‘Nederland pakte sjoemelende automerken onterecht niet aan’

In 2017 concludeerde toenmalig demissionair minister van Infrastructuur en Milieu Melanie Schultz van Haegen (VVD) dat er ‘geen juridisch aanknooppunt’ was om fabrikanten aan te pakken die in hun dieselauto’s uitstootfilters van ‘bedenkelijke kwaliteit’ hadden geïnstalleerd. De RDW stelde destijds dat fabrikanten bewust zoveel mogelijk vasthielden aan oudere (goedkopere) filtertechnieken en met sjoemelsoftware voorkwamen dat de motor te snel zou slijten. Gevolg: veel hogere uitstoot wanneer de dieselwagens de weg op gingen. De bedrijven verwezen naar een uitzonderingsclausule uit de Europese emissieregels die het gebruik van sjoemelsoftware toestaat als die nodig is om de motor te beschermen.

Schultz van Haegen keurde die handelwijze af, maar concludeerde dat ze er niets tegen doen. En dat zou onterecht zijn geweest. De uitzonderingsclausule voor ‘motorbescherming’ kan alleen worden gebruikt om sjoemelsoftware te rechtvaardigen die acuut gevaar voorkomt, aldus het Hof. En niet om de motor te beschermen tegen slijtage of veroudering omdat de componenten van mindere kwaliteit zijn.