Een man rookt een sigaret op straat. © ANP XTRA

Brussel wuift aanpassing omstreden meetmethode ‘sjoemelsigaret’ weg

UpdateDe Europese Commissie weigert om de meetmethode aan te passen voor het vaststellen van de hoeveelheid giftige en verslavende stoffen in sigaretten. Terwijl staatssecretaris Blokhuis en belangenorganisaties stellen dat de huidige Europese meetmachines misleidende data produceren.

Edwin van der Aa 21-01-20, 12:48 Laatste update: 12:44

De term ‘sjoemelsigaret’ is de laatste jaren populair geworden. KWF Kankerbestrijding omschrijft de term op de website als kleine gaatjes in de filters van sigaretten. ,,Doordat je tijdens het roken de minuscule gaatjes in de sigarettenfilters grotendeels afsluit met je mond en vingers (wat een gestandaardiseerde rookmachine niet doet), krijg je als roker vele malen meer giftige en verslavende stoffen binnen dan in de tabakswet als maximum is opgenomen.”

Eerder bleek al dat de honderd populairste sigarettenmerken in Nederland 2 tot 26 keer schadelijker zijn dan wettelijk is toegestaan. Het RIVM onderwierp alle merken aan de zogenaamde Canadese meetmethode, die de hoeveelheid teer en nicotine eerlijker meet.

Canadese meetmethode

Toch wil de gloednieuwe Eurocommissaris Stella Kyriakides (Gezondheid) niet overstappen van de Europese ISO-methode naar de Canadese Intense meetmethode, laat ze nu in antwoord op vragen van Europarlementariër Mohammed Chahim (PvdA) weten.

Kyriakides schrijft namens de Europese Commissie: ,,Momenteel is de algemene consensus dat geen van de huidige rookmachine-methodes adequaat het menselijke rookgedrag weergeeft. Hieronder valt ook de Canadese methode. In afwezigheid van nieuwe wetenschappelijke of technische ontwikkelingen of internationale afspraken over standaarden, wordt een wijziging van de meetmethode op dit moment niet nodig geacht.”

De Eurocommissaris verwijst ter onderbouwing naar een WHO-rapport, maar daarin wordt alleen gewaarschuwd dat geen enkele rookmachine ál het menselijke rookgedrag kan nabootsen. Logisch, zeggen experts. Toch wil Kyriakides nu geen andere meetmethode kiezen. Wellicht kan daarnaar worden gekeken bij de evaluatie volgend jaar van de tabaksproductenrichtlijn uit 2014, stelt ze.

Tijd kopen

De lobby staat bij deze brief van de Europese Commissie natuurlijk te juichen, maar ik zit hier namens de burgers
PvdA-Europarlementariër Mohammed Chahim

,,Ze probeert gewoon tijd te kopen", oordeelt PvdA’er Chahim. ,,Dit is een nieuwe Eurocommissaris die gelijk in een krachtenveld terecht is gekomen van allerlei partijen, waaronder de Nederlandse staatssecretaris (Paul Blokhuis, red.), die haar proberen te pushen.”

Je hoeft volgens de Europarlementariër ‘geen expert te zijn om te zien dat de Canadese methode beter werkt'. De tabakslobby laat in een nieuwsbrief blij weten dat Kyriakides ‘geen enkele noodzaak’ ziet om de meetmethode te veranderen. Chahim: ,,De lobby staat bij deze brief van de Europese Commissie natuurlijk te juichen, maar ik zit hier namens de burgers.”

Tabaksfabrikant Philip Morris wijst in een reactie op een uitspraak van het Gerechtshof, dat heeft geoordeeld dat er geen sprake is van een gemanipuleerde of ‘sjoemelsigaret’. ,,Filterventilatie wordt al decennia toegepast, nog voordat de ISO- meetmethode van toepassing werd. Philip Morris benadrukt dat meetmethodes niets zeggen over de schadelijkheid van sigaretten.”

Het bedrijf stelt dat de schadelijkheid met name wordt bepaald door de verbranding van tabak en rookloze producten daarom een beter alternatief zijn voor volwassen rokers.

Inzet onveranderd

Staatssecretaris Blokhuis laat weten dat zijn inzet om te stoppen met de huidige meetmethode onveranderd blijft. ,,Ik word al concreet gesteund door een aantal Noord-Europese landen. Maar ik ben actief op zoek naar meer steun en heb daarom een verzoek uitgestuurd naar een groot aantal van mijn Europese collega’s om een gezamenlijke brief aan de nieuwe Eurocommissaris hierover te ondertekenen.”

Blokhuis hoopt in het voorjaar met Kyriakides persoonlijk van gedachten te kunnen wisselen over het vervangen van de ISO-meetmethode door de onafhankelijke Intense methode.

Hoe werkt de sjoemelsigaret? Bekijk hieronder de video om erachter te komen.