Als baby gestolen Inés haalt haar gram

De inmiddels 85-jarige gynaecoloog Eduardo Vela werd al in 1982 eens 'betrapt'. Een fotograaf van het befaamde tijdschrift Interviú trof bij een bezoek aan de kraamkliniek San Ramón in Madrid een ingevroren baby aan en maakte er een foto van die voor veel ophef zorgde. Vela zei dat hij meer babylijkjes bewaarde om later hun doodsoorzaak te kunnen vaststellen.

Pas decennia later is duidelijker geworden waar die ingevroren baby werkelijk voor bedoeld was: Vela kon zo de anonieme pasgeborene tonen aan de moeders tegen wie hij zojuist had verteld dat hun kind kort na de geboorte was overleden. Want dat was de methode die in talloze Spaanse kraamklinieken sinds de jaren 40 en tot eind jaren 80 werd gebruikt: een baby doodverklaren om het kind, levend en gezond, door te spelen aan adoptieouders die daar fors voor betaalden en het als hun eigen kind in het register konden inschrijven.

De ontroostbare moeders waren vaak vrouwen uit de lagere sociale klassen, soms alleenstaand, en de nieuwe ouders veelal streng katholieke mensen die zeer trouw waren aan het regime van dictator Franco. Maar opvallend was dat de artsen en talloze nonnen uit die katholieke ziekenhuizen ook na de dood van Franco, in 1975, hun praktijken voortzetten. Pas enkele jaren geleden ontdekte Spanje geschokt dat er duizenden van dat soort 'gestolen baby's' moeten zijn.

Inés Madrigal is een van hen. Zij is de vrouw die erin is geslaagd dokter Vela voor het gerecht te dagen. In 1969 kreeg haar moeder, die tot haar frustratie geen kinderen kon krijgen, van de arts de opdracht enkele weken haar jurk met steeds grotere kussens te vullen, regelmatig naar haar groeiende buik te grijpen en diep te zuchten. Op een gegeven moment moest ze bij de kliniek komen en kreeg ze een baby in haar handen gedrukt. Die was van haar, zo stond op het geboortecertificaat dat dokter Vela ondertekende.

,,Op mijn achttiende vertelde mijn moeder het werkelijke verhaal. Daarna ben ik op zoek gegaan naar mijn werkelijke ouders, maar de dokter en zijn kliniek hebben nooit willen meewerken. Ze hebben altijd alles ontkend en de papieren van toen bestaan niet meer'', is het verhaal dat Inés Madrigal de laatste jaren veelvuldig heeft verteld. Madrigal verwacht niet dat dokter Vela nu in de rechtszaal wel iets wil zeggen. ,,Hij zal blijven zwijgen. Maar het feit dat hij voor de rechter staat, is al een overwinning en kan voor belangrijke jurisprudentie zorgen.'' Justitie eist 13 jaar cel tegen Vela.

Tweeduizend aangiftes van 'kinderen' als Inés zijn door justitie tot nu toe afgewezen, aldus de stichting SOS Bebés Robados (Gestolen Baby's). Een non, de rechterhand van Eduardo Vela, overleed kort voordat zij ook voor de rechter moest verschijnen. Vanuit de overheid is de medewerking om het schandaal verder uit te zoeken minimaal. Inés Madrigal kreeg van parlementariërs en ministers de belofte dat er een dna-bank zou komen om de zoektocht van die gestolen baby's naar hun werkelijke ouders te vergemakkelijken; er is nog niets van terechtgekomen.

Dokter Vela verklaarde gisteren voor de rechter dat hij nooit een baby aan iemand heeft gegeven en dat hij zich alleen met de bevallingen bezighield, niet met het papierwerk. De handtekening op de geboorteakte van Inés is niet van hem, zei hij.