Schaduwoorlog Iran-Israël laait op: executie van vier ‘spionnen’ in Teheran

Op 22 mei meldde de Revolutionaire Garde, het elitekorps van Iran dat rechtstreeks valt onder geestelijk leider Ali Khamenei, de arrestatie van leden van ‘een netwerk dat handelt onder leiding van de Israëlische inlichtingendiensten’, zonder de plaats van hun arrestatie te specificeren. De beklaagden Hossein Ordoukhanzadeh, Shahin Imani Mahmoudabad, Milad Ashrafi Atbatan en Manouchehr Shahbandi Bojandi werden vanochtend opgehangen wegens samenwerking met ‘het zionistische regime', zoals Israël in het Iraanse staatsjargon wordt omschreven.

De vier mannen waren volgens de aanklager 'misdadigers’ die zich schuldig hadden gemaakt aan ‘het stelen en beschadigen van privé- en publieke eigendommen, ontvoering en het afdwingen van valse bekentenissen’ met hulp van de buitenlandse inlichtingendienst. Hossein Ordoukhanzadeh was een bekende crimineel, aldus de Iraanse autoriteiten, die al eens was veroordeeld in Griekenland wegens mensensmokkel. Samen met de anderen zou hij zich in cryptomunten hebben laten betalen door de Mossad, de geheime dienst van Israël, aldus een Iraanse staatswebsite.

Drie anderen kregen vijf tot tien jaar cel voor medeplichtigheid aan ‘misdaden tegen de nationale veiligheid'. Volgens mensenrechtenorganisaties behoort Iran na China tot de landen die de meeste gevangenen ter wereld executeren. Iran heeft herhaaldelijk de arrestatie aangekondigd van agenten die werken voor de inlichtingendiensten van het buitenland, waaronder Israël.

Iran en Israël zien elkaar als aartsvijanden en beschuldigen elkaar ook regelmatig van spionage. De twee landen voeren al jaren een soort schaduwoorlog. Israël beschuldigt Iran er vaak van kernwapens te willen verwerven om Israël te vernietigen. Iran ontkent dat. Israël wil ook de toenemende invloed van Iran in het Midden-Oosten tegengaan, met name in het buurlanden Libanon en Syrië.

Eind oktober zei de Israëlische president Isaac Herzog dat hij informatie met de Verenigde Staten had gedeeld waaruit zou blijken dat Iran illegaal drones leverde aan Rusland voor de oorlog in Oekraïne. Aanvankelijk ontkende Iran, maar later bleek het te kloppen.

Hoewel de executies geen verband lijken te houden met de aanhoudende straatprotesten in Iran geeft Teheran onder meer Israël de schuld van de huidige onrust in het land. In Iran worden sinds september grote demonstraties tegen het door ayatollahs geleide regime gehouden. Daarbij zijn al honderden mensen omgekomen. Ayatollah Ali Khamenei, Opperste Leider van de Islamitische Republiek, beschuldigde zijn gezworen vijanden, de Verenigde Staten en Israël, ervan de door vrouwen geleide protestbeweging in Iran op te stoken die was ontketend door de dood van Mahsa Amini op 16 september.

Dat gebeurde na haar arrestatie door de ‘zedenpolitie’ wegens het overtreden van de kledingvoorschriften van de Islamitische Republiek, die vrouwen verplichten in het openbaar altijd een sluier te dragen. De Koerdische Amini droeg haar hoofdbedekking niet volgens de voorschriften en werd volgens haar familie gefolterd. In het hele land worden sindsdien protesten geleid door vrouwen die slogans roepen tegen de regering of demonstratief hun hoofddoek afdoen en die verbranden. Sindsdien zijn zes betogers veroordeeld tot doodstraffen.

Procureur-generaal Mohammad Jafar Montazeri maakte vrijdag bekend dat het Iraanse parlement en de rechterlijke macht zich buigen over wetsvoorstellen rond het verplicht dragen van de sluier voor vrouwen.