Het loopt storm voor de Vermeer-tentoonstelling in het Rijksmuseum: waarom is deze kunst zo populair?

‘Tijdelijk gesloten’, zegt de doorklikpagina van het Rijksmuseum waar je tickets kunt kopen voor de grootste tentoonstelling met werk van kunstschilder Johannes Vermeer ooit. Vanaf vrijdag zijn er 28 van de 37 ‘Vermeers’ te zien in Amsterdam. Zoveel werk van hem bij elkaar was eerder niet in één klap te bewonderen.

„Zijn werk komt uit de 17de eeuw, maar op de één of andere manier voelt het tijdloos”, antwoordt Abbie Vandivere, restaurator bij het Mauritshuis, op de vraag wat de run op kaartjes kan verklaren. Dat komt volgens haar doordat de handelingen die de mensen op de schilderijen doen ‘klein’ zijn. „Het voelt alsof ze lang duren, en daar ben je bij. Neem het Melkmeisje, die melk giet. Zo'n handeling duurt altijd een tijdje. Je kunt bijna óp de plek van de persoon in het schilderij staan. Alsof je erbij bent.”

Drie werken die normaliter in het Mauritshuis te zien zijn, waaronder het bekende Meisje met de parel, logeren de komende weken in het Rijksmuseum. Het bekendste schilderij slechts acht weken, de andere tot het eind van de tentoonstelling.

De vele aandacht voor Vermeer komt simpelweg óók omdat er veel pr rondom opgezet is, zegt Iris Frederix, kunstschilder en tv-coach. „Dit jaar is het jaar van Vermeer, er komt een nieuw tv-programma rondom Vermeer en ook in het buitenland is er veel promotie; mensen komen uit Azië voor Meisje met de parel. Maar ik ben blij dat deze aandacht naar Vermeer gaat!”

Het is een schilder die relatief gezien weinig heeft geproduceerd, vertelt ze. „Zo'n 45 schilderijen, waarvan een aantal niet meer bestaan. Kijk je naar Rembrandt, die maakte er ruim 300, waaronder de gigantische Nachtwacht. Vermeer laat zien dat het niet gaat om hoeveel je hebt geproduceerd, maar dat je toch wat achter kunt laten. Dat vind ik troostvol. In deze drukke tijd, met duizend tv-kanalen, sociale media en moderne en vaak chaotische kunst, is de rust en verstilling in de schilderijen van hem iets waar we naar hunkeren.”

Dat ziet ze terug in haar favoriete schilderij van Vermeer: Brieflezende vrouw in blauw. „De vrouw daarop heeft een brief gekregen. Je weet niet van wie. het is een moment van verstilling, van alleen zijn maar toch in contact zijn. Het is een eenvoudige compositie, maar heel interessant omdat je er van alles bij kunt bedenken én het geniaal is geschilderd, met het opvallende licht en de contouren. Als je ervoor staat voel je stilte.”

Voor wie kaartjes zoekt: er zijn nog genoeg tickets beschikbaar, laat een woordvoerder van het Mauritshuis weten.