Ontzetting over boer die geiten niet vaccineert tegen Q-koorts

Waar het bedrijf staat, vertellen het ministerie van Landbouw en de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit niet, omdat dat 'bij wet verboden' is. 

Het inenten van geiten tegen de voor mensen in potentie dodelijke Q-koorts is sinds 2010 verplicht voor bedrijven met meer dan 50 schapen of geiten. De bewuste geitenhouder vroeg toen ontheffing aan vanwege gewetensbezwaren, en kreeg die. Opvallend genoeg worden nieuwe aanvragen voor een uitzonderingspositie niet meer gehonoreerd, zegt een woordvoerder van het Ministerie van Landbouw.

Voor het bedrijf gelden extra strenge regels. Zo vindt er eens in de twee weken een tankmelkonderzoek plaats, waarbij gecontroleerd wordt op de aanwezigheid van de Q-koortsbacterie. Bij andere bedrijven, waar wel gevaccineerd is, gebeurt dat elke vier weken.

_{Bericht gaat verder onder de tweet}

Maandag kwamen de honderden slachtoffers van de Q-koortsuitbraak die Nederland van 2007 tot 2010 teisterde, weer in het nieuws. Toen werd bekend dat patiënten en nabestaanden aanspraak kunnen maken op een compensatie van  maximaal 15.000 euro per persoon. Een bedrag waar veel slachtoffers niet tevreden mee zijn en die bovendien niet voor alle patiënten geldt. 

Ten minste 74 mensen overleden aan Q-koorts. Tussen de 1200 en 2400 mensen lijden aan het Q-koortsvermoeidheidssyndroom (QVS). Minstens 700 à 800 mensen kampen met de potentieel dodelijke variant chronische Q-koorts.

De 7-jarige Emma is de jongste Q-koorts patiënt en kan door haar ziekte niet meedoen met een gewone zwemles. Zij kan helaas geen aanspraak maken op de compensatie.

Bert Brunninkhuis, voorzitter van patiëntenvereniging Q-uestion, noemt het 'gestoord' dat de overheid toestaat dat een bedrijf zijn geiten niet inent, en bovendien niet bekendmaakt waar het bewuste bedrijf staat. ,,Blijkbaar gaat privacy van een boer dus boven de volksgezondheid. Je zou er maar in de buurt wonen.''

Ook de GGD Utrecht, die regelmatig met nieuwe geitenbedrijven te maken krijgt, noemt het niet vaccineren van geiten 'niet wenselijk'.  De GGD zegt niet te weten waar het niet ingeënte bedrijf staat. 

Is het eigenlijk gevaarlijk, een bedrijf waar de geiten niet worden ingeënt? Q-koortsexpert Jos van de Sande, voormalig GGD-arts, stelt dat 'door vaker te controleren het risico beperkt wordt'. ,,Maar het sluit het risico niet uit. In de lammerperiode kunnen in korte tijd heel veel Q-koortsbacteriën vrijkomen. Voor de omgeving is het niet fijn.''

_{Bericht gaat verder onder de foto}

Van de Sande noemt het 'echt merkwaardig' dat een bedrijf ontheffing kreeg omdat de eigenaar gewetensbezwaren heeft. ,,Zijn die geiten soms ook christelijk?'' vraagt hij zich vertwijfeld af.

Mede door het verplicht inenten van geiten en schapen is het aantal Q-koortsgevallen inmiddels weer op het niveau van voor de grote uitbraak in 2007. ,,Toch zijn er nog steeds gekke besmettingen'', zegt Van de Sande. ,,Vorig jaar nog raakten er drie leden van één gezin besmet.'' 

In 2010 verwierp de Tweede Kamer een motie om af te zien van de ontheffing wegens gewetensbezwaren. ,,Ik vraag me af welke gewetensbezwaren geiten en schapen zouden hebben tegen vaccinatie'', vroeg toenmalig PvdA-Kamerlid Khadija Arib, nu Kamervoorzitter, zich destijds af. 

Gerda Verburg (CDA), toen minister van Landbouw, gaf aan dat gewetensbezwaren 'niet zwaarder wegen dan volksgezondheid'. Maar: 'Het is bestendig gebruik dat we net zo goed als in de volksgezondheid te maken kunnen hebben met gewetensbezwaarden in veterinair opzicht.'