De Hongaarse premier Viktor Orban op archiefbeeld © EPA

EU-parlement start zwaarst mogelijke strafprocedure tegen Hongarije

UpdateHongarije is fors op de vingers getikt door het Europees parlement. Met een verrassende tweederde meerderheid volgt het parlement de conclusies van Judith Sargentini (GroenLinks) dat de rechtsstaat in het land niet op orde is. Dit is een unicum in de geschiedenis van de EU.

Mark van Assen 12-09-18, 13:24 Laatste update: 14:03

Na een spannende en ‘delicate’ stemming, aldus parlementsvoorzitter Antonio Tajanio, nam een glunderende Sargentini het applaus van haar collega’s in ontvangst. Haar rapport, dat gisteren door de Hongaarse premier Viktor Orban zonder veel omhaal van woorden van tafel werd geveegd (‘Machtsmisbruik!’), schetst een ontluisterend beeld van het verval van de democratie in het Oost-Europese land.

Judith Sargentini @judithineuropa

I am so proud that my Hungary report has the support of the European Parliament, but this is foremost about the rights of Hungarian citizens.<br><br>I thank my colleagues that stand for the protection of democracy and the rule of law, above their interest in party politics.

Rechters worden vervangen, omdat ze de lijn van de regering niet voorstaan. Het is onduidelijk waar gelden voor politieke campagnes vandaan komen (en dus ook wie er stiekem nog meer aan de touwtjes trekt). Privacy is geen halszaak voor de regering-Orbán: de overheid kan zonder al te veel moeite iedereen afluisteren die ze wil. Al jaren wordt er, tevergeefs, gewaarschuwd voor een groeiende haat tegen Joden, homo’s, Roma, migranten, vluchtelingen, armen en daklozen. Asielzoekers moeten hun asielaanvraag afwachten achter tralies. Ook kinderen.

Vanmiddag draagt een zeer ruime meerderheid van het parlement de Europese regeringsleiders op om een zogenaamde artikel 7-procedure tegen Hongarije op te starten. Deze kan er uiteindelijk zelfs toe leiden dat het land niet meer mag meestemmen in Europa. Sargentini is zichtbaar opgelucht: ,,In de week dat we debatteren over de staat van de EU is dit een belangrijke boodschap: wij staan in voor de rechten van al onze burgers en voor Europese waarden.”

Nieuw talent

Voor Sargentini is de procedure tegen Hongarije waarschijnlijk haar laatste wapenfeit in het Europarlement. De 44-jarige politica is lid sinds 2009 en wil vanaf volgend jaar plaats maken voor nieuw talent. Ze verliest daarnaast motivatie om ‘debatten te voeren zonder resultaat’.

Artikel 7
Ook wel ‘de nucleaire optie’ genoemd. Het is een Europese noodrem voor EU-landen die de Europese waarden uithollen. Uiteindelijk kan die ertoe leiden dat een land niet meer mag meestemmen. Eerst moet het parlement het er met twee derde meerderheid over eens zijn dat er iets ernstigs aan de hand is. Dan is het aan de Europese Raad van regeringsleiders (met daarin ook premier Rutte) om zich uit te spreken. Zij moeten het unaniem eens zijn over het inzetten van de artikel 7-procedure. Of dat in dit geval gaat lukken, is maar zeer de vraag. Een belangrijke bondgenoot van Hongarije is Polen, en dat laat Orbán nooit vallen. Tegen dat land loopt al een artikel 7-procedure om ongeveer dezelfde redenen als Hongarije. Ze hebben elkaars steun dus keihard nodig.