Veel bedrijven zetten scholingsbudget niet in voor personeel: ‘Mensen vaak niet op de hoogte’

Dat blijkt uit onderzoek dat leerplatform Studytube liet doen door marktonderzoeksbureau Motivaction/Sparkey. Het individuele scholingsbudget is in een jaar gestegen met gemiddeld 25 procent, van 800 euro in 2021 tot 1000 euro in 2022. Tegelijkertijd blijft er meer op de plank liggen dan de jaren daarvoor. Zo bleef bij bijna 40 procent van de organisaties de helft of meer van het geld onbenut. Dat was in 2020 31 procent en in 2021 29 procent.

Volgens Studytube gaat het naar schatting om honderden miljoenen euro’s. Opvallend en zonde, vindt directeur Homam Karimi van Studytube. ,,Je kunt niet tevreden zijn als er zoveel geld én ontwikkelpotentieel blijft liggen. Leren en ontwikkelen helpt om medewerkers flexibeler en duurzamer in te zetten. En in deze krappe arbeidsmarkt wil je talent groeikansen bieden. Zo houd je mensen ook aan boord.’’

Volgens het onderzoek maken zeven op de tien bedrijven maximaal driekwart van het totale budget op. Zo’n 10 procent geeft maximaal een kwart van het budget uit, 27 procent maximaal de helft en 34 procent tussen de helft en driekwart, 14 procent heeft geen idee hoeveel er wordt uitgegeven.

Uit het onderzoek blijkt dat de zakelijke dienstverlening het hoogste scholingsbudget heeft met 1225 euro (was 1000 euro in 2021). Onderwijsmedewerkers hebben ‘slechts’ 750 euro te besteden (in 2021: 592 euro). In de zorg en bij de overheid gaat het om 1000 euro. In de zorg was dat een jaar eerder 500 euro, bij de overheid is het bedrag gelijk gebleven. Het onderwijs springt er slecht uit: daar is relatief weinig geld beschikbaar en bij 41 procent van de organisaties blijft ook nog eens meer dan de helft van het scholingsbudget ongebruikt.

Een belangrijke reden dat bij veel organisaties dit geld in kas blijft, is volgens Studytube onwetendheid. Zo weet van de hr-professonals bijna de helft niet hoeveel persoonlijk budget er beschikbaar is, van de werknemers tast 66 procent in het duister. Een andere verklaring is dat werknemers er niet direct van profiteren. Zo is het budget vaak niet gekoppeld aan een beloning, zoals salarisverhoging of promotie.

Werkgeversorganisatie AWVN is niet verrast door de uitkomsten. Volgens woordvoerder Jannes van der Velde is het aantal cao’s met afspraken over een individueel budget voor duurzame inzetbaarheid de afgelopen jaren flink gestegen. Maar ook AWVN ziet dat het budget in de praktijk vaak onbenut blijft. ,,Het geld is er wel, maar vaak zijn mensen er niet van op de hoogte. Als het wel bekend is, weten ze niet wat ze ermee moeten of kunnen doen qua leren en ontwikkelen. Daar zit een groot knelpunt’’, constateert Van der Velde.

Patrick Fey, vicevoorzitter van vakbond CNV, vindt het vooral een gemiste kans dat de scholingsbudgetten slecht worden benut. ,,Juist in een tijd dat werk sneller verandert dan ooit door technologische ontwikkelingen. Het is noodzakelijk dat werkenden nieuwe vaardigheden aanleren en gebruikmaken van beschikbare opleidingsgelden’’, aldus Fey.

CNV roept werkgevers, leidinggevenden en hr-professionals dan ook op om werknemers beter te informeren over opleidingsmogelijkheden. Daarnaast vindt de vakbond dat werkgevers een perspectief moeten bieden na de opleiding: bijvoorbeeld salarisverhoging of een interessanter functiepakket.

Werknemers hebben een grote keuzevrijheid als het gaat om de besteding van hun scholingsbudget. Het kan bijvoorbeeld worden gebruikt voor een opleiding die niet per se hoeft aan te sluiten bij de huidige functie. Het kan ook worden ingezet voor loopbaanadvies of om te leren een betere werk-privébalans te krijgen.