Ontvoering scholieren is lucratieve business in Nigeria

De meisjes van 10 jaar en ouder stonden vanochtend vroeg plots voor de poort van een regeringsgebouw in Zamfara. Ze waren gekleed in pastelkleurige sluiers. Sommige meisjes hadden verwondingen aan hun voeten omdat ze dagenlang door het struikgewas hadden moeten lopen van de ontvoerders. ,,We moesten steeds maar doorlopen, iedereen die niet verder liep zou worden doodgeschoten”, vertelde een van de meisjes.

De ontvoering en vrijlating van de scholieren was de zoveelste. In januari werden 42 mensen ontvoerd van een staatsschool. In december werden 300 jongens van een kostschool onder dwang meegenomen. In beide gevallen zou losgeld zijn betaald, al wordt dat door de autoriteiten vaak ontkend.

Ook nu zou er niet zijn betaald maar zouden de ontvoerders spontaan ‘berouw hebben gekregen’, wist de regionale functionaris. Zijn verhaal over gevoelige ontvoerders die de kinderen zomaar laten gaan, staat haaks op een recente oproep van de Nigeriaanse president Muhammadu Buhari die zijn gouverneurs in de verschillende staten nadrukkelijk opriep deze bandieten ‘niet langer te belonen’.

Volgens Buhari zou toegeven aan de eisen van ontvoerders alleen maar tot meer ontvoeringen leiden, wat de laatste tijd ook het geval lijkt. De president was niettemin blij met de vrijlating van de meisjes. ,,We werken er hard aan om een ​​einde te maken aan deze grimmige en hartverscheurende ontvoeringen. Het leger en de politie zullen achter de ontvoerders aan blijven jagen.”

Omdat de lokale autoriteiten vaak machteloos staan tegenover de vaak zwaar bewapende bandieten en in het verleden meestal snel de portemonnee werd getrokken, lijkt het ontvoeren van scholieren onderhand een lucratieve bezigheid. Daarvoor waren de slachtoffers vaak onvoorzichtige reizigers of toeristen die de pech hadden in een hinderlaag te lopen. Maar sinds de spraakmakende ontvoering in 2014 van 276 schoolmeisjes van de middelbare school in Chibok door islamitische militanten van de terreurgroep Boko Haram hebben andere gewapende groepen dat voorbeeld gevolgd.

Daarbij zijn de autoriteiten soms opmerkelijk vergevingsgezind. De man achter de ontvoering van meer dan 300 studenten in de staat Katsina in december kreeg onlangs alweer gratie in de nabijgelegen staat Zamfara. Hij had immers ‘berouw getoond’ en een deel van zijn wapens aan de regering overgedragen. De ontvoerders werden daarvoor beloond met twee koeien voor elk geweer dat ze inleverden.

Erg veilig zijn de Nigeriaanse scholen nog steeds niet, ondanks een ‘Safe School Initiative’ dat werd afgekondigd na de ontvoering van de Chibok-meisjes. Bedoeling was onder meer hekken rond scholen te bouwen. Veel blijkt daar niet van terecht gekomen. Het Nigeriaanse leger heeft controleposten gebouwd in de buurt van sommige scholen, maar de meeste scholen zijn onbeschermd. Daar waar lokale burgerwachten zijn opgezet hebben die in de praktijk geen schijn van kans tegen zwaarbewapende ontvoerders. Tijdens de laatste schoolontvoering vielen de aanvallers tegelijk een militaire post aan zodat de soldaten geen hulp konden bieden aan de schoolmeisjes.

Eind februari werden tientallen ontvoerde scholieren vrijgelaten in Nigeria: