Aantal gevallen van apenpokken neemt snel toe

De snelheid waarmee het apenpokkenvirus zich in Nederland verspreidt neemt toe. Het virus is tot nu toe bij 352 mensen vastgesteld, meldt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Vergeleken met afgelopen donderdag zijn er 64 nieuwe gevallen aan het licht gekomen. Die toename is aanzienlijk groter dan de stijging in de afgelopen weken.

Binnenlandredactie 04-07-22, 16:13 Laatste update: 04-07-22, 19:16

Onder de mensen die het virus hebben opgelopen, is een kind in de basisschoolleeftijd. Het is niet bekend hoe dat kind besmet is geraakt, maar volgens het RIVM is er geen vermoeden van misbruik. Het virus verspreidt zich via huid-op-huidcontact, en dat kan ook op andere manieren dan bij seks gebeuren.

De andere besmette mensen zijn mannen, en de meesten van hen zijn mannen die seks hebben met mannen. Eerder werd bekend dat een deel van de besmet geraakte mannen begin mei op het Darklands Festival in België is geweest. Dit fetisjfestival werd aangemerkt als mogelijke brandhaard. Darklands is zo’n twee maanden geleden gehouden, van 4 tot en met 9 mei. Na de besmetting kan het vijf tot 21 dagen duren voor mensen de eerste klachten krijgen. Dat betekent dat de mensen die nu positief testen, het virus niet op Darklands hebben opgelopen.

Huidklachten

Het RIVM waarschuwde vandaag dat de komende pride-evenementen in Amsterdam en andere steden kunnen leiden tot ‘intensievere verspreiding’ van het apenpokkenvirus binnen Nederland. De bekendste pride van Nederland, Pride Amsterdam, wordt van 30 juli tot en met 7 augustus gehouden. Eind juli zijn ook Roze Woensdag in Nijmegen, Roze Maandag in Tilburg, Pride Amersfoort en het Milkshake Festival in Amsterdam.

Wie apenpokken oploopt kan last krijgen van koorts, hoofdpijn, spierpijn en algehele malaise. Na een aantal dagen ontstaat een uitslag met blaasjes op de huid. Meestal worden mensen niet heel erg ziek van een infectie. Eén patiënt in Nederland heeft in het ziekenhuis gelegen om te worden behandeld aan de huidklachten die bij de besmetting horen. Hij is hersteld en weer thuis.

Verdrievoudigd

Ook in Europa is het aantal gevallen van het apenpokkenvirus de afgelopen twee weken verdrievoudigd. Er zijn inmiddels meer dan 4000 besmettingen vastgesteld met het apenpokkenvirus, dat doorgaans alleen in Afrika voorkomt.

De Wereldgezondheidsorganisatie is ‘erg bezorgd’ en overweegt de uitbraak op te schakelen tot het hoogste alarmniveau (‘Public Health Emergency of International Concern’). ,,Qua ernst is apenpokken niet te vergelijken met Covid-19, dat zich sneller verspreidt en meer mensen ernstig ziek maakt. Maar dit kan wel degelijk een pandemie worden’’, verklaarde viroloog Ab Osterhaus gisteren. ,,Covid is een bosbrand, apenpokken een veenbrand. Daar moet je ook verschrikkelijk voorzichtig mee zijn, want die kan zich ondergronds verspreiden en ook voor grote problemen zorgen.’’

Mannen die seks hebben met mannen

Apenpokken is geen soa: het virus kan zich ook op andere manieren dan via seks verspreiden. Huid-op-huidcontact is de belangrijkste besmettingsroute, maar viroloog Marion Koopmans sluit niet uit dat apenpokken ook verspreid kan worden door bijvoorbeeld hoesten. ,,Bij mensen met apenpokken zit het virus vaak ook in de keel. Dat bewijst niet dat het zich nu ook via de luchtwegen verspreidt, maar het zou natuurlijk niet de eerste vervelende verrassing uit de viruswereld zijn als dat gaat veranderen. We weten uit Afrika dat sommige varianten van apenpokken zich makkelijker verspreiden.’’

De meeste mensen met apenpokken worden niet heel ziek maar naarmate het virus zich verder verspreidt, zullen ook meer kwetsbare mensen besmet worden die mogelijk wél ernstige symptomen krijgen, vreest de Wereldgezondheidsorganisatie. In Afrika zijn gevallen bekend van kinderen die er wel ernstig ziek van zijn geworden. ,,We weten niet goed wat het virus in kinderen doet”, zegt Osterhaus, ,,Dat geldt ook voor mensen met een verzwakt immuunsysteem door bijvoorbeeld kanker.’’

Bovendien is apenpokken ook voor sommige gezonde jonge mensen geen pretje, waarschuwt Koopmans. ,,Ik sprak van de week een arts uit Engeland die gevallen behandelt die niet mild verlopen. Deze mensen zijn flink ziek, vertelde hij. Ze hebben heel veel blaasjes en zulke extreme pijn dat soms morfine nodig is.’’

Bekijk onze video’s over het apenpokkenvirus: