Dit gebeurde er vannacht: Poetin legt eisen voor einde oorlog op tafel en explosies in Lviv

Volgens Kalin moet Oekraïne accepteren dat het ‘neutraal’ blijft en geen lid wordt van de Navo. De Oekraïense president Zelenski erkende eerder deze week dat een lidmaatschap van het bondgenootschap er niet inzit. Daarmee zinspeelde hij mogelijk al op een compromis met de Russen.  

Daarnaast zou Oekraïne volgens Poetin een ontwapeningsproces moeten ondergaan om ervoor te zorgen dat het land geen bedreiging vormt voor Rusland. Er zou ook bescherming moeten komen voor de Russische taal in Oekraïne. En er is een eis tot ‘denazificatie’, waarvan onduidelijk is wat er concreet mee bedoeld wordt. Wellicht houdt het volgens de BBC in dat het land moet beloven alle vormen van neonazisme te veroordelen en te zullen bestrijden.

De zwaardere eisen waar moeilijker aan te voldoen is voor Oekraïne, gaan volgens Erdogans woordvoerder over de status van de Donbas-regio in het oosten en de Krim, het schiereiland dat in 2014 door de Russen werd geannexeerd. Rusland wil dat Oekraïne de gebieden in het oosten opgeeft en dat het formeel erkent dat de Krim Russisch grondgebied is. Tot nu toe zijn deze eisen onacceptabel voor de Oekraïense regering.  

In zijn dagelijkse toespraak heeft president Zelenski de Russische strijdkrachten gewaarschuwd. ,,Wij zijn nu anders dan in 2014", zei de president in de nacht van donderdag op vrijdag in een video op Facebook over de annexatie van de Krim die destijds ‘zonder slag of stoot’ verliep. Het Oekraïne van vandaag is volgens Zelenski ‘in staat om zich 22 dagen lang te verdedigen tegen een grootschalige inval’.

Zelenski richtte zich, net als een dag eerder, opnieuw tot Russische strijders. Dit keer waarschuwde hij in het bijzonder huurlingen uit andere landen die hij wil behoeden voor ‘de slechtste beslissing van hun leven’. Zelenski zei dat een lang leven beter is dan het geld dat wordt geboden voor een kort leven. Over de lopende onderhandelingen met Moskou wilde Zelenski weinig kwijt. ,,Het is beter om in stilte te werken in plaats van op televisie, radio en Facebook”, aldus de president.

Afgelopen nacht vielen de Russen weer verschillende steden aan. Journalisten van CNN melden vrijdagochtend  onder meer explosies in Lviv, een stad in het westen van Oekraïne waar zich ook veel vluchtelingen bevinden. Het is onduidelijk wat er getroffen is, de rook zou uit de buurt van het vliegveld komen. De explosies zouden enkele minuten nadat het luchtalarm afging geklonken hebben. 

Het is nog altijd onduidelijk hoe het gaat met de mogelijk 1200 mensen die in een kelder onder het vernietigde theater in de zwaar getroffen stad Marioepol zouden hebben geschuild. Het gemeentebestuur van Marioepol meldde eerder dat reddingswerkers nog altijd bezig waren mensen uit de schuilkelder te krijgen. Volgens onbevestigde berichten zouden zeker 130 mensen zijn gered.

De bevoorrading van Russische troepen in Oekraïne verloopt moeizaam omdat essentiële aanvoerlijnen onder vuur liggen. Zelfs essentiële basisbehoeften als voedsel en brandstof kunnen lastig naar het front worden gebracht. Het Britse ministerie van Defensie meldt dat in de nacht van donderdag op vrijdag in een update over de situatie in Oekraïne. De Russische troepen kampen volgens Britse inlichtingendiensten met logistieke problemen. Zo heeft Rusland geen controle over het Oekraïense luchtruim en verloopt de opmars traag door onder meer opgeblazen bruggen.

Daarnaast wordt de bevoorrading van troepen aan het front bemoeilijkt door ‘onophoudelijke Oekraïense tegenaanvallen.’ Als gevolg daarvan verdedigen grote aantallen Russische troepen momenteel de eigen aanvoerlijn. Dit zorgt voor een verminderde slagkracht aan het front.  

De Amerikanen verwachten dat Poetin gaat dreigen met het gebruik van kernwapens tegen het Westen als het verzet van Oekraïne voortduurt. De inlichtingendienst van het Amerikaanse ministerie van Defensie schrijft dat in een rapport.

Ook de Amerikanen melden dat de Russische strijdkrachten geleidelijk uitgeput raken door de inmiddels drie weken durende oorlog. Daarnaast is een tekort aan materieel een probleem, zeker als de militairen gedurende langere tijd gebieden moeten bezetten, staat in de analyse. Tegelijkertijd storten de westerse sancties Rusland waarschijnlijk in een langdurige economische depressie en diplomatieke isolatie, zegt luitenant-generaal Scott Berrier, de directeur van de inlichtingendienst in het rapport over wereldwijde dreigingen.

Bekijk hieronder voor en na foto’s van Marioepol, gemaakt door een satelliet van het telecommunicatiebedrijf Maxar. Schuif het witte rondje naar links of rechts om de verschillen te zien. De tekst gaat daarna verder.

,,Terwijl deze oorlog en zijn gevolgen de Russische conventionele kracht geleidelijk verzwakken, zal Rusland waarschijnlijk in toenemende mate vertrouwen op zijn nucleaire afschrikking als signaal aan het Westen”, aldus Berrier. Hij zou daarmee zowel aan een binnenlands als buitenlands publiek kracht willen uitstralen.

Poetin kondigde eind vorige maand, enkele dagen na de invasie in Oekraïne, aan de nucleaire wapens van Rusland als afschrikkingsmiddel in paraatheid te brengen. VN-topman Antonio Guterres zei deze week om die reden een nucleair conflict niet langer uit te sluiten.

Volgens het Pentagon is de invasie grotendeels tot een halt gebracht, terwijl Rusland inmiddels meer dan duizend langeafstandsraketten heeft afgevuurd naar Oekraïne. De Amerikaanse inspanningen om Ruslands doelen te ondermijnen zouden Moskou ertoe kunnen brengen ook buiten Oekraïne agressie te gebruiken, denkt Berrier.

Vanmiddag voert de Chinese president Xi Jinping telefonisch overleg met zijn Amerikaanse ambtsgenoot Joe Biden. Het Witte Huis meldt dat de twee leiders onder meer zullen praten over de Russisch-Oekraïense oorlog en ‘andere zaken van wederzijds belang’. Volgens de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken wil de VS duidelijk maken dat China verantwoordelijk is voor alle maatregelen die het neemt ter ondersteuning van de Russische agressie. ,,We zijn bezorgd dat China overweegt Rusland rechtstreeks te steunen met militair materieel voor gebruik in Oekraïne”, zei Blinken. China heeft dergelijke plannen tot dusver ontkend. Washington is ook bezorgd dat China Rusland zou kunnen helpen bij het omzeilen van economische sancties die door westerse staten zijn opgelegd.

Bekijk hier onze video’s over de oorlog in Oekraïne: