Wie in het verleden schulden onbetaald liet, staat geregistreerd als wanbetaler bij de stichting BKR, voorheen het Bureau Krediet Registratie. Dat kan ertoe leiden dat je afgewezen wordt voor een volgende lening, bijvoorbeeld een hypotheek, of een leasecontract voor een auto. De registratie blijft vijf jaar van kracht, dus ook als de schuld al is afgelost blijven de problemen uit het verleden nog jaren een loden last.

Maar wie bezwaar maakt tegen de registratie krijgt vaak gelijk, zo blijkt. Voorwaarde is dat je moet kunnen aantonen dat de financiën inmiddels weer helemaal op orde zijn. Nederlandse rechters deden dit jaar al zeker dertien keer uitspraak in soortgelijke gevallen. Tien keer werd gevonnist dat de negatieve registratie moest worden opgeheven. De eigen geschillencommissie van de BKR oordeelde zelfs nog vaker in het voordeel van de klagers: die gaven hen in elf van de twaalf zaken gelijk.

Hoewel alle zaken anders zijn, zit er wel een patroon in de zaken waarover de rechters oordeelden. Vaak kwamen de eisers in de problemen tijdens de crisisjaren, bijvoorbeeld door het verlies van een baan of het faillissement van hun bedrijf. Daardoor konden ze betalingen aan banken, postorderbedrijven en autobedrijven tijdelijk niet meer doen, wat leidde tot een aantekening in het kredietregister. Met het aantrekken van de economie zijn de financiële problemen achter de rug, maar de negatieve aantekening blijft vijf jaar staan. Met als gevolg dat bijvoorbeeld een nieuwe hypotheek niet gegund wordt, zelfs als die lagere maandlasten oplevert dan de oude.

Volgens BKR-woordvoerster Monique Moeskops is de vijfjaarstermijn niet voor niets ingesteld: ,,Uit onderzoek is gebleken dat de kans op recidive binnen die periode vele malen groter is. Heb je die vijf jaar netjes afgesloten, dan is de kans dat je schuldenvrij blijft aanmerkelijk groter.'' Maar de rechters oordeelden in een groot aantal gevallen dat die periode best ingekort kon worden als de voormalige schuldenaar had bewezen nu de financiën al langere tijd op orde te hebben.

De gang naar de rechter wordt overigens alleen gemaakt als er veel haast is bij het schrappen van de aantekening, bijvoorbeeld omdat er een hypotheek voor een nieuw huis moet worden geregeld. De normale procedure via de geschillencommissie is goedkoper, maar duurt wel enkele maanden. De klager moet dan namelijk eerst zelf aankloppen bij het bedrijf dat de aantekening heeft laten plaatsen, zoals een bank, een verzekeraar of een postorderbedrijf. Als die weigeren de registratie ongedaan te maken, is er de Geschillencommissie BKR. De zaken die daar worden behandeld zijn anders van inhoud dan die bij de rechter. Bij de commissie gaat het veel vaker over mensen die hun registratie te danken hebben aan wanbetalende exen of familieleden.

Klik hier voor de uitspraken van de Geschillencommissie BKR.

De genoemde dertien uitspraken in dit artikel zijn te vinden op de website www.rechtspraak.nl. Hierbij de links:

11 juni, Gerechtshof Amsterdam

29 mei, Rechtbank Midden Nederland

29 mei, Rechtbank Amsterdam

2 mei Rechtbank Amsterdam

30 april, Rechtbank Midden Nederland

16 april, Gerechtshof Amsterdam

11 april, Gerechtshof Arnhem

2 april, Rechtbank Zeeland

21 maart, Rechtbank Midden Nederland

7 maart, Rechtbank Den Haag

28 februari , Rechtbank Den Haag

30 januari, Rechtbank Midden Nederland

28 januari, Rechtbank oost Brabant