OM eist taakstraf voor ‘grenzeloos naïeve’ journaliste Ans Boersma voor visumaanvraag Syriër

,,Maakt liefde blind? Of wordt liefde misbruikt om een doel te bereiken?” vroeg de officier van justitie zich vanochtend in de rechtbank Rotterdam af. ,,Uit het dossier blijkt dat Boersma heeft geweten dat Aziz naar Nederland wilde komen om hier te blijven. De feiten zijn onder normale omstandigheden misschien van relatieve ernst, maar de omstandigheden zijn niet normaal. Deze man had een groot gevaar voor de Nederlandse samenleving kunnen vormen en Boersma wist dat hij een discutabel verleden had.” Het OM spreekt van ‘grenzeloze naïviteit'.  ,,Boersma ziet niet in wat ze fout heeft gedaan, daarom wil ik ook een voorwaardelijke straf.” 

Haar advocaat Marq Wijngaarden vraagt om vrijspraak. ,,Ze wist niet dat de documenten vals waren en had dat ook niet hoeven weten.” Ook had Aziz ‘haar maar 1 of 2 procent verteld van alles wat hij in het verleden had meegemaakt'. Hij vindt sowieso dat het Nederlandse Openbaar Ministerie haar ‘met leugens’ in gevaar heeft gebracht door de Turkse justitie om informatie over haar te vragen. ,,Haar reputatie is nu weg.”

 Aziz (die ook bekend staat als de Balie-jihadist) en Boersma (nu 32) ontmoeten elkaar in 2013 in Turkije en hadden daarna maandenlang een relatie. Justitie ziet Boersma niet als verdachte in het terreuronderzoek tegen haar ex, maar verdenkt haar wel van valsheid in geschrifte in 2014 bij het aanvragen van een toeristenvisum voor Aziz (nu 35) voor Nederland. Dat visum werd afgewezen, maar Aziz kwam kort daarna op illegale wijze alsnog naar Nederland, vroeg asiel aan en kreeg een verblijfsvergunning. Enige tijd nadat Aziz in Nederland arriveerde, kwam de relatie tussen hem en Boersma (die in Nederland woonde, maar vaak naar Turkije reisde) tot een eind. 

Maar het Openbaar Ministerie (OM) vervolgt haar nog wel voor valsheid in geschrifte. In de aanvraag voor een toeristenvisum voor Nederland maakte Aziz gebruik van een vervalst paspoort en een vals diploma van de Universiteit van Damascus. Volgens het OM wist Boersma dat of had ze het moeten weten. Zo stond er op het diploma een jaartal (2010) waarop Aziz in werkelijkheid in een gevangenis in Syrië zat, als tegenstander van het regime van president Assad. Boersma zei daar eerder in de Volkskrant over ‘dat ze niet als een detective in de relatie zat’. De journaliste zegt Aziz voor een bezoek naar Nederland te hebben willen halen zodat hij het land kon leren kennen. 

Boersma verklaarde dat ze niet wist dat het paspoort van Aziz vals was. ,,Voor zover ik wist reisde hij er ook weleens mee naar Dubai.” Ze kon zich niet herinneren of ze het diploma van de universiteit van Damascus daadwerkelijk had gezien. Op de visumaanvraag meldde ze ook dat Aziz zo’n 2000 dollar per maand verdiende als zakenman in Turkije. Bij de politie verklaarde ze dat dat ‘aangedikt’ was. In de rechtbank weersprak ze dat. ,,Hij zei dat hij werkte.” Ze heeft hem dat echter nooit zien doen. Volgens Boersma was het echt de bedoeling dat Aziz (die zich in in die tijd Ziyad noemde) na een bezoek aan Nederland weer terug zou gaan naar Turkije. ,,Ik wilde niemand illegaal naar Nederland halen.” 

Was Boersma naïef?  ,,Ik laat me niet in met mensen die misdaden plegen. Ik had vertrouwen in mijn ex. Wel heb ik de afgelopen jaren een ander beeld van bepaalde gebeurtenissen gekregen.”

Achter de vrij kleine zaak van valsheid in geschrifte gaat nog een veel breder verhaal schuil. Het bracht Boersma in 2018 in het oog van een mediastorm.

Nederland vroeg Turkije eind 2018 om informatie over Boersma, toen werkzaam als correspondent in Istanbul, in het onderzoek tegen haar dan ex-vriend Aziz. De Turken zagen haar vanwege dat informatieverzoek van Nederland als staatsgevaarlijk en zetten haar het land uit. Het Nederlandse Openbaar Ministerie liet eerder al weten die uitzetting te betreuren en herhaalde dat vandaag in de rechtbank. ,,We hebben er ook nooit een geheim van gemaakt dat de informatie die naar Turkije is gegaan, niet zo handig is geweest”, aldus de officier van justitie.

Gisteren werd bekend dat de Nederlandse staat daarom een schadevergoeding gaat betalen aan Boersma. Ze raakte door de uitzetting haar baan als correspondent voor onder meer het Financieele Dagblad en Trouw kwijt. Het precieze bedrag van de schikking wordt vanwege een geheimhoudingsclausule niet bekendgemaakt. Boersma zegt dat ze tevreden is met het bedrag.

Boersma's advocaat Marq Wijngaarden vroeg vanochtend in de rechtbank in Rotterdam om het OM niet ontvankelijk te verklaren en daarmee de zaak tegen zijn cliënt stop te zetten. ,,Justitie heeft mijn cliënt als het ware weggetipt aan de Turkse justitie en haar daarmee ernstig in gevaar gebracht. Ze had nu zo maar in Turkije in de cel kunnen zitten.” In het informatieverzoek van het OM aan de Turken staan volgens Wijngaarden twee grote fouten. Zo wordt er geschreven dat Aziz A. op dat moment (eind 2018) nog steeds een leider van de terroristische groepering Jabhat al Nusra zou zijn, terwijl hij toen in werkelijkheid al 4 jaar in Nederland was. Ook stond er dat A. en Boersma nog steeds een relatie hebben, terwijl die al jaren voorbij is. 

De rechtbank oordeelde dat de zaak wel mocht doorgaan.

De zaak tegen Aziz A. en zijn broer Fatah, die ook naar Nederland kwam, loopt nog steeds en gaat in juli weer verder. De mannen zitten sinds najaar 2018 vast. Justitie verdenkt Aziz ervan een leidinggevende functie te hebben gehad bij Jabhat al Nusra en betrokken te zijn geweest bij een moordpartij waarbij 17 gevangen genomen soldaten van het leger van president Assad zijn geëxecuteerd. Aziz A. ontkent daarbij betrokken te zijn geweest.

Boersma heeft de afgelopen twee jaar meerdere keren verteld dat Aziz haar wel verteld heeft dat hij in Syrië in de gevangenis had gezeten als tegenstander van het Assad-regime, daar zou hij ook mensen hebben ontmoet die later tot Jabhat al Nusra zijn gaan behoren. Hij zou tegen haar hebben gezegd ‘geen bloed aan zijn handen te hebben'. 

De rechtbank doet op 1 juni uitspraak in de zaak tegen Ans Boersma.