De rookmachine van het RIVM. Uit onderzoek van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu blijkt dat de hoeveelheid teer, nicotine en koolmonoxide zeker twee keer zo hoog is als fabrikanten opgeven. © ANP

Ministerie in hoger beroep, sigaret blijft voorlopig in de winkel: ‘Het lijkt alsof ze bang zijn voor tabaksindustrie’

De Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit (NVWA) gaat in beroep tegen de uitspraak van de rechter dat de huidige filtersigaret niet meer verkocht mag worden. Maar de NVWA gaat ondertussen wel de strengere meetmethode op de sigaret loslaten, om op de langere termijn wél te kunnen handhaven op de huidige ‘sjoemelsigaret’.

Victor Schildkamp 06-12-22, 16:59 Laatste update: 07-12-22, 11:06

Dat staat in een brief van staatssecretaris Maarten van Ooijen van VWS aan de Tweede Kamer. Daarin reageert Van Ooijen op de verrassende uitspraak van de rechtbank Rotterdam van 4 november, waarin de overheid wordt gesommeerd te handhaven op de huidige filtersigaret. De methode waarmee de hoeveelheid schadelijke stoffen in de sigaret wordt gemeten is namelijk onbetrouwbaar, oordeelde de rechter, en daarmee is de huidige filtersigaret te ongezond. Er zit méér teer en nicotine in dan is toegestaan.

De rechter oordeelde dat de NVWA (en dus eigenlijk hun opdrachtgever, het ministerie van VWS) binnen zes weken met een reactie moest komen en anders moet gaan handhaven. In de praktijk kon dat betekenen dat de huidige filtersigaret over anderhalve week uit de schappen gehaald moest worden.

Maar het ministerie en de NVWA gaan dus in hoger beroep, blijkt uit de brief van Van Ooijen. Dat hoger beroep moet ‘een steviger juridisch fundament’ opleveren om de huidige sigaret uit de winkels te kunnen halen. Het ministerie vreest dat áls de huidige sigaret uit de winkels wordt gehaald, de tabaksindustrie daar met succes tegen zou kunnen procederen. De rechter heeft namelijk wel geoordeeld dat de huidige methode om schadelijke stoffen te meten onbetrouwbaar is, maar die methode is formeel nog steeds wel toegestaan binnen Europa.

Blijkbaar vrezen ze de procedures van de tabaksindustrie
Wanda de Kanter, longarts

Jarenlang belazerd

Gedurende het hoger beroep gaat de NVWA wel alvast beginnen met het meten van sigaretten volgens de meer eerlijke ‘TobLabNet-meetmethode’ (zie kader onderaan). De resultaten daarvan worden vóór de zomer van 2023 verwacht.

Onder meer het RIVM gebruikte die TobLabNet-methode al eens en toonde daarmee aan dat sigaretten veel schadelijker zijn dan is toegestaan. De Stichting Rookpreventie Jeugd zegt dat de tabaksindustrie dat al tientallen jaren weet en daarmee de consument jarenlang heeft belazerd.

Longarts Wanda de Kanter van de Stichting Rookpreventie Jeugd zegt dat de overheid gewoon ‘te bang’ is voor lange procedures van de tabaksindustrie. ,,De wil is er bij de staatssecretaris, daar zijn we blij mee, maar de moed is er nog niet. Er ís namelijk helemaal geen extra juridische onderbouwing nodig, die is er al: het Europese Hof van justitie heeft immers gezegd dat je de TobLabNet-meetmethode moet gebruiken als je de consument wil beschermen. En de rechter in Rotterdam heeft daarna gezegd dat de NVWA dus gewoon moet handhaven. Ze kunnen dat dus gewoon doen, maar blijkbaar vrezen ze de procedures van de tabaksindustrie.”

_{Tekst gaat verder onder de foto}

Waarom deugt huidige sigaret niet?

De zaak draait om de verschillende manieren waarop de hoeveelheden teer en nicotine worden gemeten die de roker binnenkrijgt. In het filter van filtersigaretten zitten kleine gaatjes. Daardoor zuigen rookmachines ook zuurstof mee naar binnen als ze ‘inhaleren’ en worden dus minder schadelijke stoffen gemeten. Gewone rokers houden met hun vingers die gaatjes dicht en krijgen daardoor meer schadelijke stoffen binnen. Deze fout in de meetmethode is al langer bekend, maar er werd tot nu toe niet op gehandhaafd. De anti-tabakslobby spreekt al jaren van de ‘sjoemelsigaret’.

De TobLabNet-meetmethode is eerlijker. Daarbij worden wel de filtergaatjes afgeplakt en ‘inhaleert’ de machine net zo veel als een roker doet om genoeg verslavende stoffen binnen te krijgen.

Praat mee.
Reageren kan onderaan dit artikel. Alleen respectvolle reacties voorzien van een volledige naam worden geplaatst. We doen dat omdat we een gesprek willen met mensen die staan voor wat ze zeggen, en daar dus ook hun naam bij zetten. Wie zijn naam nog moet invullen, kan dat doen door rechts bovenaan op onze site op ‘Login’ te klikken.

Stoppen we met roken als een pakje peuken straks 40 euro kost?: