Kabinet komt tóch met vuurwerkverbod, georganiseerde shows mogen vooralsnog wel

Woensdag stelden ingewijden nog dat het kabinet dit jaar geen verbod op de verkoop van vuurwerk zou afkondigen, omdat een maatschappelijke roep om zo’n ban in tegenstelling tot vorig jaar uitbleef en de ic’s vorig jaar veel voller lagen. Na de oproep van burgemeesters en artsen begon het kabinet vanochtend toch te schuiven. 

Desondanks ontkent De Jonge dat het kabinet pas onder druk van standpunt zou zijn veranderd. Volgens hem was het altijd al de bedoeling dat het kabinet eerst alle adviezen tot zich wilde nemen, om vrijdag een besluit te nemen. De ministerraad is dan de plek waar al die belangen en perspectieven gewogen worden, zei hij: ,,Dan kan de conclusie alleen maar zijn dat de druk op de zorg ongelooflijk toeneemt en alles wat je kunt doen om de druk op de zorg te verlichten, moet je willen doen.”

Volgens minister Ferd Grapperhaus van Justitie en Veiligheid viel de noodkreet uit de zorg niet te negeren: ,,We hebben heel duidelijk uit de zorg opgehaald dat men daar een grote belasting ziet aankomen.” Daarom is besloten dat Nederlanders net als vorig jaar met Oud en Nieuw geen siervuurwerk mogen afsteken. Knalvuurwerk is al verboden. 

Professionele vuurwerkshows kunnen vooralsnog wél doorgaan. Het is volgens het kabinet aan gemeenten om daarover te besluiten. Of die shows uiteindelijk te bewonderen zijn hangt wel af van de coronamaatregelen die op dat moment gelden. 

Grapperhaus wijst erop dat er vorig jaar veel minder mensen op de eerste hulp belanden in de oudejaarsnacht.  ,,Het vuurwerkverbod heeft enorm gescheeld", meent hij. Tegelijkertijd stelt hij dat het besluit van vrijdag niet betekent dat het kabinet ook in de toekomst het vuurwerk in de ban zal doen. ,,Zodra we van deze noodsituatie af zijn en de druk op de zorg daalt, dan - eerlijk is eerlijk - hebben we nog steeds de situatie dat een deel van het vuurwerk is toegestaan.”

Het kabinet gaat nu op zoek naar compensatie voor vuurwerkhandelaren. Vorig jaar konden zij rekenen op 40 miljoen euro. Of dit jaar eenzelfde bedrag wordt vrijgemaakt is volgens staatssecretaris Steven van Weyenberg (Milieu) nog de vraag: hij wijst erop dat in sommige steden, zoals Amsterdam, Rotterdam en Haarlem, al door het stadsbestuur was besloten dat er op 31 december geen vuurwerk afgestoken mocht worden. Handelaren daar hebben geen voorraad hoeven in te kopen, redeneert hij. ,,We kijken wat we doen", aldus Van Weyenberg.  

Nadat bleek dat het kabinet aanvankelijk niet van plan was om vuurwerk tijdens komende Oud en Nieuw te verbieden, kwam er een snelle lobby op gang. Artsen en burgemeesters riepen alsnog op tot een vuurwerkverbod. ‘Belangrijkste reden is dat de zorg en het zorgpersoneel momenteel onder zware druk staan als gevolg van de coronacrisis’, schreef het Veiligheidsberaad – waarin de burgemeesters zitten – gisteravond aan het kabinet. 

Na de burgemeesters deden vandaag ook artsen een dringend beroep op het kabinet om het afsteken van vuurwerk bij de komende jaarwisseling te verbieden. De Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst (KNMG) stelt dat ziekenhuizen voorlopig nog te druk zijn met de coronazorg. Ze houden rekening met een piek van bijna zevenhonderd coronapatiënten op de ic's, stelt het LCPS. 

,,De kans is zeer groot dat de druk op de zorg en op zorgmedewerkers rond de jaarwisseling nog steeds extreem groot zal zijn. Extra druk door vuurwerkslachtoffers vindt de KNMG op dit moment onverantwoord”, laat de vereniging van artsen weten.

Grapperhaus zegt dat hij uit medische hoek en van burgemeesters heel wat blije telefoontjes heeft gekregen vanwege het besluit vuurwerk toch in de ban te doen. Ook de bekende oogarts Tjeerd de Faber, jarenlang voorvechter van het Vuurwerkmanifest tegen consumentenvuurwerk, noemt zichzelf een ‘dankbare dokter’. 

,,Een heel wijs besluit”, vindt De Faber. ,,Ook zonder corona is het wijs,” aldus de arts. ,,Het aantal vuurwerkslachtoffers was vorig jaar al zo'n 75 procent minder. Dan kun je toch niet anders zeggen dan: laten we ermee ophouden.” Hij blijft hopen op een blijvend verbod op consumentenvuurwerk.

Eerder pleitten ook de beroepsorganisatie voor verzorgenden en verpleegkundigen NU’91 en de burgemeesters voor een verbod tijdens de komende jaarwisseling. Het Veiligheidsberaad schreef donderdag in zijn brief aan Grapperhaus: ‘De belangrijkste reden is dat de zorg en het zorgpersoneel momenteel onder zware druk staan als gevolg van de coronacrisis. De verwachting is dat dit voorlopig ook niet significant wijzigt.’

Bekijk onze nieuwsvideo’s in onderstaande playlist: