ZNA brengt Antwerpse jongeren psychiatrische zorg aan huis: “Een primeur in Vlaanderen”

Waarom precies de doelgroep van 15 tot 24 jaar? “Dat is een leeftijd waarop de psychiatrische problematiek vaak zichtbaar wordt”, weet psychiater Kirsten Catthoor (ZNA Stuivenberg). “De psychische ontwikkeling bij jongeren is vóór hun vierentwintigste nog volop aan de gang. Een op de vier minderjarigen in zorg heeft later nood aan volwassenpsychiatrie. Bij slechts een op de twintig onder hen verloopt deze ‘zorgtransfer’ goed.”

Om deze jongeren te kunnen helpen, richtte ZNA een speciaal mobiel team op. “We willen de stap naar de volwassenheid vergemakkelijken voor psychisch kwetsbare jongeren”, zegt Catthoor. “Dat is nodig, want de overgang van kinder- en jeugdpsychiatrie naar volwassenpsychiatrie loopt vaak niet van een leien dakje. De concrete stap vertoont dikwijls leemtes, waardoor jongeren zich verloren voelen en afhaken. De verantwoordelijkheden die horen bij het volwassen leven voelen voor hen immens aan.”

Patiënten kunnen door verschillende mensen aangemeld worden. Dat kan door de jongere zelf, door hun familie en/of door een betrokken hulpverlener. Let wel: de hulpverlening wordt nooit opgelegd. Als een jongere hulp nodig heeft, gaat een medewerker er elke week thuis langs. Voor een gesprek of bijvoorbeeld ondersteuning bij belangrijke afspraken. “Zorg in de vertrouwde omgeving is minder ontwrichtend dan een opname in het ziekenhuis. Bij een ziekenhuisopname wordt het dagelijkse leven immers gepauzeerd”, aldus nog Catthoor.

Momenteel bestaat het team uit negen medewerkers: zeven basismedewerkers, een algemeen coördinator en een therapeutisch coördinator. Alle basismedewerkers hebben een bachelordiploma in de gezondheidswetenschappen. Een psychiater volgt de medische kant op. ZNA zal ook nog een ervaringsdeskundige aanwerven. Op volle sterkte (vijftien medewerkers) kan het team gelijktijdig 120 patiënten behandelen.

Volgens ZNA is de oprichting van het mobiel team “pionierswerk”. “Het is het eerste mobiele team in Vlaanderen dat zich specifiek richt op een doelgroep die door de kloof tussen kinder/jeugd- en volwassenenpsychiatrie uit de zorg dreigt te verdwijnen, ondanks hun kwetsbaarheid.”

Het mobiele team is al eventjes aan de slag en deed al zo’n 400 bezoeken. Het team mikt in totaal op 5.000 huisbezoeken per jaar en wil een inspiratie zijn voor andere steden. Momenteel is het team gevestigd in ZNA Sint-Elisabeth, naast de Kruidtuin. Op termijn wil het team verhuizen naar een locatie buiten het ziekenhuis. “Zo verdwijnt de vaak negatieve associatie met een ziekenhuis die jongeren in deze situatie hebben”, aldus ZNA.