte inkomstenbelasting. Dan betaal je vooruit. Bij de definitieve aangifte wordt dit verrekend. Dus als je begin 2022 een voorlopige aanslag hebt gehad, wordt dat nu verrekend. Je kunt ook zelf een voorlopige aanslag aanvragen als je weet dat je veel moet bijbetalen of juist geld terugkrijgt.

Er zijn verschillende uitgaven die je mag aftrekken van je inkomen. Hierdoor hoef je minder belasting te betalen of krijg je in sommige gevallen geld terug. Op de site van de Belastingdienst vind je een overzicht van alle aftrekposten. Het kan gaan om zorgkosten, donaties aan goede doelen of bepaalde kosten die je maakte bij de aanschaf van een eigen woning.

Lees ook: Eigen huis in 2022? Hier moet je rekening mee houden bij de belastingaangifte.

Tot vorig jaar waren studiekosten ook aftrekbaar, maar in 2022 werd het zogenaamde Stap-budget ingevoerd. Hiermee kan iedere Nederlander maximaal 1000 euro aanvragen voor een opleiding. Daarmee verviel de mogelijkheid om studiekosten af te trekken bij je aangifte inkomstenbelasting.

Er zijn verschillende heffingskortingen waardoor je minder inkomensbelasting hoeft te betalen. De belangrijkste zijn de arbeidskorting en de algemene heffingskorting. Als je in loondienst bent, heeft je werkgever dit al verrekend op je loonstrookje. Ondernemers moeten dit wel nog apart opgeven bij de aangifte. Hier vind je een lijst van alle heffingskortingen.

Als je verwacht winst te maken, ben je ondernemer. Deze winst moet je dan vermelden bij de aangifte. Om gebruik te maken van aftrekposten voor ondernemers - zoals de zelfstandigenaftrek en de startersaftrek - moet je wel aan een urencriterium voldoen en in het aangiftejaar meer dan 1225 uur hebben besteed aan je onderneming.

Als je een fiscaal partner hebt, doe je samen inkomstenbelasting. Dan kun je de verschillende aftrekposten verdelen. Daardoor betaal je mogelijk minder belasting. Je bent fiscaal partner als je getrouwd bent, of een geregistreerd partnerschap hebt. Ook als je op hetzelfde adres woont, kun je fiscaal partners zijn. Bijvoorbeeld als je samen een kind hebt, of samen eigenaar bent van het huis.

Lees ook: Heb je een fiscaal partner? Zo pak je dat slim aan bij je belastingaangifte

Een lijfrente is een kapitaalverzekering, net als een levensverzekering. Met lijfrente kun je sparen voor extra inkomen op een later moment. Bijvoorbeeld als je met pensioen gaat. De inleg op zo'n lijfrenterekening is aftrekbaar. Wel is er een grens: op basis van je inkomen wordt er een ‘jaarruimte’ vastgesteld. Alles wat daarbinnen valt, is aftrekbaar. Leg je meer in? Dan kun je het niet meer aftrekken van je vermogen.

Dit is belasting over de winst in een vennootschap. Hieronder vallen een bv (besloten vennootschap) en een nv (naamloze vennootschap). Dit staat los van de aangifte inkomensbelasting.

Als je in 2022 een grote schenking hebt ontvangen die meer is dan het jaarlijks vrijgestelde bedrag, moest je dat voor 1 maart 2023 aangeven middels een aangifte speciaal voor schenken. Dat gaat niet mee met de aangifte inkomstenbelasting. Ontvang je in 2023 een schenking, dan heb je tot 1 maart 2024 de tijd. Als je geen aangifte doet van een schenking, ontvang je een verzuimboete van 385 euro.

Als je een erfenis aanvaardt, is dat onderdeel van je vermogen (box 3). Dit moet je dus meenemen bij de aangifte inkomstenbelasting.

Wil je op de hoogte blijven van handige tips om met je geld om te gaan en geïnspireerd raken hoe anderen hun financiën regelen? Volg ons dan op Facebook en Twitter!