Nieuw-Zeelandse premier: ‘Significante’ schade Tonga na onderzeese vulkaanuitbarsting

UPDATE / VIDEOHet noorden van Nuku’alofa, de hoofdstad van de eilandstaat Tonga in de Stille Oceaan, heeft een ‘significante impact’ gehad van de tsunami die ontstond na de onderzeese vulkaanuitbarsting op zaterdag. Dat meldt de Nieuw-Zeelandse minister-president Jacinda Ardern in een persconferentie. De hoofdstad zou ook bedekt zijn met een flinke laag as.

Buitenlandredactie 15 jan. 2022 Laatste update: 16-01-22, 07:22

Ardern heeft contact gehad met de Nieuw-Zeelandse ambassade in de hoofdstad Nuku’alofa, dat aan de kust van het eiland Tongatapu ligt. ,,Helaas hebben we niet veel informatie over de andere eilanden”, aldus Ardern. Ze zei ook dat de beelden van de uitbarsting ‘enorm zorgwekkend’ waren.

Bij de uitbarsting van de onderzeese vulkaan bij de eilandstaat Tonga in de Stille Oceaan en de daaropvolgende tsunami zijn alle telefoon- en internetconnecties met het eiland afgesloten. Volgens Ardern werken mobiele telefoons nog wel.

Het ministerie van Defensie in Nieuw-Zeeland is van plan maandag een vliegtuig over de eilandengroep te laten vliegen om de schade in beeld te brengen, maar dat is nu nog te gevaarlijk vanwege de as in de lucht na de vulkaanuitbarsting.

Het ministerie heeft ook een militair schip paraat om hulp te sturen naar Tonga, maar eerst moet duidelijk worden waar de bewoners van de eilandstaat behoefte aan hebben, zegt defensieminister Peeni Henare. Volgens Ardern is drinkwater een prioriteit. Ook de Amerikaanse buitenlandminister Antony Blinken gaf aan klaar te staan om hulp te sturen naar Tonga.

Evacuatie

In Japan moesten zo’n 230.000 mensen evacueren vanwege het tsunami-risico. In kustgebieden in het land werden golven van meer dan een meter gerapporteerd. De meeste staten aan de Amerikaanse westkust hebben inmiddels hun tsunami-waarschuwingen ingetrokken. Alleen in delen van Californië worden mensen nog geadviseerd niet naar kustgebieden te gaan. In Zuid-Amerika werden tsunami-waarschuwingen afgegeven in Chili, Peru en Ecuador. In Peru werden op verschillende plaatsen aan de kust overstromingen gemeld.

Op satellietbeelden is te zien met wat voor een kracht de vulkaan (Hunga Tonga) tot uitbarsting komt. Tonga werd kort na de uitbarsting getroffen door een tsunami met hoogtes van 1,2 meter. Lokale media op de eilandengroep berichtten over vloedgolven die overstromingen veroorzaakten, over as die op het eiland valt en telefoonverbindingen die zijn uitgevallen. De omvang van de schade is nog niet duidelijk. Op beelden op sociale media is wel te zien hoe inwoners wegvluchten van het water en hogere oorden opzoeken.

Voor eilandstaten in de wijde omgeving is een tsunami-alarm afgekondigd. Mensen kregen het advies om kustgebieden te vermijden, aangezien daar sterke en ongewone stromingen kunnen zijn. ,,Mensen in of nabij de zee moeten weg van het water, de stranden en kustgebieden en weg van havens, rivieren en mondingen”, riep Nieuw-Zeeland zijn bewoners op.

Vanaf Hawaï, 5000 kilometer verderop gelegen, kwamen al meldingen van overstromingen.

De impact van de uitbarsting is goed te zien via satellietbeelden. © Zoom Earth

Zure regen

Je hoorde overal mensen schreeuwen. Iedereen wilde naar hoger gelegen gebieden

Al voor de grote uitbarsting werden kleine tsunamigolven van 30 centimeter vastgesteld. Er werd ook een waarschuwing uitgestuurd voor mogelijk zure regen. Bewoners van Tonga werd gevraagd om binnen te blijven, hun drinkwater te beschermen en buiten een mondmasker te dragen.

Vanuit de ruimte duiken indrukwekkende beelden op. Zo is de impact van de uitbarsting goed te zien via satellietbeelden. Satellietbeelden van de Japanse Himawari-satelliet tonen ook hoe een grote wolk zich steeds verder uitbreidt boven de vulkaan.

De uitbarsting duurde acht minuten. Op Twitter gaan beelden rond waarop de uitbarsting vermoedelijk te zien is. Inwoners van Tonga zeiden dat het klonk alsof er vlakbij meerdere bommen tot ontploffing kwamen. ,,Het was gigantisch. Ons huis begon te schudden. Enkele minuten laten werd het huis gevuld met water. Bij de buren was een muur ingestort”, zegt een bewoners van Tonga. ,,Je hoorde overal mensen schreeuwen. Iedereen wilde naar hoger gelegen gebieden.” Zelfs op het 800 kilometer verderop gelegen Fiji was de uitbarsting te horen. Het klonk daar als een serie heftige donderslagen.

De vulkaan bevindt zich ongeveer 2000 kilometer ten noordoosten van Nieuw-Zeeland en op een dertigtal kilometer van het eiland Fonuafo’ou (ook bekend als Falcon Island), dat bij Tonga hoort.

Koning

Na de uitbarsting werd de koning van Tonga, Tupou VI, uit zijn paleis gehaald en in veiligheid gebracht. De meeste andere inwoners van kustgebieden trokken ook dieper landinwaarts. Voor zover bekend zijn er nog geen slachtoffers gemeld.

De Hunga-Tonga-Hunga-Ha’apai vulkaan had gisteren ook al een krachtige uitbarsting. Toen ontstond er een kleine tsunami met golven tot 30 centimeter.