Duitsland wil banken verplichten tot maatregelen tegen plofkraken (door vooral Nederlanders)

,,Het aantal opgeblazen geldautomaten is dit jaar omhooggeschoten’’, zegt de Beierse minister Joachim Herrmann aan de vooravond van de jaarlijkse herfstconferentie met zijn collega's.

De exploitanten van geldautomaten in Duitsland ondertekenden begin november een gezamenlijke verklaring om meer maatregelen tegen plofkraken te nemen. Maar de Duitse ministers van Binnenlandse Zaken willen dat ze daartoe verplicht worden. ,,Zo moeten de locaties en de automaten zelf beter beveiligd worden’’, zegt deelstaatminister Herrmann tegen het Duitse persbureau DPA. ,,Banken en fabrikanten van automaten zijn verantwoordelijk om het de criminelen zo moeilijk mogelijk te maken, onder meer met technische apparatuur die de bankbiljetten onbruikbaar maakt.’’

Hermann is voorzitter van de conferentie van de Duitse ministers van Binnenlandse Zaken. Die komen woensdag samen in München voor een tweedaagse vergadering. Daar willen ze de verplichting tot het nemen van preventieve maatregelen tegen plofkraken bekrachtigen. Centraal staat een acht puntenplan waarover de bank- en verzekeringssector, federale recherche en het federale ministerie van Binnenlandse Zaken het begin november eens werden tijdens een ‘rondetafelconferentie’ over plofkraken.

In het plan staan preventiemaatregelen zoals sluiting van bankfoyers tussen 23.00 en 06.00 uur (plofkraken vinden stelselmatig ‘s nachts plaats, meestal tussen 02.00 en 04.00 uur), beveiliging met bewakingscamera’s en inbraakalarmen, verdekt geïnstalleerde mistsystemen, het inbouwen van verf- en kleefsystemen en verlaging van de hoeveelheid geld in de automaten.

Voor locaties met een hoog risico voor derden (omwonenden) moet dit risico verminderd worden door bijvoorbeeld een verbouwing. Is dit niet mogelijk dan is ontmanteling van de geldautomaat nodig maar alleen in laatste instantie.

,,Daarnaast is een nauwere samenwerking nodig tussen rechercheurs, zowel landelijk als met onze Europese buren, voor een trendbreuk bij het opblazen van geldautomaten’’, zegt Herrmann. ,,De zeer professionele criminele bendes richten niet alleen grote economische schade aan’’, benadrukt hij.

Problematisch is volgens hem dat steeds vaker explosieven worden gebruikt in plaats van gas en dat de explosies omwonenden en hulpdiensten in gevaar brengen. ,,We moeten deze gewetenloze criminele bendes en hun geldschieters daarom consequent achter de tralies brengen”, aldus de deelstaatminister.

Alleen al afgelopen week sloegen plofkrakers toe in elf steden van zes deelstaten. In heel de Bondsrepubliek vindt dagelijks één plofkraak plaats.

In 2021 en 2020 werden volgens het federale ministerie van Binnenlandse Zaken ruim 800 geldautomaten in Duitsland opgeblazen. Dat is het hoogste aantal sinds de federale recherche (BKA) in 2005 begon met het registreren van plofkraken.

In de aan Nederland grenzende deelstaat Noordrijn-Westfalen (NRW) vonden in de eerste zes maanden van 2022 meer dan twee keer zoveel plofkraken plaats als in dezelfde periode vorig jaar. Tegenover de 44 van heel 2021 waren er begin juli volgens de recherche al 105 overvallen met explosieven op geldautomaten. Ze veroorzaakten een totale schade van 10,6 miljoen euro. Daarmee is de schade in de eerste helft van 2022 bijna even hoog als in het gehele piekjaar 2020, toen 176 plofkraken plaatsvonden. Als de intensiteit zich voortzet, verbreekt 2022 dit plofkraakrecord.

De sterke stijging wordt volgens het ministerie versterkt door een ‘verdringingseffect’ vanuit Nederland, waar al uitgebreide preventieve maatregelen tegen het opblazen van geldautomaten zijn genomen. Bijna tweederde van de plofkraakverdachten die de federale recherche in 2021 en 2020 registreerde, komt uit Nederland.

Volgens het speciale onderzoeksteam Heat van de deelstaatrecherche in Noordrijn-Westfalen kunnen veel van de plofkraken in Duitsland worden toegeschreven aan een crimineel netwerk in Nederland, bestaande uit een paar honderd man met een hoofdzakelijk Noord-Afrikaanse migratieachtergrond. Dit netwerk staat bekend als ‘Audi-bende’, waarbij de naam verwijst naar de krachtige, gestolen of gehuurde wagens van dit merk waarmee de daders zich bij voorkeur verplaatsen.

Deze criminele groepering heeft haar zwaartepunt in de regio Amsterdam-Utrecht en telt volgens de Duitse federale recherche zo’n driehonderd leden, volgens Europol ongeveer vijfhonderd. Ze opereren in wisselende samenstelling.