Mokerslag voor Britse premier: twee ministers vertrekken uit protest over leiderschap

Minister van Financiën Rishi Sunak en gezondheidsminister Sajid Javid maakten vrijwel tegelijkertijd - er zaten minuten tussen - bekend te vertrekken. Zij uiten op Twitter felle kritiek op de premier omdat hij niet in staat zou zijn zich aan normen te houden.

Het aftreden van de twee ministers volgt na verontschuldigingen van Johnson vanavond over het jongste schandaal, waarbij ex-regeringslid Christopher Pincher een bepaalde baan kreeg hoewel er klachten waren over seksueel wangedrag. Pincher, de man die verantwoordelijk was voor de partijdiscipline, zou in beschonken toestand in een exclusieve club in Londen twee mannen betast hebben. Onder hen naar verluidt ook een parlementslid, maakten lokale media woensdag bekend. Er waren getuigen van het voorval en er kwamen klachten bij de partij binnen.

In 2019 werden er ook al beschuldigingen geuit tegen Pincher, maar dat was Johnson naar eigen zeggen ‘vergeten’. Nu gaf hij wel toe dat zijn aanstelling een fout was. ,,Maar ik heb niet gelogen in deze zaak”, klonk het bij de BBC. Pincher legde zijn ambt als ‘deputy chief whip’ van de Tories in het Lagerhuis neer na de berichten over grensoverschrijdend gedrag. 

^{Tekst gaat door onder de tweet.} 

Sunak vindt dat het publiek ‘terecht’ mag verwachten dat de overheid ‘goed, competent en serieus’ haar werk doet. In zijn ontslagbrief zegt hij dat zijn opvattingen inmiddels fundamenteel verschillen met die van Johnson. Javid twittert dat hij het vertrouwen heeft verloren in het vermogen van Johnson om te ‘regeren in het nationaal belang.’

Het conservatieve Britse parlementslid Alex Chalk liet later op de avond weten dat hij met onmiddellijke ingang afscheid neemt als juridisch toezichthouder van het Britse kabinet. Hij doet dit uit protest tegen het leiderschap van premier Boris Johnson, schrijft hij in een op Twitter gepubliceerde brief. ,,De premier heeft een advocaat-generaal nodig die de cultuur en koers kan verdedigen waarop hij toezicht houdt”, schrijft Chalk onder meer. ,,Het spijt me dat ik dat niet langer kan.”

De 58-jarige premier gaat gebukt onder een reeks schandalen en ligt regelmatig onder vuur, ook in zijn eigen Conservatieve Partij. Hij overleefde onlangs nog een vertrouwensstemming bij de Conservatieven rond de zogenoemde partygate-affaire: verboden regeringsfeestjes in coronatijd.

Na het ontslag van Sunak en Javid lieten andere ministers snel weten zich achter de beschadigde premier te scharen. Zo sprak buitenlandminister Liz Truss voor ‘100 procent’ haar steun uit, meldt de Britse omroep BBC. 

Volgens minister Jacob Rees-Mogg, een van de trouwste bondgenoten van Johnson, gaat de premier gewoon door. Rees-Mogg had Johnson nog gezien na het vertrek van de twee. Tegen de zender Sky News zei hij over de stemming van de premier: ,,Oh, business as usual. Hij heeft een klus te klaren.”

Het nieuws slaat volgens politiek verslaggever Robert Peston echter in als een bom, zo vertelt hij op ITV. ,,Dat twee ministers tegelijk vertrekken. Denk vooral eens aan de covidcrisis die we hebben meegemaakt, en nu vertrekt een gezondheidsminister.” De nationale Britse zorgdienst kampt nog steeds met lange wachtlijsten en personeelstekorten. 

Volgens de sociaaldemocratische oppositieleider Keir Starmer is het duidelijk dat de regering ‘instort’. ,,Het is gedaan met hem (Boris Johnson, red.)’’, zegt een lid van de Conservatieven op basis van anonimiteit tegen persbureau Reuters. ,,Hij mag dit lijden niet verlengen. Het is respectloos naar zijn collega’s, zijn partij en zijn land.” Een ander zei: ,,Het is allemaal voorbij. Ik zal verbaasd zijn als hij het haalt tot aan de zomer.’’

^{Tekst gaat door onder de tweet.}

Johnson heeft kort na het opstappen van de twee ministers zijn stafchef Steve Barclay benoemd tot opvolger van de vertrokken gezondheidsminister. Nadhim Zahawi, voorheen onderwijsminister, wordt de nieuwe bewindsman van Financiën. Hij wordt op Onderwijs weer opgevolgd door Michelle Donelan.

Johnson vertelde Rishi Sunak en Sajid Javid dat het hem zeer spijt dat ze ontslag namen. Hij schreef dat in een reactie op hun vertrek, die door zijn kantoor is gepubliceerd. Met de benoeming van nieuwe ministers maakt de premier duidelijk dat hij verder wil. 

Bekijk onze meest bekeken nieuwsvideo’s in onderstaande playlist: